ەل تىرەگى — جاستار

مەملەكەتتىك قىزمەتتىڭ تارتىمدىلىعىن ارتتىرىپ, ماماندارعا بيزنەسپەن باسەكەگە تۇسە الاتىن ماردىمدى ەڭبەكاقى تاعايىنداۋ. بۇعان قوسا, قىزمەتتى وڭتايلاندىرۋدا IT شەشىمدەرگە باسىمدىق بەرۋ. بۇگىن پرەزيدەنتتىك جاستار كادرلىق رەزەرۆىنىڭ فورۋمىنا قاتىسقان مەملەكەت باسشىسى وسىنداي مىندەتتەر جۇكتەدى. جيىندا قاسىم-جومارت توقاەۆ ءالى تىيىلماي وتىرعان «كوماندامەن كوشۋ» ءۇردىسىن سىنعا الىپ, قاعازباستىلىققا ءۇزىلدى-كەسىلدى توسقاۋىل قوياتىن ۋاقىت جەتكەنىن ايتتى. ريات شوني, ءتىلشى: — بۇل جۇزدەن جۇيرىك مىڭنان تۇلپار شىققان جاستار. پرەزيدەنتتىك جاستار كادرلىق رەزەرۆىنىڭ مۇشەلەرى. قازىر بۇل رەزەرۆتە سان سالانىڭ جىلىگىن شاعىپ مايىن ىشكەن 400 بىلىكتى مامان بار. سونىڭ 70 پايىزى بۇگىندە ورتالىق ورگانداردا جاۋاپتى لاۋازىمداردا قىزمەت اتقارىپ كەلەدى. ال جۋىردا ەلدە ايماقتىڭ دەڭگەيدە كادرلىق رەزەرۆكە ىرىكتەۋ باستالادى. ءبىر سوزبەن ايتقاندا ەلدە مەملەكەتتىك اپپاراتتىڭ جاڭا بۋىنى جاساقتالۋدا. پرەزيدەنتتىك جاستار كادرلىق رەزەرۆى وكىلدەرىنىڭ ءبىرى – ولجاس بەيسەنباەۆ. 2021 جىلى ىرىكتەۋدەن ىركىلمەي وتكەن جاستاردىڭ قاتارىندا. قازىر قازاقستاندىق قوعامدىق دامۋ ينستيتۋتى باسقارما توراعاسىنىڭ ورىنباسارى. ءبىلىمدى مامان, بىلىكتى مەنەدجەر. ولجاس بەيسەنباەۆ, پرەزيدەنتتىك جاستار كادرلىق رەزەرۆىنىڭ مۇشەسى: — مەن وسى ينستيتۋتتا اناليتيك مەنەدجەر دارىجەسىنەن ءبولىم باسشىسىنا, ودان كەيىن باسقارما توراعاسىنىڭ ورىنباسارى لاۋازىمىنا دەيىن كوتەرىلدىم. ارينە, بۇل تەك قانا رەزەرۆتىڭ مۇشەسى بولدىڭ ەكەن, ەندى كوتەرىلەسىڭ دەگەن ءسوز ەمەس. بارلىق ساتىدا ءوزىمىزدىڭ بىلىكتىلىگىمىزدى دالەلدەپ, زەرتتەۋ ناتيجەلەرى ارقىلى جەتۋگە تىرىستىق. پرەزيدەنتتىك جاستار كادرلىق رەزەرۆىنە ءۇشىنشى كەزەڭ قورىتىندىسى بويىنشا 50 مامان ىرىكتەلىپ الىندى. بارلىعى دا سان سالادا جۇمىس ىستەپ, شىڭدالىپ جاتىر. ءبىرى ايتي مامانى, ءبىرى ينجەنەر. قارجىگەر دە وسىندا. ال شىڭعىس سەيداليەۆ سالىق سالاسىندا ەڭبەك ەتەدى. وقىعانى دا, تۇيگەنى دە كوپ. جاس كەلسە ىسكە دەگەندى ۇستانادى. شىڭعىس الداعى ۋاقىتتا ەل مۇددەسى ءۇشىن ايانباي تەر توگۋگە دايىنمىن دەپ وتىر. شىڭعىس سەيداليەۆ, پرەزيدەنتتىك جاستار كادرلىق رەزەرۆىنىڭ مۇشەسى: — رەزەرۆكە بارار الدىندا ويىم بولعان وسى مەملەكەتكە قىزمەت ەتىپ, ۇلەسىمدى قوسىپ. ارينە, قازىر مەن كۆازيمەملەكەتتىك سەكتوردا جۇمىس ىستەپ, ۇلەسىمدى قوسىپ جاتىرمىن. بىراق ەندى تىكەلەي وسى مەملەكەتتىك سەكتوردا جۇمىس ىستەپ, جاستار رەتىندە مەملەكەت ءۇشىن, ۇلتتىق مۇددەنى قورعاپ, سول ءۇشىن جۇمىس ىستەۋگە تالپىنىس بار. جالىنداپ تۇرعان 400 جاس مامان. ولارعا ارتىلعان جۇك اۋىر. مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ دەڭگەيىن كوتەرۋ, سولارعا ءتان جاڭا مادەنيەتتى قالىپتاستىرۋ. ءبىر سوزبەن ايتقاندا قۇندىلىقتاردى وزگەرتۋ كەرەك. ماسەلە مانساپ ەمەس, ەلگە قىزمەت ەتۋ. بۇگىن جاستار الدىندا ءسوز سويلەگەن پرەزيدەنت وسىلاي دەدى. قاسىم-جومارت توقاەۆ, قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى: — زاڭ مەن ءتارتىپ ورناماسا, قازىرگىدەي كۇردەلى گەوساياسي جاعدايدا ەلىمىزدى ساقتاپ قالۋ قيىن بولادى. مۇنى ءبارى تۇسىنگەنى ءجون. تەك مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەر عانا ەمەس, جالپى قوعام زاڭعا باعىنۋعا ءتيىس. بۇل دەموكراتيا شەكتەلەدى دەگەن ءسوز ەمەس, كەرىسىنشە, ەلىمىزدىڭ ەگەمەندىگىن نىعايتىپ, دەموكراتيانى دامىتا تۇسەدى. جاسىراتىنى جوق بۇگىندە مەملەكەتتىك قىزمەتتىڭ جۇمىسى اۋىر بولعانىمەن, جالاقىسى ماردىمسىز. سالدارىنان بىلىكتى كادرلار جەكە سەكتوردا ناپاقا تاپقاندى ءجون كورەدى. وسى رەتتە پرەزيدەنت مەملەكەتتىك قىزمەتتىڭ گيبريدتى مودەلىن ەنگىزۋدى جالعاستىرۋ كەرەكتىگىن ايتتى. ول ءۇشىن جەكە سەكتوردان بىلىكتى مامانداردى قابىلداۋ ەرەجەسىن جەڭىل ەتىپ جاساۋ ماسەلەسىن مۇقيات پىسىقتاۋ قاجەت. ال قىزمەتتىڭ تارتىمدىلىعىن ارتتىرۋ ءۇشىن بيزنەسپەن باسەكەلەسە الاتىن ماردىمدى ەڭبەكاقى بەلگىلەۋ كەرەك — دەدى, پرەزيدەنت. قاسىم-جومارت توقاەۆ, قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى: — ارينە جالاقى مەن سىياقىنى شەكتەن تىس كوپ بەرۋگە بولمايدى. بىراق تاڭەرتەڭنەن كەشكە دەيىن, ۋاقىتپەن ساناسپاي جۇمىس ىستەيتىن مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەرگە بەلگىلى ءبىر دەڭگەيدە ماتەريالدىق وتەماقى تولەنۋى كەرەك دەپ سانايمىن. ماسەلە – وتە وزەكتى. ءبىز مۇنى مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ پايداسىنا شەشەمىز. ولاردىڭ باسپانا ماسەلەسىن دە ءتيىستى دەڭگەيدە شەشۋ كەرەك. بۇل بويىنشا سينگاپۋر جانە باسقا دا ەلدەردىڭ تاجىريبەسىنە نازار اۋدارعان ءجون. ولاردىڭ مەملەكەتتىك باسقارۋ جۇيەسىندەگى ءتيىمدى ءادىس-تاسىلدەردى قاراستىرۋ قاجەت. نازار اۋدارار تاعى ءبىر ماسەلە – ول گەندەرلىك تەڭدىكتى ساقتاۋ جايى. بۇگىندە مەملەكەتتىك اپپاراتتاعى ايەلدەردىڭ ۇلەسى 55 پايىزعا جۋىقتايدى. دەگەنمەن, باسشىلىق قۇرامدا ولاردىڭ قاتارى 40 پايىزعا دا جەتپەيدى. وسى رەتتە پرەزيدەنت مەملەكەتتىك قىزمەتتەگى ءوزىنىڭ جارتى عاسىرلىق تاجىريبەسىمەن ءبولىستى. ايتۋىنشا, «ايەلدەر جۇمىسقا وتە مۇقيات, تياناقتى قارايدى. ەر ادامدارمەن سالىستىرعاندا, جەمقورلىق ارەكەتتەرگە بەيىم ەمەس. ستاتيستيكاسى دا سوعان مەڭزەيدى», — دەدى پرەزيدەنت. قاسىم-جومارت توقاەۆ, قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى: — ساياسي قىزمەتكەرلەر اراسىندا دا ەلەۋلى تەڭسىزدىك بايقالادى. ولاردىڭ قاتارىنداعى ايەلدەردىڭ سانى 10 پايىزعا جەتپەيدى. مەملەكەتتىك قىزمەتتەگى جاستاردىڭ ۇلەسىنە قاتىستى دا ديسپروپورتسيا بار. مەملەكەتتىك قىزمەتتەگى ايەلدەردىڭ, جاستاردىڭ جانە مۇمكىندىگى شەكتەۋلى ازاماتتاردىڭ سانىن كوبەيتۋ كەرەك. ولاردىڭ, اسىرەسە, باسشىلىق قۇرامدا قىزمەت ەتۋىنە بارىنشا مۇمكىندىك بەرگەن ءجون. مەملەكەتتىك قىزمەتتە جىلدار بويى قوردالانعان وزەكتى ماسەلە بار. ول – بيۋروكراتيا. پرەزيدەنت قاعازباستىلىققا ءۇزىلدى-كەسىلدى توسقاۋىل قوياتىن ۋاقىت جەتكەنىن ايتتى. تاعى «كوماندامەن كوشۋ» ءۇردىسى ءالى تىيىلماي وتىرعانىن سىنعا الدى. ياعني, اكىم نەمەسە مينيستر اۋىسسا, ءوز ادامدارىن ورىنباسارى ەتىپ تاعايىنداپ قويادى. سوندىقتان قاسىم-جومارت توقاەۆ پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنە, مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى جونىندەگى اگەنتتىككە بۇل ماسەلەنى قاتاڭ باقىلاۋعا الۋدى جانە مۇنداي ارەكەتتەرگە باتىل توسقاۋىل قويۋدى تاپسىردى. قاسىم-جومارت توقاەۆ, قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى: — جالپى, مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى جونىندەگى اگەنتتىككە زاڭ جۇزىندە قوسىمشا قۇزىرەت بەرۋ قاجەت دەپ سانايمىن. ولار ەلىمىزدەگى كادر ساياساتىنا كونسترۋكتيۆتى تۇرعىدان ىقپال ەتە الۋعا ءتيىس. ارينە, بۇل اگەنتتىك باسشىلىعىنا ايرىقشا جاۋاپكەرشىلىك جۇكتەيدى. مەملەكەتتىك قىزمەت جۇيەسىن وڭتايلاندىرۋدا IT-شەشىمدەر كومەككە كەلە الادى. پرەزيدەنت تە وسى تسيفرلاندىرۋ باعىتىنا كوپ كوڭىل ءبولۋدى تالاپ ەتىپ وتىر. ياعني, زاماناۋي تەحنولوگيالار ارقىلى حالىقپەن ەتەنە بايلانىس ورناتۋدىڭ جولدارىن جاقسارتۋ كەرەك. فورۋمدا مەملەكەت باسشىسىنا «ە-قىزمەت» اقپاراتتىق جۇيەسىنىڭ ارتىقشىلىقتارى, بيۋدجەتتى باسقارۋدى وڭتايلاندىرۋعا باعىتتالعان «eAkimat365» تسيفرلىق پلاتفورماسىنىڭ ەرەكشەلىكتەرى تانىستىرىلدى. بۇل جۇيەلەر پرەزيدەنتتىك جاستار كادرلىق رەزەرۆىنىڭ قاتارىنا ءار جىلدارى وتكەن مامانداردىڭ جەتەكشىلىگىمەن جۇزەگە اسىرىلىپ جاتقان جوبالار. ال ماشينالىق وقىتۋ جۇيەسىن ازىرلەۋشى الىبەك سايلانباەۆ بولسا, جاساندى ينتەللەكتىڭ مۇمكىنشىلىگىن پرەزيدەنتكە پاش ەتتى. مىنە, ەل ەرتەڭى وسى ءبىلىمدى جاستاردىڭ قولىندا. سوندىقتان مەملەكەت باسشىسى كادرلىق رەزەرۆكە وتكەن ماماندارعا زور جاۋاپكەرشىلىك جۇكتەلەتىنىن اتاپ ءوتتى. «ولاردىڭ نەگىزگى ماقساتى مەملەكەت مۇددەسىن قورعاۋ بولماق», – دەدى پرەزيدەنت. قاسىم-جومارت توقاەۆ, قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى: — سىزدەر ءومىردىڭ بازارىنا ەندى كەلگەن, ال ءبىز قايتىپ بارا جاتقان ادامدارمىز. بۇل – قالىپتى دۇنيە. ۋاقىتى كەلگەندە, سىزدەرگە جول بەرەمىز. ءبىز زەينەتكە شىعامىز, ورنىمىزعا سىزدەردەي جالىندى جاستار كەلەدى. بىراق سىزدەر تۋعان ەلگە, وتانعا قىزمەت ەتۋگە دايىن بولۋلارىڭىز قاجەت. ويتكەنى كۇردەلى زامانعا تاپ كەلىپ تۇرمىز. كوپتەگەن قيىندىقتاردى باستان وتكەرىپ جاتىرمىز. پرەزيدەنت جۋىردا ۇكىمەتتىڭ كەڭەيتىلگەن وتىرىسىندا جاڭا ەكونوميكالىق ساياساتتى جۇزەگە اسىرۋعا ارنالعان ناقتى شارالاردى اتاعان بولاتىن. ەندى قازىر الدا وتە اۋقىمدى مىندەتتەر تۇر. ولاردى جۇزەگە اسىرۋدا وسى جاستار دا ءوز ۇلەسىن قوسۋى ءتيىس. سوندىقتان دا ءسوز سوڭىندا پرەزيدەنت جاستارعا زور ءۇمىت ارتاتىندىعىن ايتتى.