Bektenov: Sharýalardyń sý únemdeý tehnologııalaryn engizýge jumsaǵan shyǵynyn óteý qajet

Foto: primeminister.kz

Qazaqstan Respýblıkasynyń Premer-mınıstri Oljas Bektenovtiń tóraǵalyǵymen Sý keńesiniń otyrysy ótti. Onda Memleket basshysynyń «Ádiletti Qazaqstan: zań men tártip, ekonomıkalyq ósim, qoǵamdyq optımızm» atty Qazaqstan halqyna Joldaýynda jáne Úkimettiń 7 aqpanda ótken sý qoljetimdiligi men sapasy máselelerin sheshý úshin sý resýrstaryn basqarý júıesin transformaııalaý jónindegi keńeıtilgen otyrysynda berilgen tapsyrmalarynyń oryndalý barysy qaraldy, dep jazady qandastar.kz

Sý resýrstary jáne ırrıgaııa mınıstri Nurjan Nurjigitovtiń negizgi jumys baǵyttary boıynsha baıandamasy tyńdaldy. Olardyń qatarynda gıdrotehnıkalyq qurylystardy salý jáne jańǵyrtý, sý únemdeý tehnologııalaryn engizý, sýdy normatıvten artyq tutynýǵa baılanysty tarıftik saıasat, sý tasqynyn boljaý jáne modeldeý, sondaı-aq zańnamalyq bazany jetildirý, kadrmen qamtamasyz etý jáne mamandar biliktiligin arttyrý máseleleri bar.

Elimizdiń sý resýrstary áleýetin damytý jáne basqarý júıesin jańǵyrtý maqsatynda Sý kodeksiniń jobasy ázirlendi, qujat Parlament Májilisiniń qaraýynda jatyr. Elimizdegi sý resýrstaryn sarqylýdan jáne lastanýdan qorǵaýǵa, sýdy únemdeıtin zamanaýı tehnologııalardy engizýge jáne sý salasyndaǵy quqyq buzýshylyqtar úshin jaýapkershilikti kúsheıtýge basa nazar aýdaryldy.

Qazaqstan Respýblıkasy sý salasyn damytýdyń 2024–2028 jyldarǵa arnalǵan keshendi jospary sheńberinde 42 jańa sý qoımasyn salý, 37 gıdrotehnıkalyq qurylysty rekonstrýkııalaý, sondaı-aq 14 myń shaqyrymǵa jýyq sýarý arnalaryn salý jáne rekonstrýkııalaý kózdelgen. Birinshi kezeńde 2025 jyldan bastap 11 jobany salý jáne rekonstrýkııalaý, alty oblystaǵy 3452 shaqyrym ırrıgaııalyq arnalardy jańǵyrtý jáne Astana qalasyn tolyqtyrý úshin qurylys salý kózdelgen.

Sharýalardy sý únemdeý tehnologııalaryna kóshýge yntalandyrý maqsatynda Investıııalyq sýbsıdııalaý erejelerine ózgerister engizildi. Osylaısha, sý únemdeý tehnologııalaryn satyp alý jáne ornatý shyǵyndaryn óteý úlesi 50%-dan 80%-ǵa deıin ulǵaıtyldy. Infraqurylymdy júrgizý kezinde sharýalardyń uńǵymalardy burǵylaýǵa jumsaǵan shyǵyndaryn óteý úlesin 50%-dan 80%-ǵa deıin arttyrý kózdelgen.

Sý salasy úshin kadrlar daıarlaýǵa erekshe kóńil bólinýde. Osy maqsatta bıyl shilde aıynda Qazaq ulttyq sý sharýashylyǵy jáne ırrıgaııa ýnıversıteti quryldy. 2024-2025 oqý jylynda sý mamandyǵy boıynsha 523 bakalavrıat stýdent qabyldandy, bul ótken oqý jylmen salystyrǵanda 2 esege kóp. 80-nen astam stýdent – bolashaq maman «Qazsýshar» RMK óńirlik fılıaldarynda óndiristik tájirıbeden ótti. «Bolashaq» baǵdarlamasyna sý sharýashylyǵy salasyndaǵy mamandyqtar engizilgen. Sondaı-aq qazaqstandyq mamandar biliktiligin arttyrý kýrstarynan ótýde. Mysaly, Nıderland Koroldigimen birlesip «Qazsýshar» RMK-nyń 450 qyzmetkerine arnalǵan kýrstar bastaldy.

Bıylǵy sáýir aıynda jerasty sýlarynyń monıtorıngi men basqarýyn jaqsartý úshin «Qazgıdrogeologııa» ulttyq gıdrogeologııa qyzmeti» quryldy. Sý tasqynyn boljaý jáne modeldeý maqsatynda Prezıdenttiń tapsyrmasy boıynsha jyl sońyna deıin iske qosylýy josparlanǵan flood.gharysh.kz aqparattyq júıesi ázirlenip jatyr.

Elimizdiń sý sharýashylyǵyn basqarý júıesin transformaııalaý sheńberinde bıyl «Qazsýshar» RMK-ny «Nura toptyq sý qubyry» RMK-men biriktirý arqyly qaıta uıymdastyrý júrgizildi. Kásiporynnyń qarjylyq jaǵdaıyn jaqsartý maqsatynda beıindi emes jáne shyǵyny mol qyzmet túrlerin ońtaılandyrý bastaldy. Búgingi tańda qolda bar 1440 tehnıkanyń jartysynan kóbi jańartýdy qajet etedi. Osyǵan baılanysty Úkimet bıylǵy maýsym aıynda 757 birlik tehnıka satyp alý úshin 51,7 mlrd teńge bóldi.

Kelesi vegetaııalyq kezeńge daıyndyq maqsatynda sý qoımalaryn toltyratyn kúzgi-qysqy maýsymnyń mańyzy zor ekeni atap ótildi.

«Memleket basshysy sý resýrstaryn utymdy paıdalaný jáne bolashaq urpaq úshin aýyz sýdy únemdeý jóninde mindetter qoıdy. Kóktemgi sý tasqyny búkil sý sharýashylyǵy salasyn jańǵyrtý qajettigin kórsetti. Biz qazirdiń ózinde sý sharýashylyǵy nysandaryn aýqymdy jańǵyrtý jumystaryn bastadyq. Agroónerkásiptik keshenniń turaqty damýy sý resýrstaryn basqarý júıesiniń tıimdiligine tikeleı baılanysty. Sondyqtan sharýalardyń sý únemdeý tehnologııalaryn engizýge jumsaǵan shyǵynyn óteýge basa nazar aýdarý qajet. Birinshi kezektegi mindet – kelesi vegetaııalyq kezeńge daıyndyq. Barlyq is-sharalar ýaqtyly júrgizilýi tıis», — dep atap ótti Oljas Bektenov.

Úılestirý isin jaqsartý maqsatynda jyl sońyna deıin Aýyl sharýashylyǵy mınıstrliginen Sý resýrstary jáne ırrıgaııa mınıstrligine dıqandarǵa sý berý qyzmetteriniń qunyn sýbsıdııalaý jáne sý únemdeý tehnologııalaryna ınvestıııa salý kezinde shyǵyndardy óteý jónindegi fýnkııalaryn berý tapsyryldy.