ءبىزدىڭ ەل بيزنەسپەن اينالىسۋ ءۇشىن ءالى دە قولايسىز – ەرلان سايروۆ

دەمالىستان ورالعان دەپۋتات اۋىل-ايماقتاردى ارالاعانىن ايتىپ, شالعاي جەرلەردەگى ماسەلەنى كوتەردى. سونىمەن قاتار, ءىس-ساپارمەن قىتايعا بارعانىن, ونداعى كاسىپكەرلىكتىڭ دامۋ جولىن تۇسىندىرە كەتتى.

جاقىن ارادى قىتايدىڭ جاڭاشىلدىعىن كورۋ ءۇشىن گونكونگ قالاسىنىڭ جانىنداعى شەن-چجەن قالاسىنا بارىپ قايتتىق. 82-جىلى سالىنعان ەكەن. قازىر 20 ملن حالىق تۇرادى, ىشكى جالپى ءونىمى قازاقستاننان ەكى ەسە كوپ. سول قالادا جۇرگەندە قازاقشا اس ىشكىمىز كەلىپ كىشكەنتاي كافەگە باردىق. بارساق, ىشىندە ءتورت قازاق جىگىتى ءجۇر. سودان قايتار كەزدە ەلگە جۇرىڭدەر دەپ ايتتىم. سونداعى جىگىت استانادا جۇمىس ىستەگەنىن جان-جاقتان ءبارى ايىپپۇل سالىپ, 3 ايدىڭ ىشىندە ونىڭ 200 مىڭ تەڭگە بولعانىن ايتتى. سودان قاشىپ كەتىپتى. ەندى جۇمىس ىستەۋ ءۇشىن قازاقستانعا بارمايمىن دەيدى. مىنە, قانداي قولايسىزدىق? ءبىزدىڭ ەلىمىزدە باسقا ەلدەرگە قاراعاندا بيزنەسپەن اينالىسۋ ءالى دە قولايسىز. ءتۇپتىڭ تۇبىندەگى شەن-چجەن دەگەن قالادا ءتورت قازاقتىڭ بالاسىنا جۇمىس ىستەۋگە ورىن بار ەكەن. ول قالا تنەحنولوگيالارى جاعىنان دۇنيەجۇزى بويىنشا ەڭ وزىق قالالاردىڭ ءبىرى. سانيتارلىق نورمالاردىڭ ەڭ قاتال ءتۇرى سول جاقتا بولۋى كەرەك. ال استانادا ءوز قازاقتارىمىزعا جۇمىس ىستەيتىن جاعداي جوق. وتە ويلاناتىن ماسەلە. پرەزيدەنت جولداۋىندا بيزنەسكە قولايلى جاعداي جاسالۋى كەرەك دەپ ايتتى, – دەدى دەپۋتات.

پرەزيدەنت ءوز جولداۋىندا بانكتەر تۋرالى جاڭا زاڭ كەرەگىن اتاپ ءوتتى. دەپۋتات وسى زاڭعا قاتىستى ءوز پىكىرىن بىلدىرە كەتتى.

تاۋ-كەن سفەراسى بەس جىلدىڭ ىشىندە 8,2 ترلن ديۆيدەند العان. ول ەل بيۋدجەتىنىڭ ۇشتەن ءبىرى. وتكەن جىلى جالپى ىشكى ءونىم 5,3%-عا ءوستى. ەگەر ەۋروپا ەلدەرىندە وسىلاي وسەتىن بولسا, حالىق استا-توك ءومىر ءسۇرىپ جاتادى. ال قازاقستاندا پرەزيدەنت ايتقانداي بيۋدجەتكە 3 ترلن تەڭگە جەتپەيدى. ويتكەنى باي-شونجارلار ءالى كۇنگە دەيىن ەشتەڭە تولەمەيدى. پايدانى كوپ تابادى, بىراق مەملەكەتكە قايتارمايدى. ەندى ءبىز تاۋ-كەن سفەراسىنا بولىنگەن اقشانىڭ تىم قۇرىعىندا جارتىسىن ەلىمىزدە الىپ قالىپ ينۆەستيتسيانىڭ كوزىنە اينالدىرۋىمىز قاجەت. ول جۇمىس ورىندارى مەن سالىققا اينالۋى كەرەك. ەلىمىزدىڭ بانك جۇيەسى ءبىر قولدا شوعىرلانعان – مونوپوليا. 30 جىلدىڭ ىشىندە شەتەلدىك بانكتەردى قازاقستانعا كىرگىزبەۋدىڭ امالىن جاساپ قويعاندىقتان, ولار ەل ىشىندە ءوزىنىڭ پايىزدىق مولشەرلەمەسىن كوتەرىپ, ازاماتتارىمىزدىق قارجىلىق تەڭسىزدىك دەڭگەيىنە كوتەرىپ قويىپ, قانشاما پايدا تاپتى. ەندى وسى مونوپوليانى جويۋ كەرەك. ونى جويۋ ءۇشىن بانكتەر تۋرالى جاڭا زاڭ قابىلداۋ كەرەگىن ايتىپ توقاەۆ ناقتى تاپسىرما بەردى. وسى زاڭ قابىلدانسا, قارجىلىق سفەراداعى مونوپوليانى جويىپ, بانكتەردىڭ قازاقستانداعى اسىرە پايدا تابۋ تەندەنتسياسىن توقتاتۋ كەرەك, – دەدى سايروۆ.