«AES-ti kim salatynyn bilemin»: Bapı AES týraly tyń aqparat aıtty

Foto: Alash.kz

Qoǵamda AES qurylysyna baılanysty kúmándi, daýly saýal kóp. Halyq «AES salynatyn aýmaqtyń tabıǵaty búlinbeı me?» dep te qorqady. Májilis depýtattary eldi alańdatqan mańyzdy saýaldarǵa jaýap berdi, – dep jazady qandastar.kz Dalanews.kz saıtynyń deregine súıenip.

Belgili saıasatker, Májilis depýtaty Ermurat Bapı ózine jetken ınsaıderlik aqparat boıynsha elimizge qaı memleket AES salatynynan habary baryn aıtyp, qorqýǵa esh negiz joq dep sendirdi.

«Birinshiden, qoǵam bilmeı jatqan bir másele: atom elektr stanısynyń qurylysyna Qazaqstannyń bıýdjettik qarjysy ketedi, «ony jemqorlar tonaıdy» degen túsinik bar. Bul Qazaqstannyń aqshasy emes, bul Búkilálemdik banktiń nesıesinen salynady. Árıne, bizde syrtqy qaryz bar. Degenmen bul – bizge óte paıdaly, tıimdi qarjylandyrý kózi. Sondyqtan Qazaqstannyń, bıýdjettiń aqshasy ketedi degen qorqynysh bolmaýy kerek, bul uzaq jyl qaıtarylady, ınvestorǵa 30-40 jyldyń mańynda qaıtatyn aqsha.

Ekinshiden, bizde qoǵam tarapynan qaýiptiń bári jemqorlyqqa kelip tireledi ǵoı. Qarsy bolyp jatqan halyqtyń kópshiligi atom elektr stanııasynyń ózine qarsy emes, ıgerý máselesine, bizdegi júıege qarsy.

…Maǵan jetken ınsaıderlik aqparat boıynsha ony (AES-ti) kim salatynyn bilemin. Eger Qazaqstanǵa qajetsiz bir el salatyn bolsa, bul máselege qarsy bolatyn edim», – dedi Ermurat Bapı «Jetinshi stýdııaǵa».

Depýtat Elnur Beısenbaev «Balqashtyń sýy búlinedi» deýge de eshqandaı negiz joq ekenin málimdedi.

«Taǵy bir másele, úreı bar. Atom elektr stanııasy Almaty oblysynda Balqashtyń tóńireginde salynady. Qoǵamda «Balqashtyń tóńireginde salynady, Balqashtyń sýyn paıdalanady, erteń Balqashqa qaıtadan osyndaı sý quıylady, temperatýrasyn kóterip jiberedi, faýna ózgeredi» degen úreı bar. Olaı emes. Oǵan arnaıy sý daıyndalady. Ol Balqashtan alynýy múmkin, jerasty sýy alynýy múmkin. Onyń óziniń arnaıy mıneraldaný proesi bolady. Sodan keıin atom elektr stanııasynan sý bólinip shyqpaıdy. Ol býlanyp ketedi.

О́tkende mamandar da aıtty. Qazirgi reaktorlar sýsyz jumys isteı beredi, kóp sý qajet emes. Ony Úlken aýylynyń mańynda salamyz degen oı bar. Bul – zerttelgen joba», – dedi Elnur Beısenbaev.

Aıta keteıik, elimizde AES salý máselesine qatysty ulttyq referendým 6 qazanda ótedi.