Áleýmet jáne qoǵam
1991 jyldan beri elge qansha etnıkalyq qazaq oraldy?
Foto ©️ Tengrinews.kz / Turar Qazanǵapov
Jyl basynan beri 8,7 myńnan astam etnıkalyq qazaq qandas mártebesin aldy, dep habarlaıdy Tengrinews.kz tilshisi Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrligi málimetine silteme jasap.
Vedomstvo málimetinshe, 2024 jyldyń 1 shildedegi jaǵdaı boıynsha 8 758 etnıkalyq qazaq tarıhı otanymen tabysyp, qandas mártebesin aldy. Jalpy 1991 jyldan beri respýblıkaǵa 1 mıllıon 137,1 myń etnıkalyq qazaq oralǵan.
«Jyl basynan Qazaqstanǵa kelgen qandastardyń jartysy (49,5 paıyz) Qytaıdan, 34,7 paıyz – О́zbekstannan, 5,9 paıyz – Túrikmenstannan, 5,3 paıyz – Mońǵolııadan, 3,3 paıyz – Reseıden jáne 1,3 paıyz basqa elderden.
Bıylǵy 1 shildedegi jaǵdaı boıynsha, eńbekke qabiletti jastaǵy etnıkalyq qonys aýdarýshylar 59 paıyz, eńbekke qabiletti jastan kishi 31,1 paıyz jáne zeınetkerler 9,9 paıyz boldy», – delingen habarlamada.
Eńbekke qabiletti jastaǵy qandastardyń ishinen bilim deńgeıi boıynsha, 17 paıyzy joǵary bilimdi, 23,2 paıyzy orta kásibı bilimdi, 55,2 paıyzy jalpy orta bilimdi, jáne 4,6 paıyzynyń bilimi joq.
Qonys aýdarǵan etnıkalyq qazaqtar respýblıkanyń túrli óńirlerine qonystanǵan.
«Sonymen qatar, qandastardy qonystandyrý úshin kelesideı eńbek kúshi tapshy óńirler anyqtaldy: Aqmola, Abaı, Qostanaı, Pavlodar, Shyǵys jáne Soltústik Qazaqstan oblystary. Qonystandyrý óńirlerinde 2024 jylǵa arnalǵan qandastardy qabyldaý kvotasy 2 433 adam bolady. 2024 jylǵy 1 shildege jaǵdaı boıynsha qonystandyrý óńirlerine 1891 qandas qonys aýdardy. Joǵaryda atalǵan óńirlerde qonystanǵan qandastarǵa kóshýge sýbsıdııa túrinde memlekettik qoldaý sharalary usynylady – bir mezgilde otaǵasyna jáne otbasynyń árbir múshesine 70 AEK (258,4 myń teńge) mólsherinde; turǵyn úı jaldaýǵa jáne kommýnaldyq qyzmetterge aqy tóleýge – bir jyl ishinde 15-ten 30 AEK (55,3-den 110,7 myń teńgege deıin) mólsherinde».
Jyl basynan beri 1579 qandasqa túrli qoldaý sharalary kórsetildi. Atap aıtqanda, 456 adam turaqty jumysqa ornalastyryldy.