ءبىلىم
«ادىلدىك جانە وركەندەۋ» قورى مەكتەپ اسحانالارىنا مونيتورينگ جۇرگىزدى

فوتو: اشىق دەرەككوز
مەملەكەتتىك مەكتەپتەردە وقيتىن بالالاردىڭ اتا-انالارىنىڭ تەك 53% عانا مەكتەپتەگى تاماقتانۋ ساپاسىنا كوڭىلى تولادى. 20% ىنەن استامى بەرىلەتىن تاماق پورتسياسى تىم از دەپ وتىر, دەپ حابارلايدى qandastar.kz
مەملەكەتتىك مەكتەپتەردەگى تاماق ساپاسىنا قاتىستى جۇرگىزىلگەن الەۋمەتتىك مونيتورينگتىڭ قورىتىندىسى وسىنى كورسەتىپ وتىر. «ادىلدىك جانە وركەندەۋ» قوعامدىق قورى 14 قازان — 14 قاراشا ارالىعىندا جۇرگىزگەن ساۋالناماعا ەلدىڭ ءاربىر ايماعىنان 10 مىڭ اتا-انا جاۋاپ بەردى.
مەكتەپتەگى تاماق ساپاسىنا كوڭىلى تولاتىنداردىڭ ۇلەسى كوپ ەمەس: اتا-انالاردىڭ 45% مەكتەپ اسحانالارىندا بەرىلەتىن تاماقتىڭ ساپاسىن جاقسى, ال 8% وتە جاقسى دەپ باعالاعان. 25 پايىزى قاناعاتتانارلىق دەسە, 10%-ى وتە ناشار دەپ جاۋاپ بەرگەن. 12% «ناقتى جاۋابىم جوق» دەگەن نۇسقانى تاڭدادى.
قالالىق مەكتەپتەردەگى تاماق ساپاسى اتا-انالاردى الدەقايدا ءجيى الاڭداتادى: بالالارى قالا مەكتەبىندە وقيتىن اتا-انالاردىڭ 37% عانا تاماق ساپاسىن جاقسى دەپ باعالاسا, بۇل كورسەتكىش اۋىل مەكتەپتەرىندە 60%. قالا مەكتەبىنىڭ اسحاناسىندا بەرىلەتىن استىڭ ساپاسىن 17% اتا-انالار «ءدامسىز, ءنارسىز» دەسە, اۋىلدىق جەردەگى اتا-انالاردىڭ تەك 7% مەكتەپتەگى تاماق ساپاسى «ناشار» دەپ جاۋاپ بەرگەن.
مەكتەپ تاماعىنا اتا-انالاردىڭ كوڭىلى تولماۋىنىڭ نەگىزگى سەبەپتەرى:
•ءمازىردىڭ بىركەلكىلىگى: 33% قاتىسۋشى مازىردە ءار ءتۇرلى استى تاڭداۋ مۇمكىندىگى جوق, ۇنەمى بىركەلكى دەپ سانايدى;
•ازىق-ت ۇلىكتىڭ بالعىندىعى: اتا-انالاردىڭ 27% ءى تاماق بالعىندىعىنا قاتىستى پروبلەما بار دەپ ەسەپتەيدى;
•پورتسيا مولشەرى: 22%-ءى پورتسيا از دەگەن نۇسقانى تاڭداعان.
بالا ەسەيگەن سايىن مەكتەپ تاماعىنا كوڭىلى تولمايتىن اتا-انالاردىڭ سانى دا ارتادى. بۇل, ەڭ الدىمەن, پورتسيا مولشەرىنە قاتىستى. 1-4 سىنىپ وقۋشىلارى اتا-انالارىنىڭ 17% ءىنىڭ, 5-11 سىنىپ وقۋشىلارى اتا-انالارىنىڭ 31% ءىنىڭ پورتسيا مولشەرىنە كوڭىلى تولماي وتىر. بۇل, بالا وسە كەلە مەكتەپتەگى تاماققا تويمايدى دەگەن ءسوز (تاماقتانۋ نورماتيۆتەرىندە بالاعا قاجەتتى اس مولشەرىنىڭ جىل سايىن ارتاتىنى ەسكەرىلمەگەن). بالا ەسەيگەن سايىن مەكتەپ اسحاناسىندا سيرەك تاماقتانادى (باستاۋىش سىنىپتاعى بالالاردىڭ 95%-ىنان استامى كۇن سايىن مەكتەپتە تاماقتانسا, ورتا بۋىندا بۇل كورسەتكىش 63%, جوعارى سىنىپقا كوشكەندە شامامەن 59%).
«ءبىزدىڭ الەۋمەتتىك مونيتورينگكە قاتىسىپ, ساۋالدارعا جاۋاپ بەرگەن ءاربىر ءۇشىنشى اتا-انا (35% استامى) مەكتەپ اسحاناسىنا قوعامدىق باقىلاۋ ورناتۋ جۇمىسىنا قاتىسۋعا ءازىر. بۇل ارينە, مەكتەپتەردەگى تاماق ساپاسىن تۇزەۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن جايت. ءبىزدىڭ قوعامدىق قور ەلدىڭ بارلىق وڭىرىندەگى مەكتەپ اسحانالارىن تەكسەرىپ ءجۇر, بۇل ءىستى جالعاستىرا دا بەرەدى. قور ءۇش تاراپتىڭ, ياعني اتا-انا, مەكتەپ اكىمشىلىگى مەن جەرگىلىكتى جاۋاپتى ورگانداردىڭ جۇمىسىن ۇيلەستىرۋگە دە نيەتتى», – دەدى «ادىلدىك جانە وركەندەۋ» قوعامدىق قورىنىڭ ديرەكتورى دانا رىسمۇحامەدوۆا.
بۇل مونيتورينگ مەملەكەتتىك مەكتەپتەردەگى تاماق ساپاسىنا قاتىستى ماسەلە وزەكتى ەكەنىن كورسەتتى. ويتكەنى بۇل دەنى ساۋ ۇلت قالىپتاستىرۋدىڭ ماڭىزدى تۇسى, سەبەبى مونيتورينگكە قاتىسۋشىلاردىڭ 55 پروتسەنتىنەن استامى بالا دەنساۋلىعىنا مەكتەپتەگى تاماقتىڭ تىكەلەي اسەرى بار دەپ سانايدى.
الەۋمەتتىك مونيتورينگ ناتيجەسى بويىنشا, اتا-انالاردىڭ پىكىرى مەن ۇسىنىستارىن تالداي وتىرىپ, «ادىلدىك جانە وركەندەۋ» قوعامدىق قورى مەكتەپتەگى تاماقتانۋ ساپاسىن ارتتىرۋ جونىندە ۇسىنىستار ازىرلەيدى. سونداي-اق قازاق تاماقتانۋ اكادەمياسىمەن بىرلەسىپ مەكتەپ ءمازىرىن جاقسارتۋ جونىندە ۇسىنىستار جاساپ, وقۋ-اعارتۋ مينيسترلىگىنە جولدايدى.
ايتا كەتەيىك, الەۋمەتتىك مونيتورينگ ساۋالدارىنا بارلىعى 9 962 اتا-انا جاۋاپ بەردى. مونيتورينگ قاتىسۋشىلارى – مەملەكەتتىك مەكتەپتەردە ءبىلىم الاتىن بالالاردىڭ اتا-اناسى. باستاۋىش سىنىپ وقۋشىلارى اتا-انالارىنىڭ ۇلەسى – 53%, ورتا بۋىن وقۋشىلارىنىڭ اتا-انالارى 27%, جوعارى سىنىپ وقۋشىلارىنىڭ اتا-انالارى – 5%. ساۋالناماعا قاتىسقان اتا-انالاردىڭ 15 پروتسەنتى باستاۋىش سىنىپ تا دا, جوعارى سىنىپتا وقيتىن بىرنەشە بالانىڭ اتا-اناسى.
مونيتورينگكە قاتىسقانداردىڭ 85%-ىنىڭ بالالارى كۇن سايىن مەكتەپ اسحاناسىندا ىستىق تاماق ىشەدى (تاڭعى اس نەمەسە تۇسكى اس, كەيبىرى ەكى رەت تاماقتانادى).
وسىلايشا, الەۋمەتتىك مونيتورينگكە قاتىسۋشىلاردىڭ قۇرامى قازاقستاننىڭ مەملەكەتتىك مەكتەپتەرىندە تاماقتاندىرۋدى ۇيىمداستىرۋ ساپاسىن باعالاۋعا قاتىستى سەنىمدى دەرەكتەردى الۋعا مۇمكىندىك بەردى.
«ادىلدىك جانە وركەندەۋ» قوعامدىق قورى بەلسەندى ازاماتتاردىڭ باستاماسىمەن قۇرىلدى. بۇگىندە قازاقستاننىڭ بارلىق ايماعىندا ءوز وكىلدىگى مەن 6 000 مىڭنان استام جاقتاسى بار. قوردىڭ جوبالارى مەن باستامالارى كاسىپورىندارداعى قاۋىپسىزدىك تەحنيكاسىن ساقتاۋ, مەكتەپتەگى تاماق ساپاسىن باقىلاۋ, جول ساپاسىن تەكسەرۋ سەكىلدى ماڭىزدى ماسەلەلەرگە ارنالعان. قور قازاقستاندىقتاردىڭ ەڭبەك قۇقىعىن قورعاۋعا قاتىستى تەگىن زاڭگەرلىك كومەك كورسەتەدى.