الماتىلىق ازامات اۆتوسالوندا الدانىپ قالدى

فوتو: اشىق دەرەككوز

كىم ويلاعان, جاڭا كولىك ساتىپ الۋ ۇلكەن قيىندىققا اينالۋى مۇمكىن دەپ? الماتى وبلىسىنىڭ تۇرعىنى 9 300 000 تەڭگەگە كولىك ساتىپ الىپ, جايلى ساپارعا شىققىسى كەلگەن ەدى. الايدا, اۆتوسالوننان جاڭا كولىگىن الىپ ۇيىنە كەلگەن سوڭ, كولىكتىڭ كۋزوۆىندا بوياۋدىڭ ءىزى بايقالىپ قالدى. جىلتىراعان لاكتىڭ استىنان ساپاسىز جوندەۋدىڭ ىزدەرى كورىنىپ تۇردى, دەپ جازدى qandastar.kz

«مەن تاڭ قالدىم! – دەيدى ساتىپ الۋشى. – جاڭا كولىكتە مۇنداي كەمشىلىك قالاي بولۋى مۇمكىن? مەن تانىمال برەندكە سەنىپ, ءمىنسىز ساپانى كۇتكەن ەدىم!»

اشۋلانعان ەر ادام اۆتوسالونعا بارىپ, كەمشىلىكتى تۇزەتۋ نەمەسە اقشانى قايتارۋدى تالاپ ەتتى. بىراق ونى ۇمىتسىزدىك كۇتتى: باسشىلىق تالاپتى ەلەمەۋمەن بولىپ, «ءوندىرىستىڭ ەرەكشەلىكتەرى» دەگەن تۇسىنىكسىز جاۋاپ بەردى.

ءۇمىتى ۇزىلگەن ەر ادام الماتى وبلىسىنىڭ ساۋدا جانە تۇتىنۋشىلار قۇقىعىن قورعاۋ دەپارتامەنتىنە (ستققد) جۇگىندى. دەپارتامەنت ماماندارى دەرەۋ ىسكە كىرىسىپ, زاڭگەرلىك كومەك كورسەتىپ, شاعىمدى دۇرىس تولتىرۋعا كومەكتەستى. ستققد قىزمەتكەرلەرىنىڭ شەشىمدى ارەكەتىنىڭ ارقاسىندا ساتىپ الۋشىعا اقاۋلى كولىكتىڭ ورنىنا جاڭا كولىك بەرىلدى.

«دەپارتامەنت ماماندارىنىڭ تەز ارەكەت ەتكەنى ءۇشىن شىن جۇرەكتەن العىس ايتامىن. ولاردىڭ كومەگى بولماسا, مەن بۇل ماسەلەمەن جالعىز قالىپ قالاتىن ەدىم», – دەپ ءبولىستى ساتىپ الۋشى.
ستققد ماماندارىنىڭ ايتۋىنشا, مۇنداي جاعدايلار سوڭعى كەزدەرى ءجيى كەزدەسىپ جاتىر.
«سوڭعى التى ايدا بىزگە وسىنداي جەتى شاعىم ءتۇستى», – دەيدى دەپارتامەنت وكىلى. – «ساتىپ الۋشىلار جاسىرىن زاقىمدار, كەپىلدىك مىندەتتەمەلەردى بۇزۋ جانە كولىكتىڭ جاريالانعان سيپاتتامالارىنا سايكەس كەلمەۋى تۋرالى شاعىمدانادى».

ستققد مامانى كەلەسىدەي كەڭەس بەرەدى:

• كولىكتى ساتىپ الار الدىندا مۇقيات تەكسەرىڭىز. كىشكەنە سىزاتتارعا, سىنىقتارعا نەمەسە بوياۋدىڭ ىزدەرىنە نازار اۋدارىڭىز.
• كولىكتىڭ تاريحىن تەكسەرىڭىز. ساتۋشىدان كولىكتىڭ تەحنيكالىق جاعدايى جانە قۇجاتتارى تۋرالى تولىق اقپارات الىڭىز.
• ساتىپ الۋ-ساتۋ تۋرالى شارتتى مۇقيات وقىڭىز. كەپىلدىك مىندەتتەمەلەردىڭ دۇرىس جازىلعانىنا كوز جەتكىزىڭىز.
• بارلىق قۇجاتتاردى ساقتاڭىز. چەكتەر, شارت جانە باسقا قۇجاتتار ءسىزدىڭ قۇقىقتارىڭىزدى قورعاۋ ءۇشىن قاجەت بولادى.

ەگەر ءسىز ءوزىڭىزدى وسىنداي جاعدايدا تاپساڭىز:

• اۆتوسالونعا جازباشا شاعىم جازىڭىز. ماسەلەنىڭ ءمانىن جانە ءوز تالاپتارىڭىزدى تولىق سيپاتتاڭىز.
• ساۋدا جانە تۇتىنۋشىلار قۇقىعىن قورعاۋ دەپارتامەنتىنە جۇگىنىڭىز. ماماندار سىزگە تەگىن كەڭەس بەرەدى, قۇجاتتار دايىندايدى جانە سوتتا ءسىزدىڭ مۇددەلەرىڭىزدى قورعايدى.

ءسىزدىڭ قۇقىقتارىڭىز زاڭمەن قورعالعان!

نەگىز رەتىندە ساتۋشىلاردى ءتيىستى ساپاداعى تاۋارلاردى بەرۋگە مىندەتتەيتىن «تۇتىنۋشىلاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭىن پايدالانۋعا بولادى.ءوز قۇقىعىڭىزدى قورعاۋدان قورىقپاڭىز-مۇنداي جاعدايلار كوبىنەسە تۇتىنۋشىلاردىڭ پايداسىنا اياقتالادى. جاڭا كولىك ساتىپ العان كەزدە دە «سەن, بىراق تەكسەر» دەگەن ۇستانىمدى ۇمىتپاڭىز.