Қаржы және төлемдер
Елімізде кімдердің жалақысы жоғары?
zakon.kz 2024 жылдың қараша айында Электрондық еңбек биржасында 96,9 мың бос жұмыс орны және 91,7 мың түйіндеме жарияланды, яғни жұмыс берушілердің де, ізденушілердің де белсенділігі құлдырау динамикасын жалғастырғанын хабарлады.
Қазан айымен салыстырғанда бос орындар саны 22% — ға (26,7 мыңға) азайды, ал түйіндеме саны 14% — ға (14,3 мыңға) азайды.
Сұраныстың күрт төмендеуі негізінен жылу саласы жұмыскерлерінің қажеттілігінің төмендеуімен байланысты. Қазандық операторлары арасында айтарлықтай төмендеу болды – қазан айында 7 мыңнан қараша айында 500-ге дейін, қазандық машинистері – 2,3 мыңнан 408-ге дейін, сондай-ақ от жағушылар – 6,3 мыңнан 805-ке дейін төмендеді.
Өңірлер бөлінісінде қараша айында ең көп бос жұмыс орындарын Астана қаласының (8 мың), Павлодар (6,4 мың) және Алматы (5,8 мың) облыстарының жұмыс берушілері орналастырды. Бос орындар санының ең көп қысқаруы Батыс Қазақстан (-52%, немесе -4,8 мың), Қызылорда (-49%, немесе -2,5 мың) және Маңғыстау (-42%, немесе -1,5 мың) облыстарында байқалды.
Халық тығыз қоныстанған өңірлер арасында төмендеу Түркістан облысында (-34%, немесе -3,2 мың) және Алматы қаласында (-32%, немесе -3 мың) байқалады.
Өткен айдағыдай, ЭЕБ-да қараша айында әрбір бесінші бос орынды жеке кәсіпорындар (19,8 мың), қалғандарын (77,1 мың) заңды тұлғалар орналастырды.
Барлық түйіндемелердің жартысына жуығын 16 жастан 34 жасқа дейінгі жастар (43,9 мың) орналастырады, олардың ішінде ең белсенділері 16 жастан 24 жасқа дейінгі және 29 жастан 34 жасқа дейінгі топтар болып табылады, олар ЭЕБ-да орналастырылғандардың жалпы санының 18% — ын құрайды.
Жұмыс іздеген әрбір төртінші (23 мың) — орта жастағы (35-тен 44 жасқа дейін) ізденуші, ал зейнеткерлікке дейінгі жастағы ізденушілерге барлық түйіндемелердің 9% (8,7 мың) тиесілі болды.
Жұмыс берушілер ең жоғары жалақыны бас құрылысшыларға (орта есеппен 726 мың теңгеден бастап), өндіруші өнеркәсіптегі қызмет бастықтарына (шамамен 649 мың теңге) және диірменшілерге (шамамен 580 мың теңге) ұсынды. Жұмыс іздеушілер арасында ең жоғары жалақыны әзірлеу жөніндегі жобалардың басшысы (орта есеппен 1,3 млн теңгеден бастап), талдау қызметінің бастығы (шамамен 1,2 млн теңге) және ұшқыштар (шамамен 1,1 млн теңге) сұрады.
Осылайша, қараша айында ЭЕБ-да іздеу және жалдау белсенділігінің төмендеу үрдісі жалғасты. Жылыту жүйелерінің операторлары құлдырауға негізгі үлес қосты, себебі бұл кәсіпорындар қазан айында штатты қажетті кадрлармен қамтамасыз етті. Сонымен бірге еңбек нарығында маусымдық ауытқуларға ұшырамайтын мамандықтары бар мамандарға жоғары сұраныс сақталды.