Jańalyqtar
Depýtat ýtıl alym boıynsha «ROP operatorynyń» ornyna kelgen kompanııany synǵa aldy

Foto: parlam.kz
Májilis depýtaty «ROP operatorynyń» ornyna kelgen «Jasyl Damý» AQ-nyń jumysyn synǵa aldy, dep jazdy qandastar.kz
Bul týraly Stan.kz aqparat agenttigi habarlaıdy.
Bul týraly depýtat Ekaterına Smyshlıaeva vıe-premer Roman Sklıarǵa joldaǵan depýtattyq saýalynda aıtty.
Smyshlıaevanyń aıtýynsha, Qazaqstanda engizilgenine on jyldan asqan ýtıl alym eldegi ekologııalyq ónerkásipti damytýǵa yqpal ete almaǵan. Al bastapqyda bul alymnyń maqsaty – otandyq avtokólik óndirisin qorǵaýmen qatar, ekologııany jaqsartý bolǵan.
Depýtattyń málimetinshe, Qazaqstanda jyl saıyn shamamen 5 mıllıon tonna turmystyq qaldyq shyqsa, sonyń tek 26%-y ǵana óńdeledi. Alaıda bul da tereń óńdeýdi emes, tek suryptaýdy bildiredi. Al 1 mıllıard tonna óndiris qaldyǵynyń nebári 11%-y qaıta óńdelse, qalǵany polıgondarda jınalyp jatyr.
«El boıynsha josparlanǵan 94 qoqys polıgony jobasynan tek altaýy ǵana qarjylandyrylǵan. Qalǵan qoqys óńdeıtin zaýyttar jemqorlyqtyń eskertkishine aınaldy, al jańa jobalar múlde bastalǵan joq», – deıdi depýtat.
Buǵan deıin de qoǵam tarapynan “ROP Operatoryna” syn aıtylǵan edi. Al eki jyl buryn jańa operator – «Jasyl Damý» jumysyn bastady.
Depýtattyń aıtýynsha, «Jasyl Damý» kompanııasynyń esepshottarynda 406 mıllıard teńge qarajat jınalǵan. Bul qarajattyń jartysy 2023 jyly burynǵy «ROP Operatorynan» alynǵan, qalǵan jartysy kompanııanyń óz tabysymen jınalǵan.
Depýtat operatordyń ákimshilik shyǵyndary jylyna 4 mıllıard teńgege jýyqtaıtynyn aıtady. Sonymen qatar ol kompanııanyń basqa shyǵyndaryna kúmánmen qaraıdy. Mysaly, eki jyl ishinde «Jasyl Damý» Indýstrııalyq damý qoryna (IDQ) 140 mıllıard teńge bólgen. Bul qarjy qorshaǵan ortanyń jaı-kúıin jaqsartýǵa baǵyttalǵan óńdeýshi ónerkásip jobalaryna jumsalýǵa tıis edi. Alaıda onyń tek 3,5 mıllıardy, ıaǵnı 2,5%-y ǵana qoqys óńdeýge jumsalǵan. Qalǵan qarjy avtobýstar, jol-qurylys, aýyl sharýashylyǵy jáne basqa da tehnıkalardy satyp alýǵa ketken.
Smyshlıaeva kompanııa basshylyǵy shotynda jınalǵan 400 mıllıard teńgeni qalaı paıdalaný kerek ekenin bilmeıtinin alǵa tartty.
«Keıingi ýaqytta operator aqshany tezirek jumsaýǵa tyrysyp jatyr, biraq naqty qalaı jumsaý keregin bilmeıdi. Buǵan tarıfterdi shekti mólsherge deıin sýbsıdııalaý, zertteý jumystaryna bıýdjetterdi ulǵaıtý jáne basqa da jalǵan bastamalar dálel. Biraq bul sharalardyń eshqaısysynyń óndiristik qaıta óńdeýge qatysy joq», – dedi depýtat.
Smyshlıaeva «Jasyl Damý» kompanııasynyń eki jyldyq jumys tıimdiligine keshendi baǵa berýdi, onyń ishinde ákimshilik shyǵyndardy tekserýdi usynady. Sondaı-aq qarajatty bólý isinde ashyqtyq pen eseptilikti qamtamasyz etý, parlamenttik baqylaý men tranzakııalardy ıfrly belgileýdi engizýdi usynady. Budan bólek, operatordyń qarajatty tek qaldyqtardy suryptaý men tereń óńdeýge baǵyttaýyn zańmen shekteý qajet ekenin aıtty.