Amanjol Áltaı: Bir fýtbol klýbyna jylyna 1,5 mlrd teńge, al ulttyq sportqa nebári 150 mln bólinedi

Foto: ashyq derekkóz

«Bir ǵana fýtbol klýbyna jylyna 1,5-2 mlrd teńge bólinse, ulttyq sportqa nebári 150 mln teńge bólinedi. Kóshpendiler oıyndarynan keıin QR Týrızm jáne sport mınıstrligi ulttyq sporttyń bizge kerek ekenin jáne onyń jastarymyzdyń rýhty, namysty tulǵa bolyp qalyptasýyna oń yqpal etetinin tereń túsinedi dep senemin». Bul pikirdi Májilis depýtaty, aıtysker aqyn Amanjol Áltaı ALASH.KZ ulttyq portalyna bergen suhbatynda aıtty, – dep jazady qandastar.kz

ULTTYQ BOLMYSYMYZDY AIShYQTAITYN ULTTYQ SPORT QAITA JAŃǴYRDY

– Mundaı aýqymdy is-sharalar ózimizdi taný úshin, qazaqtyń ulttyq bolmysyn álemge tanytý úshin mańyzdy. V Dúnıejúzilik kóshpendiler oıyndaryna 89 memleketten ókilder kelip, qanshama týrıster osy dúbirli dodany tamashalady. Birinshiden, bul bastama ǵasyrlar boıy ata-babamyzdan qanymyzǵa, súıegimizge sińgen ulttyq bolmysymyzdy aıshyqtaıtyn ulttyq sporttyń qaıta jańǵyrýyna jol ashty.

SPORT MINISTRLIGI ULTTYQ SPORT BIZGE KEREK EKENIN TÚSINEDI DEP SENEMIN

– О́kinishke qaraı, búgingi kúnge deıin sport salasynda ulttyq sporttyń kenje qalyp otyrǵany aqıqat. Qarjylandyrý kezinde de ulttyq sportqa jetkilikti qoldaý kórsetilmeı keledi. Kóshpendiler oıyndarynan keıin Týrızm jáne sport mınıstrligi ulttyq sporttyń bizge kerek ekenin jáne onyń jastarymyzdyń rýhty, namysty tulǵa bolyp qalyptasýyna oń yqpal etetinin tereń túsinedi dep senemin. Baıqasańyzdar, bir apta boıy birneshe ulttyq sport túrinen keremet jarystardyń dúbiri qyzdy. Báıge, kókpar, qazaq kúresi, jamby atý, at ústindegi aýdaryspaq – munyń bári naǵyz júzden júırik, myńnan tulparlardyń juldyzy jarqyraıtyn alaman ǵoı.

ATQA MINGEN QAZAQ BALASYNYŃ ELINE, JERINE DEGEN QURMETI ARTADY 

– Bizdiń san ǵasyrlar boıy ata-babalarymyz shuǵyldanǵan ulttyq sport qazirgi telefonǵa telmirgen qoǵamda ósip kele jatqan balalarymyz úshin óte qajet. Atqa mingen qazaq balasynyń ishki bolmysy, rýhanı sanasy qalyptasyp, tarıhyna, eline, jerine degen qurmeti artady. Biz osynaý ulanǵaıyr dalany teginnen-tegin jýas bolǵanymyzdan emes, namysshyl, myqty ult bolǵanymyzdan saqtap qaldyq. Osy qasıetterimizdi bolashaq urpaqqa jetkizý úshin halyqaralyq deńgeıdegi osyndaı jobalardyń mańyzy zor. Bul is-sharanyń elimizge oń nátıje beretinine senemin.

OLIMPIADA ChEMPIONDARYN QALAI TANYSAQ, ULTTYQ SPORT SAŃLAQTARYN DA SOLAI TANYTÝYMYZ QAJET

– Aqparat salasynyń kemshil tustarynyń biri – ulttyq sport juldyzdaryn nasıhattaýdyń jetkiliksizdigi. Biz telearnalar, baspasóz, áleýmettik jeliler arqyly ulttyq sporttyń qazirgi ókilderin keńinen tanyta berýimiz qajet. Ulttyq sportqa arnalǵan arnaıy baǵdarlamalar daıyndalyp, únemi halyqqa kórsetilip otyrsa, olardy kópshilik tanı bastaıdy. Bul Mádenıet jáne aqparat mınıstrliginiń mańyzdy mindetteriniń biri. Bolashaqta bul máselege erekshe kóńil bólinýi kerek.  Olımpıada chempıondaryn qalaı tanysaq, ulttyq sport sańlaqtaryn da sondaı deńgeıde tanytýǵa tıispiz. Osy baǵytta jumys júrgizilse, tek jekelegen sportshylardyń tanymaldyǵy artyp qana qoımaı, jalpy ulttyq sporttyń damýyna da oń yqpaly tıedi. Sondaı-aq halyqaralyq deńgeıdegi oıyndarǵa qatysatyn ulttyq sport juldyzdaryn irikteý kezeńderi ashyq ári ádil ótýi qajet. Barmaq basty, kóz qysty emes, shyn myqtylardyń shyqqany jón. Bul – el namysy. Aldaǵy ýaqytta osy máseleler keshendi túrde sheshimin tabady dep senemiz. 

BIR ǴANA FÝTBOL KLÝBYNA JYLYNA 1,5-2 MLRD TEŃGE BО́LINSE, ULTTYQ SPORTQA NEBÁRI 150 MLN TEŃGE BО́LINEDI

– Qazirgi tańda ulttyq sportqa nebári 150 mıllıon teńge shamasynda qarjy bólinedi. Bul óte az. Mysaly, bir ǵana «Ordasy» fýtbol klýbyna jylyna 1,5-2 mıllıard teńge bólinedi, budan bólek demeýshiler de qoldaý kórsetedi. Bir fýtbol klýbyna bólinetin jyldyq qarajat ulttyq sportqa bólinetin qarjydan 10-20 ese kóp. Bul ádiletsizdik. Biz muny túzetýimiz tıis. Aldaǵy ýaqytta ulttyq sportqa qatysty arnaıy zań qabyldaýymyz qajet. Áriptesim Qazbek Álishevpen birge ulttyq sport týraly zań jobasyn daıyndaýǵa nıettimiz. Eger qoldaý bolsa, Týrızm jáne sport mınıstrligimen birlese otyryp, bul zańdy qabyldap, ulttyq sporttyń damýyn zańnamalyq turǵydan qoldaýǵa jáne qorǵaýǵa múmkindik alar edik.

TÝRISTERDI BIZDIŃ ULTTYQ BOLMYSYMYZ QYZYQTYRADY, OSY BAǴYTTA ARNAIY MEMLEKETTIK BAǴDARLAMA QAJET 

– Halyqaralyq deńgeıde qarasaq, týrısterdi eń aldymen bizdiń ulttyq bolmysymyz ben ereksheligimiz qyzyqtyrady. Biz ózimizdiń rýhanı muramyzdy kóbirek kórsete bilýimiz qajet. Elimizde alǵash ret ótkizilgen tarıhı is-shara – osynyń aıqyn kórinisi. Degenmen biz qazirgi kezde etnotýrızmdi damytý úshin keshendi túrde jasalynǵan naqty algorıtm kórip otyrǵan joqpyz. Bul baǵytta uzaqmerzimdi memlekettik baǵdarlama qajet. Týrızm jáne sport mınıstrligi osy máseleni qolǵa alǵany jón. Bizde menedjment jaǵy álsiz, ózgeler bizdi tanymaıdy. Qazaqstanǵa kelgisi keletin sheteldikter ǵalamtordan biz jaıly maǵlumat izdegende, kóńil tolatyndaı qazaqtildi aqparat tappaı jatady. Biz osyǵan mán berip, ózgelerdi qyzyqtyra bilýimiz qajet. Týrızm arqyly memlekettik kiristi negizgi kózge aınaldyrǵan memleketter az emes, olar joqtan bar jasap otyr. Al biz barymyzdy laıyqty dárejede kórsete almaı otyrmyz. Máselen, Ult uıasy Ulytaýda Joshy han kesenesi bar. Álem Joshy hannyń bizdiń jerimizde jatqanyn bilmeıdi. Eger bilgende, bul elimizge týrısterdiń kóptep kelýine yqpal eter edi. Bizde álemdi qyzyqtyratyn kóptegen qasıetti oryndar bar, biraq biz ózimiz sakraldy jerlerimizdi áli durys baǵalamaı kelemiz.