Jańalyqtar
Nan quramyndaǵy tuz densaýlyqqa zııan
S.Seıfýllın atyndaǵy Qazaq agrotehnıkalyq ýnıversıtetiniń nan ónimderin óndirý jónindegi eksperımentaldyq-óndiristik ehy tuzy az mólsherdegi nan ónimderin óndire bastady. Oǵan sebep nan ónimderindegi tuzdyń densaýlyqqa orasan zor mólsherde nuqsan keltiretindiginde.
Osyǵan deıin, «Qoǵamdyq densaýlyq saqtaý» ulttyq ortalyǵy men S.Seıfýllın atyndaǵy Qazaq agrotehnıkalyq ýnıversıteti arasynda ózara yntymaqtastyq týraly memorandýmǵa qol qoıǵan bolatyn. Yntymaqtastyqtyń negizgi baǵyty-salaýatty tamaqtaný mádenıetin qalyptastyrý, jastardyń densaýlyǵyn nyǵaıtý maqsatynda tuz mólsherin azaıtý boıynsha nan-toqash ónimderiniń reeptýrasyn ózgertý. Basqa da nan-toqash ónimderin óndirýshiler bul bastamany qoldaıdy dep josparlap otyr QazATÝ lyq mamandar.
«Nan ónimderiniń quramynda tuzdy joǵary dengeıde tutyný semizdik, II tıpti qant dıabeti jáne onkologııalyq aýrýlardyń keıbir túrleri, arterııalyq gıpertenzııa, ınsýlt, ınfarkti qosa alǵanda júrek-qan tamyrlary aýrýlary sııaqty sozylmaly ınfekııalyq emes aýrýlardyń damýyna ákep soǵady. Bul mıdıına ǵalymdary tarapynan dáleldenip otyr. Sol sebepti biz jastarymyzdyń densaýlyǵyna qamqor bolý maqsatynda isti ózimizden bastap otyrmyz» — deıdi, Tamaq jáne qaıta óńdeý óndiristeriniń tehnologııasy kafedrasynyń aǵa oqytýshysy Tehnıka ǵylymdarynyń doktory Nýrbıbı Sovetqyzy.
Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymy júrgizgen sońǵy zertteýlerdiń nátıjeleri boıynsha Qazaqstanda tuzdy tutyný álem boıynsha eń joǵary deńgeıde.
«Qazirgi ýaqytta bizdiń ortalyq «Nur Otan» partııasynyń astanadaǵy fılıalymen birge nandaǵy tuz mólsherin azaıtý boıynsha iri nan-toqash óndirýshilerimen jumysty bastady. Iri óndirýshilerden bólek, atalmysh akııaǵa kishigirim naýbaıhanalar da qosylýǵa nıet bildirýde», — dedi Qoǵamdyq densaýlyq saqtaý ulttyq ortalyǵy dırektorynyń orynbasary Rýslan Satyvaldeev.
DDU usynǵan mejeden qazaqstandyqtar táýliktik dozadan 3 eseden artyq mólsherde qoldanyp keledi. Demek bizdiń eldiń ár turǵyny kem degende táýligine 17 gramm tuz paıdalanady eken. Negizinen kúnine 5 gramm tuz tutyný kerek. Mamandardyń aıtýynsha, taǵam ónimderindegi tuzdyń mólsherin azaıtýdy jappaı tutyný ónimi retinde nannan bastaý neǵurlym tıimdi bolyp otyr.
