جاڭالىقتار
ءانارۋ قالدىبەك: جانقوش مەنى زورلاعانى راس, قانشا ۋاقىت الداپ كەلدى
فوتو: ازاتتىق رۋحى
تانىمال بوكسشى جانقوش تۇراروۆ مەنى زورلادى دەپ ارىز جازعان ءانارۋ قالدىبەكقىزى قۇرماناليەۆا شىندىقتى جايىپ سالدى, – دەپ حابارلايدى qandastar.kz Azattyq Rýhyنا سىلتەمە جاساپ.
ول ونىمەن العاش رەت قالاي تانىسقانىن جانە جانقوش تۇراروۆ 6 جىلدان بەرى نە دەپ الداپ كەلە جاتقانىن ايتىپ بەردى.
ايتا كەتەيىك, بىرنەشە كۇن بۇرىن الەۋمەتتىك جەلىدە تانىمال بوكسشى جانقوش تۇراروۆ قىز زورلادى دەگەن كۇدىككە ىلىنگەنى تۋرالى اقپارات تارادى. پوليتسيا ونىڭ ۇستىنەن ارىز تۇسكەنىن راستاعان. كەيىن ءبىز ارىز تۇسىرگەن ادام – ءانارۋ قالدىبەكقىزى قۇرماناليەۆانىڭ اكەسىنە حابارلاسىپ, تەلەفونىن الدىق. ارادا ەكى كۇن وتكەندە ءانارۋ قالدىبەكقىزىنىڭ تاراپى بىزگە سۇحبات بەرۋگە كەلىستى.
ءانارۋ قالدىبەكقىزىنىڭ ايتۋىنشا, ول جانقوش تۇراروۆپەن 2018 جىلى الەۋمەتتىك جەلى ارقىلى تانىسقان.
«2018 جىلى «ۆكونتاكتە» الەۋمەتتىك جەلىسى ارقىلى ماعان ءوزى ءبىرىنشى حات جازدى. مەنىڭ سۋرەتتەرىمەن ءلۇپىل باسىپ, ۇنەمى حات جازىپ ءجۇردى. مەن ول كەزدە ونىڭ ۇيلەنگەنىن, بالا-شاعاسى بار ەكەنىن بىلگەن جوقپىن, بوكسشى ەكەنىن دە بىلگەن جوقپىن. الەۋمەتتىك جەلىدە وتباسى تۋرالى ەشبىر اقپارات جازباعان. بويداقپىن دەپ ستاتۋس قويعان. سودان كەيىن جاي عانا سويلەسىپ ءجۇردىم. 2018 جىلدىڭ اقپان ايىندا مەنى كەزدەسۋگە شاقىردى. ونداي جەرگە جالعىز بارمايتىن بولعان سوڭ قۇربىمدى ەرتىپ الدىم. گرۋپپالاس قۇربىم ەكەۋمىز كەزدەسۋگە باردىق, ال ونىڭ جانىندا كوپ ادام بولدى. سودان باستاپ ءبىر اي بويى ماعان حات جازىپ ءجۇردى. ماعان «سەن پاك قىزسىڭ, سەن تازا قىزسىڭ, ماعان قاتتى ۇنايسىڭ» دەيتىن. بىراق, ول كەزدە مەن ونىڭ وتباسىلى ادام ەكەنىن ءبىلىپ, «ءسىز ۇيلەنگەن ادام ەكەنسىز, مەن سىزبەن ارالاسا المايمىن» دەدىم. «جوق, مەن ۇيلەنگەن بولسام دا سەن ماعان ۇنايسىڭ, مەن ساعان اعالىق قامقورلىق تانىتقىم كەلەدى, جاماندىق ويلامايمىن» دەدى. وسىلاي كۇندە حات جازاتىن. ارادا ءبىر اي وتكەندە ماعان «اكەمنىڭ اناسى, اجەم قاتتى اۋىرىپ جاتىر. ءحال ۇستىندە. سەنى كورسەتكىم كەلەدى, كەلشى» دەپ ءبىر مەكەن-جاي جىبەردى. مەن بىردەن بارا المايمىن دەدىم. بىراق, سونىڭ الدىندا, ءبىر جارىم جىل بۇرىن مەن انامنان ايىرىلعان ادام رەتىندە ونىڭ اجەسى اۋىرىپ قالعانىنا قاتتى جانىم اشىدى. سوندىقتان, ول مەنى اپاسىنىڭ ءحالىن سۇراۋعا كوندىردى», — دەيدى ءانارۋ قالدىبەكقىزى.
ءانارۋدىڭ ايتۋىنشا, جانقوش تۇراروۆ وعان «اپام وسى جەردە» دەپ ءبىر مەكەن-جاي جىبەرگەن. بارعاندا ونىڭ قوناق ءۇي ەكەنىن كورگەن.
«ول ماعان قوناق ءۇيدىڭ مەكەن جايىن جىبەرىپتى. «قازىبەك» دەگەن قوناق ءۇيدىڭ 4 قاباتى, 404 ءنومىرىن الىپتى. مەن ول كەزدە ستۋدەنت ەدىم, جاس ەدىم, مەن قوناق ءۇيدىڭ نە ەكەنىن بىلمەيتىنمىن. كىرسەم, ءوزى عانا وتىر ەكەن نومىردە. «اپاڭىز قايدا?» دەپ ەدىم, «قازىر كەلەدى» دەدى. سوسىن ماعان سىرتتان كەلدىڭ عوي, شولدەگەن شىعارسىڭ, سۋ ءىش» دەپ بوتەلكەدەگى سۋدان قۇيىپ بەردى. ىشكەننەن كەيىن باسىم اينالىپ, ەسىمنەن تانعانداي بولىپ, جۇرە الماي قالدىم. اياقتارىم قوزعالماي قالدى. «ءجۇر, ءجۇر» دەپ توسەك جاققا قاراي اپارىپ, توسەككە جاتقىزدى. «باسىڭ اينالىپ كەتتى, جاتا تۇر» دەدى. ەسىمدى جارتىلاي بىلەمىن, جارتىلاي بىلمەيمىن. سانام انىق ەمەس, سول ۋاقىتتا مەنى اقىرىنداپ جاتقىزىپ, كيىمدەرىمنىڭ ءبارىن شەشتى. ۇستىمدە كويلەگىم بولعان, كويلەگىمدى شەشتى. اياعىمنان, تابانىمنان, اياعىمنىڭ باشپايلارىن سۇيە باستادى. مەن قوزعالا الماي جاتتىم. ويانعاندا ەشتەمە تۇسىنبەدىم. ەسىمدى جيسام, ساعات تۇنگى 3-4 بولىپتى», — دەيدى ول.
ياعني, ءانارۋدىڭ ايتۋىنشا, جانقوش تۇراروۆ ونىڭ پاكتىگىن الىپ, العاش رەت ونى سول قوناق ۇيدە ەركىنەن تىس جىنىستىق قاتىناسقا تارتقان.
«سول ءتۇنى ول ءبىرىنشى رەت «ءىسىن» ىستەدى. ودان كەيىن ول دۋشقا كىرىپ كەتتى, تەلەفونىنا «بوتاقان» دەگەن ءبىر بايلانىس ءنومىرى قايتا-قايتا بىرەۋ قوڭىراۋ شالدى. جانقوش دۋشتان شىقتى. «زورلادىڭ با?» دەگەندە ماعان «جوق, ءوزىڭ كەلدىڭ, مەنى ءبارى قىزدار جاقسى كورەدى عوي» دەدى. مەن «جوق, ءسىزدىڭ ۇستىڭىزدەن ارىز جازامىن» دەدىم. سول ساتتە باسقاشا سويلەپ, «مەن ايەلىممەن اجىراسايىن دەپ ءجۇرمىن, ونى جاقسى كورمەيمىن, ماعان ۇل بالا كەرەك, ساعان دەگەن سەزىمىم بار, سەنى جاقسى كورەمىن» دەدى. مەن ونىڭ سول سوزدەرىنە سەندىم», — دەيدى ءانارۋ قالدىبەكقىزى.
ونىڭ ايتۋىنشا, جانقوش تۇراروۆ سول قالپى ايەلىنەن اجىراسپاعان. بىراق, ايتۋىنشا, قىزدى دا جايىنا قالدىرماعان.
«وعان «ايەلىڭىز بار عوي, ار-نامىسىڭىز قالاي جىبەرەدى, ناماز وقيسىز, مەككەگە باردىڭىز, قىزدارىڭىز بار, نەگە ماعان بۇلاي ىستەدىڭىز» دەسەم, «مەن سەنى جاقسى كورەمىن» دەيدى», — دەدى ول.
وسىلايشا, ءانارۋدىڭ ايتۋىنشا, جانقوش تۇراروۆ ونىڭ قىر سوڭىنان قالمايتىن بولعان.
«مەن الماتىداعى جاعدايدىڭ ءبارىن ۇمىتايىنشى, جاڭا ءومىر باستايىنشى دەپ, اقتاۋعا كەتتىم. ول ارتىمنان اقتاۋعا كەلدى. استاناعا بارسام, استاناعا كەلەدى. التى جىل بويى مەنىڭ بۇكىل جاستىعىمدى, قىزدىعىمدى, پاكتىگىمدى قۇرتتى», — دەيدى ول.
ءانارۋ قالدىبەكقىزى 2018 جىلدان بەرى وسى ۋاقىتقا دەيىن جانقوش تۇراروۆ ەكەۋى ۇنەمى توسەك قاتىناسىنا ءتۇسىپ جۇرگەنىن ءمالىم ەتتى. ال, سوڭعى رەت, ونىڭ ايتۋىنشا, جانقوش ونى كۇشپەن جىنىستىق قاتىناسقا تۇسىرگەن.
«ەڭ العاش قىزدىعىمدى العاننان كەيىن 20 كۇن بويى كىندىك شەشەمنىڭ ۇيىندە تۇردىم. سول كىسى كۋا عوي: ءبىر اپتا توسەك تارتىپ جاتىپ, 20 كۇن بويى ۇيدەن شىقپادىم. ءوزىمدى كىنالادىم, وكىندىم. قاتتى كۇيزەلدىم», — دەيدى ول.
ءانارۋدىڭ ايتۋىنشا, سوڭعى رەت جانقوش ەكەۋى 2024 جىلدىڭ 12 تامىزىندا كەزدەسكەن.
«سوڭعى رەت مەن الماتىدا ەكەنىمدى ءبىلىپ الىپ, ماعان كەلەمىن دەدى. «سالەم, قالايسىڭ, مەن سەنى ساعىندىم» دەپ حات جازدى. «كورگىم كەلىپ تۇر» دەپ ادرەس سۇرادى. مەن كەزدەسۋگە قارسى بولدىم. ول ماعان «مەن ايەلىممەن اجىراسامىن, ارا قاتىناسىمىز وتە ناشار, ءۇش قىز تۋدى, ءبىر ۇل تۋىپ بەرە المادى. سەندەي ادامنان, سەندەي قىزدان ۇرپاق بولعانىن قالايمىن» دەدى. سوسىن, مەكەن- جايىمدى جىبەرگەن سوڭ, 12 تامىز كۇنى تۇندە كەلدى. مەنىڭ ويىم – وعان جاندۇنيەمدە نە بولىپ جاتقانىن ايتۋ ەدى. انام تۋرالى ايتىپ, جۇرەگىمدى اقتارعىم كەلدى. اناما شىعارعان ولەڭىمدى وقىدىم. سول كۇنى وعان «ءومىرىمدى قۇرتتىڭ» دەپ جىلادىم. «جەتى جىلداي بولدى سىزگە سەنىپ جۇرگەنىمە, قانشاما ادام ۇيلەنەيىك دەپ ۇسىنىس ايتتى, ەشكىمگە قارامادىم, سەن مەنىڭ جۇرەگىمە وتە قاتتى داق سالدىڭ» دەدىم. بىراق, ول تىڭداماي, مەنى شەشىندىرمەكشى بولدى. مەن قارسى بولدىم, «جانقوش, سويلەسۋگە كەلدىك قوي» دەدىم. «جاعدايدى ايتقىم كەلەدى» دەدىم. قارسىلاستىم. ول ءوز دەگەنىندە تۇرىپ, جىنىستىق قاتىناسقا ءتۇستى. مەنى كۇشپەن قىلقىندىرىپ, موينىمنان ۇستاپ تۇرىپ, شاشىمنان تارتىپ, زورلادى. ءبارىن بولعاننان كەيىن جانىمدا وتىردى. ماعان «اجىراسامىن» دەپ تاعى سەندىرىپ كەتتى», — دەيدى ءانارۋ.
ارادا التى كۇن وتكەن سوڭ ەموتسيونالدى تۇردە شارشادىم دەگەن ءانارۋ اقىرى پوليتسياعا ارىز جازۋعا بەكىنگەن.
«زورلاپ جاتقاندا ايقالايدىم. «تيىسپە» دەدىم. وسىدان شارشاعان سوڭ, تامىزدىڭ 19-كۇنى پوليتسيانى شاقىردىم. وعان دەيىن مەن دەپرەسسيادا ءجۇردىم. نەگە ارىز جازدىم دەسەڭىزدەر, سەبەبى مەن شارشادىم, جەتى جىلدان بەرى ءومىرىم ءوتىپ جاتىر. قىزدىعىمدى العانى تۋرالى, اناما بەرگەن سەرتىم تۋرالى ويىما كەلە بەردى. ەموتسيونالدى كۇيدە بولدىم. وسىلايشا اۋەزوۆ پوليتسياسىنا بارىپ, ارىز جازدىم. پوليتسيادا بەتتەستىرۋ ءوتتى. 20 تامىزدا بەتتەستىك. بەتتەستىرۋ كەزىندە ماعان «اللا رازىلىعى ءۇشىن مەنى كەشىرشى, مەن سەنى ۇناتتىم, ساعان دەگەن سەزىمىم بار, مەن سەنى ەشقاشان تاستامايمىن, ماڭگىلىككە بىرگە بولامىز» دەدى. «مەن ساعان ىستەگەنىم ءۇشىن بارىنە جاۋاپ بەرەمىن, بارىنە كومەك بەرەمىن. ساعان 2 ملن تەڭگە جىبەرەيىن» دەدى. مەن «اقشا دا, ەشتەڭە دە كەرەك ەمەس, پسيحولوگيالىق جاعدايىم دۇرىس, بالالىق شاعىم باقىتتى ءوتتى, ماعان انامنىڭ ءولىمى مەن ءسىزدىڭ ماعان ىستەگەنىڭىز جارا سالدى» دەدىم. ەندى ءىستى پوليتسيا تەرگەپ جاتىر», — دەدى ول.
ءانارۋدىڭ ايتۋىنشا, ونىڭ بار تالابى جانقوش تۇراروۆتى زاڭ اياسىندا جازالاۋ.
«ءوز جازاسىن السا ەكەن دەيمىن. ساراپتامانىڭ ءبارىن جاساتتىم. ياعني, تۇراروۆ جانقوشتىڭ جازالانىپ, قولىمەن ىستەگەنىن موينىمەن كوتەرسىن دەيمىن. التى جارىم جىل بۇرىن قانداي ادام ەدى, ءدال قازىر سونداي ادام. قازىر ايتىپ تۇرعانىمنىڭ ءبارى شىن, بارلىق دالەلىم بار. جازبالار بار, كۋاگەرلەر بار», — دەيدى ءانارۋ قۇرمانالى.
ايتا كەتەيىك, بوكسشى جانقوش تۇراروۆ بۇعان دەيىن ەشكىمدى زورلاماعانىن ايتىپ, «توسەكتەس كەرەك بولسا, قىزدار وزدەرى-اق كەلەتىنىن» ايتقان.