Jańalyqtar
Bıyl bala quqyqtaryn qorǵaý salasynda 3 zań qabyldandy
Foto: ashyq derekkóz
2024 jyl elimizde balalardyń quqyqtaryn qorǵaý boıynsha mańyzdy oqıǵalarǵa toly kezeń boldy. Bıylǵy jyly balalardyń jaǵdaıyn jaqsartýǵa, ásirese áleýmettik qoldaý men balalardyń qaýipsizdigin kúsheıtýge baǵyttalǵan úsh negizgi zań qabyldandy, dep jazdy qandastar.kz
Aqpan aıynda «Balanyń quqyqtary týraly» zańǵa jetim balalar úshin tálimgerlik ınstıtýtyn engizý boıynsha ózgerister engizildi. Endi ata-anasynyń qamqorlyǵynsyz qalǵan balalar tálimgerlerdiń jeke qoldaýyna júgine alady. Bul jobany qazirgi tańda júzege asyrý belsendi túrde júrgizilýde: búginde 17 qalada 330-dan astam tálimger aıqyndalyp, olar balalarǵa qoǵamǵa beıimdelýge jáne óz betinshe ómir súrýge daıyndalýǵa kómek kórsetýde.
Sáýir aıynda áıelder quqyqtary men balalar qaýipsizdigin qamtamasyz etý baǵytynda zańǵa qol qoıylyp, ol maýsym aıynan bastap óz kúshine endi. Bul zań 70-ten astam ózgeristi qamtıdy, balalarǵa qatysty jasalǵan zorlyq-zombylyq úshin jaýapkershilikti kúsheıtýdi jáne olardyń qaýipsizdigin qamtamasyz etýdi kózdeıdi. Onyń ishinde táýlik boıy kómek kórsetetin «111» baılanys ortalyǵynyń qyzmetiniń bekitilýi, sondaı-aq balalardyń quqyqtary boıynsha óńirlik ýákilder ınstıtýtyn qurý týraly jańashyldyqtardy atap ótýge bolady. Zańda býllıng úshin ákimshilik jaýapkershilik jáne balalardy avtobýstan túsirýge tyıym salý qarastyrylǵan.
Bıyl Qazaqstanda jetim balalar men ata-anasynyń qamqorlyǵynsyz qalǵan balalardy qoldaý jóninde mańyzdy qadamdar jasaldy. Jeltoqsan aıynda Senat mundaı balalarǵa arnalǵan otbasylyq qurylymnyń jańa formasyn – kásibı qabyldaýshy otbasyn engizetin zańdy maquldady, bul olardyń turaqty ortadaǵy ómir súrý jáne tárbıeleý jaǵdaılaryn jaqsartady. Sondaı-aq zańmen qamqorshylyq organdary mamandarynyń shtat sany – 5 myń balaǵa keminde bir maman bolyp belgilengen, osylaısha olardyń jumysynyń tıimdiligin arttyrý kózdelip otyr.
Taǵy bir jańalyq áleýmettik kómektiń keńeıýi boldy: endi jeke menshik mektepterde oqıtyn osal otbasylardyń balalary qajetti mektep kerek-jaraqtary men taýarlardy memlekettik mekteptegi oqýshylarmen birdeı alatyn bolady.
«Bul jyl elimizdegi balalardyń quqyqtaryn qorǵaý júıesinde mańyzdy ózgerister jyly boldy. Qabyldanǵan zańdar tek balalardyń qaýipsizdigin qamtamasyz etip qana qoımaı, olardyń tolyqqandy damýyna jaǵdaı jasaıdy, sonyń ishinde jetim balalardy, az qamtylǵan otbasylardan shyqqan balalardy jáne qıyn jaǵdaıǵa tap bolǵan mektep oqýshylaryn qoldaý kózdelip otyr. Biz bul qadamdar árbir balanyń jarqyn bolashaǵyn qamtamasyz etetin qoǵam qurýǵa yqpal etetinine senimdimiz», — dep atap ótti QR Oqý-aǵartý mınıstrligi Balalardyń quqyqtaryn qorǵaý komıtetiniń tóraıymy Nasymjan Ospanova.
Aıta keteıik, qabyldanǵan zańdardan bólek, bıyl Komıtet balalardyń quqyqtaryn qorǵaýdy kúsheıtý jáne jas urpaqty qoldaýdyń qosymsha mehanızmderin qurý maqsatynda 14 jańa normatıvtik quqyqtyq akti, onyń ishinde qaýlylar men buıryqtardy shyǵardy.