Aımaǵambetov: Onkologııany emdeýge bólingen qarajatty qysqartý qısynsyz

Kollaj Ulysmedia

Onkologııalyq aýrýlardy emdeý, gemodıalız, pallıatıvtik kómek jáne PMSP úshin bólingen bıýdjet qarajatyn qysqartýdyń ornyna, Densaýlyq saqtaý mınıstrligi basqa sharalar arqyly júzdegen mıllıard teńgeni únemdeı alar edi. Bul týraly depýtat Ashat Aımaǵambetov óziniń Faceebok paraqshasynda jarııalady.

– Joǵarǵy aýdıtorlyq palatanyń taldaýyn oqyp, ózderińiz qorytyndy jasańyzdar dep jazǵan, – deıdi ol habarlamada.

Aıtalyq, dárilik zattarmen qamtamasyz etý tıimdiligi boıynsha aýdıt qorytyndylaryna sáıkes, Qazaqstannyń farmaevtıkalyq naryǵynyń kólemi 2023 jyly 1 trln teńgege jetip, sońǵy 5 jylda 2 esege óskenin jazdy. Alaıda, 2019–2023 jyldar aralyǵynda tutyný kólemi tek 10%-ǵa (651 mıllıonnan 715 mıllıon qaptamaǵa deıin) ǵana ósti.

Qazaqstandaǵy farmaevtıkalyq preparattardyń baǵasy Reseı jáne Qyrǵyzstanmen salystyrǵanda aıtarlyqtaı joǵary:

• «Paraetamol 0,5 g, №10» — Reseıde 59,4 teńge, Qazaqstanda 144,2 teńge, Qyrǵyzstanda 90 teńge.
• «Aetılsalııl qyshqyly (Aspırın) 0,5 g, №10» — Qazaqstanda 75,9 teńge, Reseıde 52 teńge, Qyrǵyzstanda 49 teńge.
• «Teraflıý №10» — Qazaqstanda 3 325,5 teńge, Reseıde 2 285 teńge, Qyrǵyzstanda 2 548 teńge.

Sheteldik preparattardyń baǵasy otandyq óndirýshilerdiń (OTP) baǵasynan asyp ketkeni anyqtaldy, olardy fakt boıynsha jetkizbegen, bul jasandy baǵany kóterý qaýpin týdyrady jáne baǵanyń tómendeýine kedergi keltiredi.

Joǵarǵy aýdıtorlyq palatanyń esebi boıynsha, saýda ústemelerin qalyptastyrýdyń biryńǵaı tásilin qoldaný jyl saıyn qyrýar qarajatty únemdeýge múmkindik berer edi.

Densaýlyq saqtaý mınıstrligi generıkalyq jáne bıoanalogııalyq preparattardyń qunyn orıgınal preparattardyń baǵasymen salystyrýǵa shekteý qoıatyn talaptardy joıdy (generıkter — túpnusqa preparat baǵasynyń 70%-ynan, bıoanalogtar — 90%-ynan aspaýy tıis).

Nátıjesinde, keıbir generıkterdiń shekti baǵasy túpnusqa preparattardan 10–52%-ǵa joǵary bolyp otyr (Dıklofenak — 52%-ǵa, eftrıakson — 43%-ǵa, Salbýtamol — 43%-ǵa, Ibýprofen — 13%-ǵa, Moksıfloksaın — 10%-ǵa qymbat).

Baǵa belgileý mehanızmi kemshilikteriniń saldarynan bıýdjet jáne naryq segmentterindegi baǵalardyń aıtarlyqtaı aıyrmashylyǵy týyndaǵan. Birikken dıstrıbıýtor arqyly satyp alynatyn Top-10 preparattar men medıınalyq buıymdar boıynsha aıyrmashylyq 43-ten 365%-ǵa deıin jetip, jalpy kólemi 8 378,6 mln teńgeni quraǵan.

2024 jyldyń mamyr aıynda Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymy (DDSU) adam densaýlyǵyna eń úlken qaýip tóndiretin antıbıotıkke tózimdi bakterııalar tizimin jańartty. DDSU týberkýlezben aýyratyn, preparattarǵa sezimtal naýqastardy emdeý protokolynan «Amıkaın» preparatyn alyp tastaýdy usyndy. Bıýdjet ótinimin taldaý barysynda, qazirgi ýaqytta 11 óńirde DDSU usynymyna qaramastan, bul preparatty qoldaný jalǵasyp jatqany jáne ony 2025–2027 jyldarǵa satyp alý josparlanyp otyrǵany anyqtaldy.

Aıta ketý kerek, Densaýlyq saqtaý mınıstrligi maýsym aıynda onkologııalyq aýrýlardy emdeýge bólinip kelgen bıýdjet qarajatyn 20 paıyzǵa deıin qysqartý jóninde sheshim qabyldaǵany belgili bolǵan.