Jańalyqtar
«Memlekettiń qaryzy ósip jatyr». Májilis depýtaty Úkimetti synǵa aldy
Foto:parlam.kz
Májilis depýtaty Danııa Espaeva 2024 jylǵa arnalǵan respýblıkalyq bıýdjettiń oryndalý barysy týraly esep talqysynda Úkimettiń bıýdjetti ıgerý isindegi kemshilikterin tizbektep atap ótti. Ol bıýdjetti oryndaý barysynda jiberiletin olqylyqtardy depýtattar jyl saıyn kóteretinin, biraq odan kóńilge qonymdy nátıje bola bermeıtinin ókinishpen jetkizdi, dep habarlaıdy qandastar.kz Dalanews.kz-ke s3lteme jasap.
«Jyl saıyn bıýdjettiń oryndalýy memlekettik qaryzdyń ósimimen qatar júredi. 2024 jyly da osylaı boldy. Memlekettik qaryz kólemi 2023 jylmen salystyrǵanda 17,2%-ǵa ósti», – dedi Espaeva.
Sonymen qatar ol bıýdjet qarajatynyń tıimsiz jumsalýy óte joǵary deńgeıde qalyptasyp otyrǵanyna nazar aýdartty.
«Mine, Joǵary aýdıtorlyq palatanyń málimetinshe, 2024 jyly bıýdjet qarajaty men aktıvteriniń tıimsiz paıdalanylýy eki esege jýyq ósken. 2023 jyly bul kórsetkish 250,2 mlrd teńge bolsa, 2024 jyly ol 475 mlrd teńgege jetken. Al jalpy anyqtalǵan buzýshylyq kólemi 862 mlrd teńgeni qurap otyr (2023 jyly bul kórsetkish 523 mlrd teńge bolǵan). Buǵan qosa, 2024 jyly bıýdjet rekordyq kólemde — 12 ret qaıta qaralǵan, bul bıýdjetti josparlaý sapasynyń tómendigin kórsetedi. Kvazımemlekettik sektorda da júıeli máseleler saqtalyp otyr. Atap aıtqanda, bıýdjettik qarjyǵa táýeldilik pen qaryzdyq mindettemeler kóleminiń ulǵaıýda», – dep atap ótti depýtat.
Espaevanyń aıtýynsha, 2024 jyly shamamen 92 mlrd teńge ıgerilmegen. Bıýdjetti ıgermegender qatarynda Qarjy, Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý, sondaı-aq Kólik mınıstrlikteri aldyna jan salmaýda. Bul vedomstvolardyń árqaısysy 20 mlrd teńgeden astam qarjyny ıgere almaǵan.
«Joǵary aýdıtorlyq palatanyń esebine súıensek, bıýdjettiń shyǵys bóliginde áleýmettik qoldaý, memlekettik qaryzǵa qyzmet kórsetý jáne óńirlerge qarjylyq kómek kórsetý sııaqty baǵyttar negizgi oryn alǵan. Kórip otyrǵanymyzdaı, mundaı shyǵyndar el ekonomıkasyn damytýǵa baǵyttalmaǵan. 2024 jyly osy atalǵan máselelerge bıýdjettiń kiris bóliginiń de oryndalmaýy qosyldy. Iaǵnı salyqtyq, salyqtyq emes jáne transferttik túsimder tolyq oryndalmaı, bıýdjette shamamen 422 mlrd teńge tapshylyq qalyptasqan», – dep sózin qorytyndylady Danııa Espaeva.
Aıta ketsek, búgin — 2025 jyl 19 mamyrda QR Májilisinde Qarjy jáne bıýdjet komıtetiniń keńeıtilgen otyrysy ótti. Otyrys barysynda Joǵary aýdıtorlyq palatanyń múshesi Nurlan Nurjanov Úkimettiń 2024 jylǵy respýblıkalyq bıýdjettiń atqarylýy týraly esebine berilgen Joǵary aýdıtorlyq palata qorytyndysynyń negizgi baǵyttaryn tanystyrdy.
