ELDEGI DÁRI-DÁRMEKTIŃ 80% ShETELDEN ÁKELINEDI

Eldegi dári-dármektiń 80 paıyzdan astamy shetelden tasymaldanady. Sondyqtan kenjelep turǵan farmaevtıka salasyn ilgeriletý qazir basym baǵyttardyń biri. Densaýlyq saqtaý mınıstrligi aldaǵy bes jylda otandyq dári-dármektiń óndirisin 50 paıyzǵa jetkizýdi kózdep otyr. Úkimet qaýlysymen arnaıy baǵdarlama bekitilip, farmaevtıkany qoldaý sharalary qolǵa alyndy. Farmaevtıka – ekonomıkanyń mańyzdy bóligi. Qazir salada 193 otandyq kompanııa jumys isteıdi. Onyń 150-i medıınalyq buıym, 43-i dárilik zattar shyǵarady. Byltyr kásiporyndar 144,3 mlrd teńgeniń ónimin óndirgen. Qazaqstandyq farmkompanııalar dárilik zattyń 1015 túri men medıınalyq buıymnyń 1882 túrin shyǵarady. Degenmen, naryqtaǵy dárilik zattardyń tek 14 jarym paıyzǵa jýyǵy óz elimizde jasalady. Qanatbek Berikov, QR DSM Medıınalyq jáne farmaevtıkalyq baqylaý komıtetiniń bas sarapshysy: — Memleket basshysynyń tapsyrmasy boıynsha otandyq dári-dármekterdiń úlesin 29 jylǵa deıin 50 paıyzǵa deıin jetkizý tapsyrmasy berilgen bolatyn. Osy tapsyrmany oryndaý úshin qazirgi tańda Úkimetpen «jol kartasy» bekitilip, bul jol kartasy boıynsha jumystar júrgizilýde. Dárilik zattar men medıınalyq buıymdardy jetkizýdiń uzaq merzimdi sharttary boıynsha 10 jyldan qosymsha 3 jylǵa deıingi uzartý qarastyrylǵan. Sonymen qatar arnaıy ekonomıkalyq aımaqta ornalasqan obektilerge múlik jáne jer salyqtarynan bosatý qarastyrylǵan. Elimizge syrttan keletin dári-dármek kóp. Dárilik zattardy saraptaý ulttyq ortalyǵyna jyl saıyn 6 myńǵa jýyq ótinish kelip túsedi. Onyń 2-3 proenti sapasy men qaýipsizdigi boıynsha talaptarǵa saı bolmaı shyǵady.

Nátıjesinde memlekettik tirkeýge jiberilmeıdi. Keıingi 4 jylda naryqta adam densaýlyǵyna zııan keltiretin qaýipti qospalary bar 10 preparat anyqtalǵan. Shynar Baıdýllaeva, dárilik zattardy saraptaý ulttyq ortalyǵy departamentiniń basshysy: — Syrttan ákelinetin dáriler Qazaqstanda 2 kezeńdegi tekseristen ótkiziledi. Birinshi kezeńdegi tekseris ol tirkeýge deıingi tekseris bolady. Birinshi satysy- birinshilik tekserý.

Ol bizge berilip jatqan qujattardyń barlyǵyn zańǵa sáıkes kelý, sáıkes kelmeý jáne onyń tolyqtyǵy. Odan keıingi satymyz ol kúrdeli speıalızırovannyı dep aıtamyz ǵoı, mamandandyrylǵan tekserilý bop júrgiziledi. Ol jerde biz dárilik zattardyń sapasyn, olardyń óndirý joldaryn tekseremiz. Dáriler bizdiń elimizge kire bastaǵan kezde bizde tirkeýden keıingi tekserý ótedi. Dári-dármek óndirisin damytý úshin iri sheteldik kompanııalarmen áriptestik qurý josparlanǵan.

Olarmen birlesken ınvestıııalyq jobalar júzege asady. Elimizde olardyń fılıaldary ashylady. Qanatbek Berikov, QR DSM Medıınalyq jáne farmaevtıkalyq baqylaý komıtetiniń bas sarapshysy: — Iri sheteldik farmaevtıkalyq kompanııalar, ıaǵnı Bıgfarma dep aıtamyz.Iri farmaevtıkalyq kompanııalardyń óndirisin oqshaýlaý arqyly ınvestıııa tartý.

Sonymen qatar qoldanystaǵy quqyqtyq normatıvtik aktilerge ózgeris engizý, sonymen qatar ony ármen damytý sekildi birshama baǵytta jumystar júrgizilýde. Sonymen qatar qoldanystyń kelisimsniń ártúrli kezeńderinde AQSh, Ońtústik Koreıa, Túrkııa jáne Izraıl sekildi eldermen ınvestıııalyq jobalar qazirgi tańda qolǵa alynýda, qarastyrylýda. Dári-dármek óndirisin damytyp, elimizdi otandyq ónimmen qamtýǵa múmkindik bar. Bul rette sapaǵa erekshe mán beriledi. О́tken jyly sapany baǵalaýdyń qorytyndysy boıynsha memlekettik tirkeýden ótken 120 myńnan astam dárilik zattarǵa arnaıy sertıfıkat berildi.