Antıkor: Ǵylymǵa grant bólýde jemqorlyq bar

Keńeske beınekonferenııa baılanysy arqyly Sybaılas jemqorlyqqa qarsy qyzmettiń aýmaqtyq bólimsheleri, oblystar ákimderiniń orynbasarlary, JOO rektorlary, ákimdikter bólimsheleriniń 10 myńnan astam laýazymdy tulǵalary, mektep dırektorlary, býhgalterler jáne búkil el boıynsha bilim berý salasynyń basqa da qyzmetkerleri qosyldy.

«Tek sońǵy úsh jylda bul salalarǵa 12,3 trln teńgeden astam qarajat bólindi. Alaıda, Sybaılas jemqorlyqqa qarsy qyzmet júrgizgen syrtqy taldaý kórsetkendeı, bólingen qarajat árqashan maqsatyna saı paıdalanylmaıdy. Bıýdjetti josparlaý jáne ıgerý kezeńderinde pedagogterdiń eńbegine aqy tóleý qorynan qarajat jymqyrýdyń júıeli faktileri ashyldy. 2023 jyldan bastap 302 qylmystyq is tirkeldi, olar boıynsha zalal 17 mlrd teńgeden asty. Qazirdiń ózinde 230 adam sottaldy, 100-den astam is sotta qaralýda. Eki uıymdasqan qylmystyq toptyń qyzmeti toqtatyldy». Antıkordyń baspasóz qyzmeti

Bıýdjettik ótinimderdi qalyptastyrý proesterin avtomattandyrýdyń, buzýshylyqtardy baqylaý jáne aldyn alý tetikteriniń, sondaı-aq aqparattyq júıelerdiń bytyrańqylyǵynyń bolmaýyna baılanysty kóptegen faktiler múmkin boldy.

Bul tólem qujattaryn burmalaýǵa, «óli jandarǵa» tólem jasaýǵa, jalaqy men ústemeaqylardy kóterýge múmkindik berdi. Agenttik engizgen usynymdar boıynsha búginde osyndaı faktilerdi boldyrmaýǵa baǵyttalǵan sharalar qabyldanýda.

Talqylaýdyń taǵy bir mańyzdy taqyryby ǵylymdy qarjylandyrý salasyndaǵy jemqorlyq táýekelderin joıý máseleleri boldy.

«Mıllıardtaǵan dollarlyq ınvestıııaǵa qaramastan, ǵylymı jobalardyń 70%-dan astamy praktıkalyq paıda ákelmeı, maqalalar men kitaptar shyǵarýmen aıaqtalady. Jobalardy irikteý proesi ashyq emes, olardyń saraptamasy formaldi túrde júrgiziledi, naqty nátıjeler úshin jaýapkershilik joq. 2016 jyldan bastap memleket ǵylymı jobalardy kommerııalandyrýǵa shamamen 32 mlrd teńge jumsady, olardyń edáýir bóligi málimdelgen maqsattarǵa qol jetkize almady. Naqty ǵylymı jumystyń ornyna qarajat zertteýlerge baılanysty emes shyǵyndarǵa ketedi, joba bıýdjetteri negizsiz kóteriledi». Antıkordyń baspasóz qyzmeti

Ǵylymı taǵylymdamalarǵa granttar berý máselelerinde de eleýli jemqorlyq táýekelderi anyqtaldy.

Bul jaǵdaıdyń sebepteri ǵylymdaǵy durys emes basymdyqtar, jobalardy tańdaý jáne olardyń nátıjeleri úshin jaýapkershiliktiń bolmaýy, ıfrlandyrýdyń álsizdigi jáne shyǵyndardyń ashyq emestigi boldy.