بىلتىر 44 مىڭ ادام ينتەرنەت الاياقتاردىڭ قۇربانى بولدى

2023 جىلى 44 مىڭ وتانداسىمىز ينتەرنەت ارقىلى جاسالاتىن كيبەر-قىلمىستىڭ قۇربانى بولىپ, 140 ميلليارد تەڭگەسىنەن ايىرىلعان. الاياقتار «كرىشا», «كوليوسا», «ولح», «قازپوشتا», «قازاقتەلەكوم» قىزمەتكەرلەرى مەن كليەنتتەرى اتىنان حابارلاسۋدى ادەت قىلعان.

جۋىردا الاياقتار ونەركاسىپ جانە قۇرىلىس مينيسترلىگىنىڭ قۇرىلىس ىستەرى جانە پاتەر يەلەرى كوميتەتى باسشىسى مەن قىزمەتكەرلەرى اتىنان تۇرعىنداردى الداي باستاعانى جونىندە اقپارات تارادى.

جىل باسىنان بەرى 7 مىڭعا جۋىق كيبەر-قىلمىس تىركەلىپ, ينتەرنەت-الاياقتار سەنگىش حالىقتىڭ 12 ميلليارد تەڭگەگە جۋىق قاراجاتىن الداپ العان. تىركەلگەن قىلمىستاردىڭ ىشىندە 3 مىڭعا جۋىعى ينتەرنەت-ساۋدا تۇرىندە جارناما, حابارلاندىرۋ بەرۋ ارقىلى جاسالسا, 2 مىڭنان اسا قىلمىس WatsApp جەلىسى جانە e-Gov قىزمەتىندەگى جەكە كابينەتتەن ۇرلانعان اقپارات بويىنشا جاسالعان.

بيىلعى جىلدىڭ 5-ناۋرىزىندا «مەملەكەتتىك تەحنيكالىق قىزمەت» اق-ى ەلىمىزدەگى zaimer.kz ميكروقارجى ۇيىمىنىڭ كليەنتتەرىنە بايلانىستى 2 ميلليوننان استام قازاقستاندىقتىڭ دەربەس دەرەكتەرى ۇرلانعانىن جاريا ەتكەن. كومپانيا باسشىلىعى وزدەرىنىڭ بارلىق كليەنتتەرىنە ەسكەرتۋ حابارلاماسىن جىبرگەنىن ايتىپ, ەلدى ەسكەرتتى. الايدا, الاياقتاردان ساقتاندىرۋ حابارلاماسى e-Gov قىزمەتىندە تىركەلگەن وزگە دە ازاماتتارعا كەلىپ جاتتى. تاڭ قالارلىعى, ول ادامدار ەشقاشان ميكروقارجىلىق ۇيىمداردان نەسيە الماعان.

كيبەر-الاياقتاردىڭ ارەكەت ەتۋ اۋماعىن شامالاساق, تەك نەسيە العان ازاماتتار عانا ەمەس, بۇكىل قازاقستاندىقتاردىڭ جەكە مالىمەتى قولدى بوپ كەتكەنگە ۇقسايدى. ولاي دەيتىنىمىز, الاياقتار ءبىر عانا ادامعا تەلەفون شالىپ, WatsApp جۇيەسى ارقىلى حابارلاسىپ قويماي, ونىڭ ەڭ جاقىن تۋىستارىنا دا بايلانىسىپ, وزىنە عانا بەلگىلى جەكە مالىمەتتەرىن العا تارتا وتىرىپ الداۋ ارەكەتتەرى ەتەك الىپ كەتتى.

تسيفرلىق دامۋ, يننوۆاتسيالار جانە اەروعارىش ونەركاسىپ مينيسترلىگى ازاماتتارعا «ەلەكتروندىق ۇكىمەت» ۆەب-پورتالى ارقىلى نەسيە الۋدان ەرىكتى تۇردە باس تارتۋدى جانە بانك قىزمەتكەرلەرى تەلەفون ارقىلى ۇسىناتىن ابونەنتتەرگە ەشقانداي جەكە دەرەكتەردى حابارلاماۋدى ەسكەرتىپ وتىر. بۇل دا كيبەر-الاياقتىقتىڭ الدىندا دارمەنسىز ەكەنىمىزدى كورسەتەدى.

ىشكى ىستەر مينيسترلىگى دە دابىل قاعىپ, سوڭعى 7 جىلدا ەلىمىزدە ينتەرنەت جۇيەسى ارقىلى جاسالاتىن قىلمىستىڭ يە بەرمەي, كوبەيىپ كەتكەندىگىن ايتىپ وتىر. جىل باسىنان بەرى 4 مىڭ ينتەرنەت-قىلمىسقا قاتىسى بار 2 مىڭنان اسا ادام جاۋاپقا تارتىلعان. ولاردان قاشىقتا وتىرىپ وزگە كىسىنىڭ جەكە مالىمەتىن باسقارۋعا بولاتىن AnyDesk, TeamViewer سەكىلدى ارنايى قۇرىلعى ورناتىلعان  170 كومپيۋتەرلىك تەحنيكا تاركىلەنىپ, زارداپ شەككەندەرگە 850 ميلليون تەڭگە ايىپپۇل وندىرىلگەن.

ءسوز سوڭىندا وقىرماندارىمىزعا كۇدىكتى تەلەفون نومىرلەرىنەن سوعىلعان قوڭىراۋلار مەن كەلگەن حابارلامالار, سونىڭ ىشىندە الەۋمەتتىك جەلىلەر ارقىلى كەلەتىن حابارلامالاردى ءجىتى تەكسەرۋدى, رەسمي سايتتاردان كەلەتىن اقپاراتتىڭ ءوزىن سول رەسمي مەكەمەگە حابارلاسۋ ارقىلى تەكسەرۋدى; سىزگە ۇسىنعان كەز-كەلگەن سىلتەمەلەرگە كىرمەۋدى, جەكە دەرەكتەرىڭىزدى بەرمەۋدى جانە قۇپياسوز بەن بانك دەرەكتەرىن مەسسەندجەرلەر ارقىلى جىبەرمەۋدى; كۇدىكتى تەلەفون نومىرلەرىن بۇعاتتاۋدى جانە WatsApp, Facebook, تاعى باسقا الەۋمەتتىك جەلىلەردىڭ قۇرىلتايشىلارىنان شاعىم ءتۇسىرىپ, ەسكەرتۋدى ۇسىنامىز.

تەلەفونىڭىزعا ءتۇرلى سپامدار مەن زياندى اقپارات جىبەرەتىن سايتتاردى الدىن-الا بۇعاتتايتىن ارنايى قوسىمشا جۇكتەپ الۋ – ول دا ءسىزدىڭ قاۋىپسىزدىگىڭىزدى كۇشەيتە تۇسەدى.

دەرەككوز: ءىnbusiness.kz