Ult saýlyǵy – ult bolashaǵy: Elimizdiń densaýlyq saqtaý júıesinde ne ózgerip jatyr?

Foto: ashyq derekkóz

Prezıdent Qasym-Jomart Toqaevtyń «Ádiletti Qazaqstan: zań men tártip, ekonomıkalyq ósim, qoǵamdyq optımızm» atty Joldaýynda ult densaýlyǵyn nyǵaıtý – negizgi basymdyqtardyń biri retinde belgilendi. Osyǵan oraı, Qazaqstanda densaýlyq saqtaý salasyn keshendi jańǵyrtý boıynsha júıeli qadamdar qolǵa alynýda. Basty maqsat – ár azamat úshin sapaly, qoljetimdi medıınalyq qyzmetti qamtamasyz etý jáne halyqtyń ómir súrý uzaqtyǵyn ulǵaıtý.

Jańa Zań – jańa kezeń: MÁMS júıesi qaıta quryldy

2025 jyldyń 14 shildesinde mindetti medıınalyq saqtandyrý máseleleri jónindegi jańa Zańǵa qol qoıyldy. Bul – salany jańǵyrtýdaǵy eleýli kezeńderdiń biri. Endi medıınalyq qyzmet eki paketke bólinedi:

• Barsha azamattarǵa arnalǵan bazalyq memlekettik paket
• Saqtandyrylǵandar úshin keńeıtilgen saqtandyrý paketi

Saqtandyrý mártebesine qaramastan, áleýmettik máni bar aýrýlarǵa (onkologııa, júrek-qan tamyrlary, ınsýlt) skrınıngter men tekserýler barlyq azamattarǵa qoljetimdi.

MÁMS júıesi engizilgennen beri sala qarjylandyrýy úsh esege artty. Bul joǵary tehnologııaly qyzmetterge qoljetimdilikti keńeıtip, elimizdiń shalǵaı aımaqtaryndaǵy medıınalyq ınfraqurylymdy kúsheıtýge múmkindik berdi.

Memleket áleýmettik osal toptardy qamtý úshin jarnalardy óńirlik atqarýshy organdar arqyly tóleý mehanızmin engizýde. Bul 2026 jylǵa qaraı qosymsha 1 mıllıon adamdy qamtýǵa múmkindik beredi.

 75,4 jas – rekordtyq kórsetkish: Halyqtyń ómir súrý uzaqtyǵy artýda

О́tken jyldyń qorytyndysy boıynsha Qazaqstanda halyqtyń ortasha ómir súrý uzaqtyǵy 75,4 jasqa jetti – bul rekord. Ana ólimi 12%-ǵa, sábı ólimi 11%-ǵa tómendedi, jańa týǵan nárestelerdiń ómir súrý deńgeıi 93%-ǵa jetti.

Týa bitken aqaýlardy erte anyqtaýǵa baǵyttalǵan fetaldy medıına tehnologııasy engizildi. 2024 jyly 71 jatyrishilik operaııa jasalyp, 96 balanyń ómiri qutqaryldy.

 Balalar densaýlyǵyna basymdyq: Erte aralasý ortalyqtary men pedıatrııa qaıta oraldy

Elimizde 100-ge jýyq Balalardy damytý jáne erte aralasý ortalyǵy jumys isteıdi. AMSK uıymdarynda pedıatrııalyq bólimder ashylyp jatyr. Aýtızm dıagnozy qoıylǵan balalarǵa arnalǵan tósek-oryn sany 4 ese artty.

«Pedıatrııa» mamandyǵy qaıta engizilip, 14 asa qajetti balalar mamandyqtary boıynsha rezıdentýra ashyldy.

Analar saýlyǵy – ulttyq saıasattyń ózeginde

Júkti áıelder men analardy qoldaýǵa baǵyttalǵan birqatar jańa bastamalarǵa da toutalyp ótsek.

• «Analar saýlyǵy» baǵdarlamasy
• «Salaýatty ana» pansıonattary
• Reprodýktıvti densaýlyqty saqtaý sharalary

Bul baǵdarlamalar shalǵaı aýyldardaǵy áıelderge aldyn ala gospıtalızaııalaý arqyly sapaly medıınalyq kómek alýǵa jol ashyp otyr.

 Jahandyq medıınamen ıyq tirestiretin Qazaqstan: Kúrdeli otalar men ınnovaııalar

Qazaqstan júrek pen ókpeni, búırekti aıqaspaly transplantaııalaýǵa qabiletti álemdegi sanaýly elderdiń qatarynda.

• Gamma-pyshaq tehnologııasy – mı isikterin emdeýde
• Protondyq terapııa – onkologııalyq aýrýlarǵa qarsy

Bul zamanaýı ádister Qazaqstandy medıınalyq tehnologııalardy engizýde Ortalyq Azııadaǵy kóshbasshy elge aınaldyryp otyr.

Buǵan qosa  «Aýylda densaýlyq saqtaýdy jańǵyrtý» ulttyq jobasy aıasynda 655 nysannyń 538-i salynyp bitti. Bul nysandarda buryn múlde medıınalyq qyzmet bolmaǵan aýyl turǵyndaryna qyzmet kórsetiledi. Sonymen qatar 36 oblystyq aýrýhana men 17 perınataldyq ortalyq jańǵyrtylyp jatyr.

Kadr saıasaty men qoldaý sharalary: Dáriger mártebesi artyp keledi

2025 jyly medıınalyq JOO-ny 11 600 túlek bitiredi, olardyń úshten ekisi óńirlerge joldanady. Aýylǵa barǵan asa tapshy mamandarǵa 8,5 mln teńge kóleminde áleýmettik tólem qarastyrylǵan.

Medıınalyq bilimdi sımýlıaııalyq ortalyqtar, qashyqtan oqytý platformalary arqyly jetildirý qolǵa alynǵan.

 Farmaevtıkadaǵy baǵa qala qubylmaq?

Otandyq dári-dármek óndirisiniń úlesin 50%-ǵa jetkizý – 2029 jylǵa deıingi maqsat.

• Dárilerge shekti baǵa belgileý qaıta qaraldy
• Djenerıkterdiń quny 30%-ǵa deıin tómendetildi
• Referenttik baǵa modeli engizilip, 50 mlrd teńge únem kózdelip otyr

ıfrlyq dáýir: Medıınalyq qyzmet avtomattandyrylyp jatyr

2024 jyldyń tamyzynan bastap paıentterdi Face ID jáne ıfrlyq qujat arqyly sáıkestendirý jobasy iske qosyldy.

• 8 tanymal anyqtama túri ıfrlandyryldy
• Jasandy ıntellekt negizindegi «dáriger kómekshisi» iske qosylady
• Qaǵazsyz eńbekke jaramsyzdyq paraǵy enedi

Mamandardyń aıtýynsha, bul sharalar medıınalyq júıeniń ashyqtyǵyn arttyryp, medıına qyzmetkerleriniń júktemesin 40%-ǵa deıin azaıtady.