ÁITEKE BI KESENESI JО́NDELIP JATYR

Bıyl О́zbekstannyń Naýaı oblysynda Áıteke bıdiń 380 jyldyǵy atap ótiledi. Onyń aıasynda baba rýhyna taǵzym etilip, as beriledi. Esimin el jadynda qaıta jańǵyrtý maqsatynda rýhanı-mádenı isa-sharalar uıymdastyrý da kózdelgen.

Buǵan qazaqstandyq ónerpazdar da atsalysady. Baba urpaqtary  halyqaralyq aqyndar aıtysyn ótkizýge nıetti. Taýelibaı halqy babanyń zırat basyn kútip-baptap otyr. Kóktem shyǵa kesene mańynda abattandyrý jumystary bastalǵan. Al mýzeıde kúrdeli jóndeý júrip jatyr. Jalpy Áıteke bı kesheni 2009 jyly boı kóterdi. Oǵan deıin babanyń máńgilik meken tapqan jeri kópke beımálim bolyp keldi. Bul istiń basy-qasynda belgili saıası qaıratkerler men kásipkerler júrdi.

Kóne zaman úlgisindegi zııarat ornynda jyl saıyn mamyr aıynda as beriledi. Kishi júz bıiniń Qazaqstandaǵy urpaqtary ıgi úrdisti úzgen emes. Tórehan Narynbetov Naýaı oblysy qazaq mádenı ortalyǵynyń tóraǵasy: — Násip qylsa, 380 jyldyqty halyqaralyq dárejede ótkizbekshimiz. О́tken jyly biz Qyzylordaǵa baryp, Áıtekeniń úlken balasy О́tebastyń da asyn bergenbiz. Sol kezde Túrksoı uıymy ókilderimen kezdestik. Halyqaralyq aıtys ótkizemiz. 16-shy mamyrda baba basynda as beriledi. Bul sharalardyń bári jergilikti ákimdikpen kelisip ótkiziledi. Oblys ákimi habar alyp, bizden ne járdem dep jatyr. Kógaldandyrý isterine járdem berip jatyr. Kesenedegi ımam-moldalar «Seıtqul áýlıe Áıteke bı» qory tarapynan qarjylaı kómek alyp turady. Zııarat etýshiler arasynda ózbek, qaraqalpaq ultynyń ókilderi de bar. Ol túsinikti de. Sebebi Áıteke  birneshe ult pen ulysqa qorǵan bolǵan. 21 jasynda-aq eldik isterge aralasyp, Buqara men Samarqan tóńiregindegi halyqtyń bas bıi bolyp saılanǵan. Dilshod Hodjaev, Naýaı oblysy týrızm basqarmasynyń basshysy: — Áıteke bı zııarat keshenine jyl saıyn 7-8 myń sheteldik keledi. Sonyń arqasynda Nurata aýdany tanymal baǵytqa aınaldy.

Munda saıahattaýshylarǵa qyzmet kórsetý isi jaqsy damyǵan. Áıteke bı kesenesi mádenı mıra nysany sanalady. Oǵan qosa, «Shoshma» kesheni de bar. Bıyl biz osy jerlerde saıahatshylardyń úlken bóligin  qabyldaýdy kózdep otyrmyz. Bir ǵana Áıteke bıdiń 380 jyldyǵynda Qazaqstannan 2 myń meıman keledi degen boljam bar. Odan bólek el ishindegi saıahatshylar keledi.  Uıymdastyrýshylar is-sharaǵa túrki memleketteri jáne halyqaralyq uıymdardan mártebeli meımandar shaqyrmaq. Áıteke bıdiń ómir jolyn keleshek urpaqqa nasıhattaıtyn ǵylymı keńes ótkizý josparlanypty. Qyzylorda men Naýaı oblystary mádenı yntymaqtastyǵyn jalǵastyrady. Sonyń aıasynda syrboıylyq ónerpazdar Nurata jerindegi baba esimin ulyqtaý isine atsalysady. Kelýshiler zııarattan soń kileń qazaq qonystanǵan Kenımeh aýdanyna baryp, óńirler arasyndaǵy rýhanı hám mádenı baılanysty nyǵaıtýǵa kúsh salmaq.