Bektenov Toqaevtyń prezıdenttigi týraly maqala jazdy

Foto: gov kz

Taıaý kúnderi Qasym-Jomart Toqaevtyń el tizginin qolyna alǵanyna alty jyl tolady. Premer-mınıstr Oljas Bektenov osyǵan oraı maqala jazdy, — dep habarlaıdy qandastar.kz

Úkimet basshysynyń sózinshe, osy ýaqyt ishinde Qazaqstan koronavırýs pandemııasynan bastap jahandyq geosaıası shıelenisterge deıingi kóptegen syn-qaterge qaramastan, ekonomıkalyq damýda eleýli nátıjelerge jetti.

«2024 jyldyń sońynda JIО́ 288 mıllıard dollar boldy. Jan basyna shaqqandaǵy JIО́ 14 myń dollardan asty. Qazaqstan tabysy joǵary elder tobyna edáýir jaqyndady.

Memleket basshysy munaıdan tys salalardy damytýǵa basymdyq bere otyryp, ekonomıkany ártaraptandyrýdy kezek kúttirmeıtin mańyzdy mindet retinde aıqyndady. Bul jumystyń naqty nátıjesin qazirdiń ózinde kórip otyrmyz – shıkizattyq emes salalar ekonomıkalyq ósýdiń qozǵaýshy kúshine aınalyp otyr. 2019-2024 jyldar aralyǵynda óńdeý ónerkásibinde óndiris kólemi 31,4%-ǵa, qurylysta 96,3%-ǵa ósti. Jalpy ónerkásip qurylymynda óńdeýshi kásiporyndar óz úlesi boıynsha óndirýshi sektormen teńesti», — dep jazdy Bektenov.

Dalanews.kz jazǵandaı,     2024 jyldyń ózinde óńdeý ónerkásibinde jalpy quny 1,3 trıllıon teńge bolatyn 180 ınvestıııalyq joba iske asyrylǵan. Nátıjesinde bul sektorda sońǵy onjyldyqtaǵy eń joǵary kórsetkishke, shamamen 6% ósimge qol jetkizilgen. Alty jyl ishinde mashına jasaý sektoryndaǵy óndiris úsh ese ósse, ónerkásiptik óndiristiń jyldyq ortasha ósimi 20,3% boldy.

«Naqty sandarda, 2018 jyly 30 myń birlikti quraǵan jeńil avtomobılderdiń sany 134 myń birlikke deıin jetti. Sol sııaqty júk avtomobılderi boıynsha da alty eseden astam – 7,1 myń birlikke deıin, avtobýstar boıynsha jeti esege, ıaǵnı 2,9 myń birlikke deıin, arnaıy tehnıka shyǵarý shamamen úsh esege, ıaǵnı 711 birlikke deıin ósim tirkeldi.

Prezıdent tapsyrmasy boıynsha munaı-gaz hımııasyn qarqyndy damytý qolǵa alyndy. Elimiz shıkizatty eksporttaýdan ony tereń óńdeýge birtindep bet buryp otyr. Polımerler, kompozıttik materıaldar, hımııalyq reagentter óndirilip jatyr. Munyń barlyǵy – ártúrli salalarda suranysqa ıe qosylǵan quny joǵary ónimder. Iri jobalardyń biri – Atyraý oblysynda iske qosylǵan KPI zaýyty búginde polıpropılen óndirisin jolǵa qoıdy. Zaýyt óziniń qýattylyǵy jaǵynan Ortalyq Azııadaǵy osyndaı óndiris oryndarynyń ishindegi eń iri kásiporyn sanalady», — dedi premer-mınıstr.

Sondaı-aq, astyqtyń byltyrǵy rekord ónimi aýyl eńbekkerlerin memlekettik qoldaý sharalarynyń tıimdiligin kórsetken.

«Alty jyl ishinde agroónerkásip keshenin sýbsıdııalaýǵa 2,5 trıllıon teńge bólindi, bul aýyl sharýashylyǵy jalpy óniminiń 1,8 esege, ıaǵnı 8,3 trıllıon teńgege deıin ósýine yqpal etti. Aýyl sharýashylyǵynda jumyspen qamtylǵan bir adamǵa shaqqanda eńbek ónimdiligi bes jyl ishinde eki ese ósip, 4,2 mıllıon teńgege jetti. Al, azyq-túlik óndirisiniń kólemi 2,1 ese ulǵaıdy», — dedi Bektenov.

Otandyq taýar óndirýshilerdi qoldaý – Memleket basshysy basymdyq bergen negizgi baǵyttyń biri.

«Memlekettik satyp alýda mashına jasaý, metallýrgııa, qurylys, jeńil jáne hımııa ónerkásibi, sondaı-aq, azyq-túlik taýarlary boıynsha tek qana qazaqstandyq óndirýshilerden satyp alynatyn taýarlardyń, jumystar men kórsetiletin qyzmetterdiń tizbesi edáýir keńeıtildi.

Osy oraıda ulttyq damý ınstıtýttary Qazaqstan ekonomıkasyna salynatyn ınvestıııa kólemin ulǵaıta tústi. Tek 2025 jyldyń ózinde «Báıterek» holdıngi arqyly 8 trıllıon teńge ınvestıııa salynady, al 2027 jylǵa qaraı Memleket basshysynyń tapsyrmasy boıynsha bul soma 10 trıllıon teńgege deıin ulǵaıtylady», — deıdi Úkimet basshysy.

Bektenovtiń aıtýynsha, serpindi damýǵa qajetti mańyzdy sharttardyń biri sheteldik ınvestıııalar Qazaqstan ekonomıkasyna turaqty tartylyp otyr.

«Muny sheteldik kásipkerler tarapynan kórsetilip otyrǵan elimizdiń ekonomıkalyq áleýetine degen úlken senim men joǵary reıtıngter rastap otyr. Atap aıtqanda, 2024 jyly Qazaqstan Moody’s agenttiginiń «Turaqty» boljamymen óz tarıhyndaǵy eń joǵary Baa1 reıtıngine ıe boldy. Halyqaralyq S&P, Fitch reıtıng agenttikteri de Qazaqstannyń nesıelik reıtıngin ınvestıııalyq senimdilik deńgeıinde rastady», — dedi ol.

Sońǵy alty jyl ishinde ekonomıkaǵa 130 mıllıard dollar tikeleı sheteldik ınvestıııalar tartylǵan.

«Sheteldik seriktester óńdeý ónerkásibi salasyna kóbirek ınvestıııa sala bastaǵanyn atap ótý mańyzdy. Onyń kólemi 72,7 mıllıard dollarǵa jetti. BUU Qazaqstandy teńizge shyǵa almaıtyn elder arasynda iri TShI kólemin alýshy retinde ekinshi orynǵa shyǵardy.

Memleket basshysynyń belsendi dıplomatııalyq kúsh-jigeriniń arqasynda ózge eldermen saýda-ekonomıkalyq yntymaqtastyq damyp keledi. Nátıjesinde, sońǵy alty jylda syrtqy saýda aınalymy bir jarym esege, 94,8 mıllıard dollardan 141,4 mıllıard dollarǵa deıin ósse, eksport kólemi 61,1 mıllıard dollardan 81,6 mıllıard dollarǵa jetti.

Eksport qurylymynda óńdelgen taýarlar úlesiniń artýy atqarylǵan jumystyń eleýli nátıjesi boldy. О́tken jyldyń qorytyndysy boıynsha olardyń shetel naryqtaryna eksporty 28,8 mıllıard dollarǵa jetti. Bul 2018 jylǵy kórsetkishten shamamen eki ese joǵary. Mashınalar, jabdyqtar, kólik quraldary, aspaptar men qurylǵylar eksportynyń úlesi 1,1%-dan 5,8%-ǵa deıin artty. Eksport qurylymyndaǵy shıkizattyń úlesi de barǵan saıyn azaıyp, 2018 jylǵy 74,5%-dan 2024 jyly 63,5%-ǵa deıin tómendedi», — dedi Úkimet basshysy.

Prezıdenttiń basshylyǵymen elimizdiń ınfraqurylymyn aýqymdy jańǵyrtý jumystary júrgizilip jatqany da aıtyldy..

«Uzaq jyl boıy jylý energetıkasy sektoryna tıisti kóńil bólinbeı keldi: respýblıka boıynsha ınfraqurylymdyq jelilerdiń tozý deńgeıi 65%-ǵa, al jekelegen óńirlerde tipti 90%-ǵa jetti. Qazir energetıka jáne kommýnaldyq salalardaǵy daǵdarystyń aýyr kezeńin eńsere aldyq. Eger 2019 jyly jylý kózderiniń ortasha tozý deńgeıi 71%-ǵa jetse, qazir ony 61%-ǵa deıin tómendetýge múmkindik týdy. Bul jumys jalǵasady», — dep sendirdi ol.

Memleket basshysynyń tapsyrmasy boıynsha byltyr 86 myń shaqyrym ınjenerlik jelini jańǵyrtýdy, sondaı-aq, jańa qýat kózderin iske qosýdy kózdeıtin Ulttyq joba iske asyryla bastaǵan.

«Bul tehnologııalyq apattar sanyn 20%-ǵa qysqartýǵa, elimizdegi energetıkalyq jáne kommýnaldyq sektorlardyń tozý deńgeıin orta eseppen 40%-ǵa azaıtýǵa, generaııany 7 GVt-tan astam arttyrýǵa múmkindik beredi.

Bul baǵytta otandyq óndiristiń qýatyn barynsha tartýǵa mańyz beriletinin aıta keteý kerek. TKSh salasy úshin ónim shyǵaratyn kásiporyndardyń áleýetin tolyq paıdalaný josparlanyp otyr. Qazaqstandyq kompanııalardyń josparlanǵan ónim kólemi shamamen 3,5 trıllıon teńge bolady», — dedi Úkimet basshysy.

2019 jyldan beri elektr energııasyn tutyný 14%-ǵa ósip, shamamen 120 mıllıard kVt/saǵ boldy. Halyq sanynyń ósýin, sondaı-aq, júrgizilip jatqan ındýstrııalyq damý jáne ıfrlandyrý saıasatyn eskere otyryp, energııa tutyný odan ári arta túsedi dep boljanyp otyr.

«Osyǵan oraı Prezıdent tapsyrmasy boıynsha ıadrolyq energetıkany damytý qolǵa alyndy. Birinshi AES qurylysynyń aýdany anyqtaldy. Taǵy eki stanııa salý úshin qurylys oryndaryn anyqtaý jumystary bastaldy», — dedi Bektenov.

Sondaı-aq, qurylys ındýstrııasy da rekordtyq ósý qarqynyn kórsetip otyr. 2024 jyly paıdalanýǵa berilgen turǵyn úı kólemi 2018 jylmen salystyrǵanda 6,4 mıllıon sharshy metrge nemese 51,4%-ǵa artyp, 19 mıllıon sharshy metrge jetti. 2019–2024 jyldar aralyǵynda barlyǵy 97,8 mıllıon sharshy metr turǵyn úı paıdalanýǵa berildi.

«Bul qazaqstandyq ondaǵan myń otbasyǵa jyljymaıtyn múlik satyp alýǵa jáne turmys deńgeıin jaqsartýǵa yqpal etti», — dedi premer-mınıstr.

Sonymen qatar, joldardyń qurylysy men olardy jóndeý jumystary Prezıdenttiń turaqty baqylaýynda.

«Sońǵy alty jylda respýblıkalyq mańyzy bar 4,4 myń shaqyrym avtojoldardy, onyń ishinde Ortalyq – Shyǵys, Ortalyq – Ońtústik, Taldyqorǵan – О́skemen, Aqtóbe – Atyraý – Astrahan jáne basqa da kúre joldardy rekonstrýkııalaý aıaqtaldy. 2024 jyly 12 myń shaqyrym kólik magıstrali qurylys-jóndeý jumystarymen qamtyldy, onyń 8 myń shaqyrymy – respýblıkalyq, al qalǵan 4 myń shaqyrymy jergilikti joldarǵa tıesili. Bul – rekordtyq kórsetkish», — dedi Bektenov.

Sondaı-aq, keıingi alty jylda 250-ge jýyq jol boıyndaǵy servıstik jańa nysan salyndy. Jol boıynda ulttyq standartqa saı keletin qyzmet kórsetý nysandarynyń úlesi 52%-dan 90%-ǵa deıin ulǵaıtyldy.

«Temirjol kóligi arqyly júk tasymaldaý kóleminiń ósýimen qatar joldardy jóndeý jumystaryna degen qajettilik te arta tústi. Jyl saıynǵy kúrdeli jóndeý kólemi 2019 jylmen salystyrǵanda 2024 jyly 41%-ǵa ósti. Alty jyl ishinde barlyǵy 3 myń shaqyrym temirjolǵa kúrdeli jóndeý jumystary júrgizildi.

Bıyl Dostyq – Moıynty temirjol ýchaskesiniń ekinshi jelisiniń qurylysy aıaqtalady, bul ótkizý qabiletin 12 jup poıyzdan 60 jup poıyzǵa deıin arttyrady. Sondaı-aq Almaty beketin aınalyp ótetin temirjol jelisi de Almaty torabynyń júktemesin 40%-ǵa jeńildetedi.

Bul jobalardy iske asyrý Eýropa men Qytaı arasyndaǵy júk aınalymyn, sondaı-aq elimizdiń eksporttyq áleýetin arttyrýǵa múmkindik beredi», — dep jazdy Bektenov

«2019 jyldan beri teńiz kóligi arqyly tasymaldaý kólemi 20%-ǵa ósti. Transkaspıı halyqaralyq kólik baǵyty boıynsha aıtarlyqtaı ósim qalyptasyp otyr. Kólik ınfraqurylymyn jańǵyrtý boıynsha júrgizilip jatqan jumystardyń esebinen THKB arqyly tranzıttik tasymal kólemi 2019 jyldan beri alty esege (2024 jyly – 4,5 mıllıon tonna), qazaqstandyq ónim eksporty 12 esege ósti. Memleket basshysy jarııalaǵan Astana – Arqalyq – Torǵaı – Yrǵyz jańa tas joly atalǵan baǵytqa tyń serpin bermek», — dedi Úkimet basshysy.

Premer-mınıstrdiń aıtýynsha, elimizdi gazdandyrý jumystary jalǵasyp jatyr.

«2025 jyldyń basynda 12 mıllıonnan astam adam tabıǵı gazǵa qol jetkizdi. 2024 jyly 1,7 myń shaqyrymnan astam gaz jelileri salyndy. Bıyl eldi mekenderdi gazdandyrý boıynsha taǵy 45 joba iske asyrylýda, bul gazben qamtylǵandardy 12,4 mıllıon adamǵa deıin, al gazdandyrý deńgeıin 62%-ǵa deıin jetkizýge múmkindik beredi», — dedi ol.

Basym mindetterdiń biri – qazaqstandyqtardy sapaly aýyz sýmen qamtamasyz etý jáne sýmen jabdyqtaý júıesin jańǵyrtý.

«Sońǵy jyldary aýqymdy jumys atqaryldy: eger 2019 jyly sýmen jabdyqtaý qalalarda 97,2% jáne aýyldarda 86,4% bolsa, búginde bul kórsetkishter tıisinshe 99,4% jáne 97,8%-ǵa jetti. 6 256 aýyldyń ishinen 5 523 aýyl sýmen qamtyldy. Qalǵan 833 aýyl osy jyldyń sońyna deıin taza sýǵa qol jetkizedi. Sonyń ishinde 238 eldi mekende ortalyqtandyrylǵan sýmen jabdyqtaý júıeleri salynady, 595 aýyldyq eldi mekende keshendi blok-modýlder ornatylady.

Astanadaǵy aýyzsý tapshylyǵy máselelerin sheshý úshin Prezıdent tapsyrmasy boıynsha 2023 jyly qýattylyǵy táýligine 105 myń m3 bolatyn №3 sorǵy-súzgi stanııasynyń qurylysy aıaqtaldy. Sondaı-aq Sátbaev atyndaǵy kanaldan sý qubyryn tartý jumystary bastaldy. Bul elordany sýmen qamtamasyz etý máselesin uzaq merzimge sheshýge múmkindik beredi», — dedi Bektenov.

Infraqurylymdy jańartý, gazben jabdyqtaý jáne jol qurylysymen qatar adamdardy tótenshe jaǵdaılardan qorǵaý da mańyzdy.

«Qaıǵyly oqıǵalar tizbegi TJ qyzmetteriniń materıaldyq-tehnıkalyq jaraqtandyrý isiniń túıtkildi máselelerin ashyp berdi.

Prezıdenttiń tapsyrmasy boıynsha apattyq-qutqarý jumystaryn shuǵyl ári tıimdi júrgizýge múmkindik beretin zamanaýı apattyq-qutqarý tehnıkalary, qural-jabdyq úlgileri satyp alyndy. Sońǵy alty jylda jabdyqtalý deńgeıi 53%-dan 64%-ǵa deıin ósti jáne odan ári óse bermek.

Bul sharalar tótenshe jaǵdaılarǵa qarsy daıyndyq deńgeıin jaqsartyp qana qoımaıdy, sonymen birge qoǵamdyq qaýipsizdikti de arttyrýǵa yqpal etedi. Halyqty qulaqtandyrý júıesi sııaqty jańa tehnologııalar qoldanyla bastady. Qaýipsizdikti qamtamasyz etýdiń keshendi tásili TJ qyzmetterin damytýdy ǵana emes, sonymen qatar «Zań men Tártip» qaǵıdaty sheńberinde qylmysqa qarsy kúres jáne quqyq buzýshylyqtardyń aldyn alý jónindegi sharalardy kúsheıtýdi de qamtıdy. 2019 jyldan beri qylmys deńgeıi 52%-ǵa, qoǵamdyq oryndarda 60%-ǵa tómendedi», — dedi premer-mınıstr.

Qazaqstanda azamattardyń, ásirese, áıelder men balalardyń quqyqtaryn qorǵaýdy kúsheıtýge basymdyq berilip otyr.

«Qasym-Jomart Toqaev otbasylyq-turmystyq zorlyq-zombylyqtyń jolyn kesý týraly únemi aıtyp keledi. Osy saıasat sheńberinde otbasyndaǵy zorlyq-zombylyq úshin jaýapkershilikti qatańdatýǵa baǵyttalǵan, uryp-soǵýdy jáne densaýlyqqa qasaqana jeńil zııan keltirýdi qylmystyq jazaǵa jatqyzýdy kózdeıtin zań qabyldandy. Ol buryn tek ákimshilik normalarmen rettelip kelgen bolatyn.

Sonymen qatar, Memleket basshysy jaqynda ǵana óskeleń urpaqty qoldaý sharalaryn júıege keltirýge jáne kúsheıtýge baǵyttalǵan «Qazaqstan balalary» atty jańa birtutas baǵdarlamany usyndy.

Bıylǵy 14 naýryzda ótken Ulttyq quryltaıda Prezıdent bizdiń elimiz áleýmettik memleket bolyp tabylatynyn taǵy da atap ótti. Ári bul áleýmettik kórsetkishterdiń ósýi boıynsha memlekettiń naqty sharalarynan kórinis taýyp otyr», — dedi Úkimet basshysy.

Sońǵy alty jylda eń tómengi jalaqy mólsheri kezeń-kezeńimen eki ese, ıaǵnı 42 500 teńgeden 85 000 teńgege deıin ulǵaıdy. Bul shamamen 2 mıllıon azamattyń ál-aýqatyna oń áser etti.

«600 myńǵa jýyq pedagogtyń jalaqysy eki esege artty, úsh jyl ishinde dárigerlerdiń jalaqysy jyl saıyn 30%-ǵa, orta medıınalyq personaldyń jalaqysy 20%-ǵa kóterildi, áleýmettik qamsyzdandyrý salasyndaǵy 38 myń qyzmetkerdiń jalaqysy eki esege ulǵaıtyldy.

Kópbalaly otbasylarǵa olardyń tabysyna qaramastan tólenetin járdemaqy engizildi, bala kútimi boıynsha tólemder bir jyldan bir jarym jylǵa deıin uzartyldy. Zııandy eńbek jaǵdaılarynda jumys isteıtin qyzmetkerler úshin arnaıy tólem engizildi», — dedi premer-mınıstr.

2019 jyldan bastap ómir súrý uzaqtyǵy 73 jastan 75 jasqa deıin ulǵaıdy. Jalpy ólim-jitim 7,8%-ǵa, ana ólimi – 26,3%-ǵa, nárestelerdiń shetinep ketý kórsetkishi – 15,8%-ǵa tómendedi.

«Buǵan profılaktıkanyń tıimdiligin arttyrý jáne skrınıngpen qamtý deńgeıin keńeıtý yqpal etti. 2019 jyldan bastap búkil elimiz boıynsha 955 densaýlyq saqtaý nysany salyndy. Olardyń ishinde Ulttyq ǵylymı onkologııalyq ortalyq jáne Ulttyq jedel medıınalyq úılestirý ortalyǵy sııaqty mańyzdy mekemeler bar.

Prezıdenttiń «Ańsaǵan sábı» arnaıy baǵdarlamasynyń arqasynda, bala súıe almaǵan otbasylarda 2021 jyldan beri 9 myńnan astam sábı dúnıege keldi.

Densaýlyq saqtaý júıesiniń kadrlyq áleýetin arttyrýǵa, ásirese aýyldyq jerlerdi qajetti mamandarmen qamtýǵa erekshe nazar aýdarylyp keledi. Máselen, aýyldyq eldi mekenderge keminde 5 jyl merzimge jumysqa kelgen medıına qyzmetkerlerine 8,5 mıllıon teńge mólsherinde birjolǵy aqshalaı tólem engizildi. Turǵyn úı máselelerin sheshýdiń qoljetimdi quraldary bar», — dedi ol.

Bilim berý salasynda atqarylyp jatqan is-sharalar mektepter men balabaqshalardaǵy oryn tapshylyǵyn joıýǵa, bilim sapasyn jaqsartýǵa, pedagog mártebesin kóterýge baǵyttalǵan.

«Sońǵy alty jylda 1 367 balabaqsha ashylyp, kezekte turǵandardyń sanyn 5 esege qysqartýǵa qol jetkizildi. Áleýmettik jaǵdaıy tómen otbasylardyń balalary 100% tegin tamaqpen qamtamasyz etildi. 2019 jyldan beri elimizde rekordtyq kólemde – 1 200 mektep salynyp, 1 mıllıonǵa jýyq oqýshy orny ashyldy.

Aýyldyq jerlerdegi 3 myńnan astam mektep jańǵyrtyldy. Bul 32 apatty jaǵdaıdaǵy jáne 71 úsh aýysymdy mekteptiń máselesin, sondaı-aq elimizdegi 200 mekteptegi oryn tapshylyǵyn sheshýge múmkindik berdi.

Bıyl shamamen 200 mekteptiń qurylysy jalǵasady. Sondaı-aq Memleket basshysynyń tapsyrmasyna sáıkes, aýdan ortalyqtary men aýyldarda 1 myń mektepti jańǵyrtý jumystary júrgizilip jatyr. Bul óte mańyzdy baǵyt, óıtkeni elimizdegi orta mektepterdiń 2/3 bóligi aýyldyq jerlerde ornalasqan», — dedi Bektenov.

Prezıdent jarııalaǵan «Jumysshy mamandyqtary jyly» tehnıkalyq jáne kásiptik bilim berý júıesin jetildirýge tyń serpin berdi. Jańa ekonomıka úshin bilikti ári suranysqa ıe kadrlardy daıarlaý maqsatynda kolledjder men ónerkásiptik kásiporyndar arasyndaǵy yntymaqtastyq nyǵaıtylyp otyr.

«Qazirgi ýaqytta 498 kompanııa 410 bilim berý mekemesin qamqorlyqqa aldy, «Jas maman» jobasy aıasynda 180 kolledj jańǵyrtyldy. Kolledj stýdentteriniń stıpendııasy 50%-ǵa ulǵaıtyldy. JOO stýdentterine arnalǵan 62 myń oryndyq 251 jataqhana paıdalanýǵa berildi.

Ǵylymı kadrlardy qoldaý da erekshe mańyzǵa ıe, ásirese sońǵy alty jylda ǵylymdaǵy jastardyń úlesi alty ese ósip, 46%-dy quraǵanyn eskersek, bul máseleniń ózektiligi arta túskenin baıqaýǵa bolady. Ol úshin doktorantýraǵa bólinetin bilim berý granttarynyń sany artyp, ǵylymı zertteýler júrgizý múmkindikteri keńeıe túsýde. Ǵylymı jetistikterdi naqty ekonomıka sektoryna engizý jáne olardy kommerııalandyrý – mańyzdy baǵyttardyń biri. Bıyl 2 297 ǵylymı joba men 299 ǵylymı-tehnıkalyq baǵdarlama júzege asyrylýda. Jas ǵalymdar ǵylymı qyzmetke belsendi túrde tartylyp, olardyń qatysýymen 1 055 joba iske asyrylyp jatyr. Ǵylymı ázirlemelerdi kommerııalandyrýǵa keletin bolsaq, búginde 208 joba qoldanysqa sátti engizildi, 180-nen astam óndiris satylym kezeńine shyqty. Kommerııalandyrý jobalarynyń elimizdiń ekonomıkasyndaǵy jalpy úlesi 118,7 mıllıard teńgeni qurady. 2 myńnan astam jańa jumys orny ashyldy. 25 joba eksportqa shyqty, 6 jobanyń satylym kólemi 1 mıllıard teńgeden astam somaǵa jetti», — dedi Úkimet basshysy.

Sporttyq ınfraqurylym qarqyndy damyp keledi. Alty jyl ishinde óńirlerde 314 dene shynyqtyrý-saýyqtyrý kesheni jáne 58 basseın salyndy.

«Balalar men jasóspirimder sport mektepteriniń sany 40-qa, ıaǵnı 481-den 521-ge deıin ulǵaıtyldy. Nátıjesinde dene shynyqtyrýmen jáne sportpen júıeli túrde shuǵyldanatyn azamattardyń úlesi 31,5%-dan 41,4%-ǵa nemese 5,9 mıllıon adamnan 8,4 mıllıon adamǵa deıin ósti», — dedi Bektenov.

Sonymen qatar, Memleket basshysynyń zańsyz ıemdenilgen aktıvterdi qaıtarýdan túsken qarajatty áleýmettik mindetterdi sheshýge baǵyttaý jónindegi tapsyrmasy áleýmettik ınfraqurylymdy jańǵyrtýdyń pármendi quralyna aınaldy.

«Arnaýly memlekettik qordan bilim berý, densaýlyq saqtaý, sport, áleýmettik qamsyzdandyrý salalarynda 280-ge jýyq jobany júzege asyrýǵa, sondaı-aq ınjenerlik jeliler men sý sharýashylyǵy nysandaryn jańǵyrtýǵa 194 mıllıard teńgeden astam qarajat aýdaryldy», — dedi ol.

Memleket basshysy jappaı ıfrlandyrý jáne jasandy ıntellektini engizý mindetine basymdyq berip otyr.

«Bul ekonomıkalyq ósýdiń jańa qozǵaýshy kúshine aınalýǵa tıis. Qazaqstan IT-qyzmetter eksportyn ulǵaıta otyryp jáne osy baǵytta eleýli jetistikterge qol jetkizip, Ortalyq Azııa elderi arasynda senimdi túrde kósh bastap keledi. Bul sala boıynsha elimizdiń básekelestik artyqshylyqtary jeterlik. ıfrlyq sheshimder túrli salalarǵa dendep enip, olardyń tıimdiligi men jedel damýyn qamtamasyz etti. Balabaqshalarda «Otbasynyń ıfrlyq kartasy», «Áleýmettik ámııan» jáne ıfrlyq vaýcherler belsendi qoldanylady, QazaqLaw (zańnamalyq baza boıynsha kómekshi), LLM ulttyq tildik modeli jasaldy, «Bıznestiń ıfrlyq kartasy» jáne basqa da jobalar ázirlenýde.

Sońǵy bes jylda ınnovaııalyq ónim kólemi eki eseden astam, 1,1 trıllıon teńgeden 2,4 trıllıon teńgege deıin ósti. JI damýyna járdemdesý úshin Prezıdent tapsyrmasy boıynsha «Astana» halyqaralyq qarjy ortalyǵynyń bazasynda qarjylandyrýdyń maqsatty kólemi 1 mıllıard dollardy quraıtyn Qazaqstan Venture Group qorlarynyń venchýrlyq qory quryldy. Qor Qazaqstan men Ortalyq Azııanyń ınnovaııalyq jobalaryna basymdyq bere otyryp ınvestıııa salady. Bıyl elimizdiń jedel ıfrlyq transformaııasyna yqpal etetin Alem.ai halyqaralyq jasandy ıntellekt ortalyǵy ashylady. Ulttyq quryltaı otyrysynda Qasym-Jomart Toqaev ıfrlandyrý men jasandy ıntellekt, kólik, energetıka, agroónerkásip sektory jáne adam kapıtalynyń damý áleýeti joǵary ekenin erekshe atap ótti. Úkimet júktelgen mindetterdi oryndaýǵa bar kúsh-jigerin salady», — dedi ol.

Premer-mınıstr sońǵy 6 jyl ishinde atqarylǵan jumys az emes ekenin, biraq alda budan da aýqymdy mindetter turǵanyn aıtty.

«Qasym-Jomart Kemeluly Toqaevtyń tegeýrindi basshylyǵymen Qazaqstan úlken jetistikterge qol jetkizip, óziniń orasan zor áleýetin tolyq iske asyratynyna senimdimin», — dep túıindedi Bektenov.

Aıta keteıik, Qasym-Jomart Toqaev 2019 jylǵy 20 naýryzda Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti retinde ant qabyldady.

2019 jyly 9 maýsymda ótken kezekten tys Prezıdent saılaýynda 70,96 paıyz daýys jınap, Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti bolyp saılandy. 2019 jyly 12 maýsymda QR Konstıtýııasynyń 42-babyna sáıkes ant berip, resmı túrde saılanǵan Prezıdent retinde Memleket basshysynyń laýazymyna kiristi.

Qasym-Jomart Toqaev 2022 jyldyń 20 qarashasynda ótken kezekten tys prezıdent saılaýynda 81,31% daýys jınap, jeńiske jetti. 2022 jyly 26 qarashada Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentin saltanatty ulyqtaý rásimi ótti.