Elden ketti me?: Nazarbaev áýleti endi Qazaqstan salyq tóleýshileri emes

Foto: ashyq derekkóz

Árbir Qazaqstan azamatynyń JSN (jeke ıdentıfıkaııalyq nómiri) bar. Ol ómir boıy ózgertilmeıdi. Soǵan qaraı qazaqstandyqtar memlekettik qyzmetterdi alady jáne memlekettik bazalarda tirkeledi, dep habarlaıdy qandastar.kz orda.kz tilshisine silteme jasap.

Orda.kz tilshileri Memlekettik kirister komıtetiniń derekter bazasynan birinshi prezıdent pen onyń qyzdary jáne kúıeý balasynyń JSN nómirleri joq ekenin baıqady.

Saıtta salyq boıynsha bereshegi, sondaı-aq adamnyń salyq bazasynda bar-joǵyn anyqtaýǵa bolatyn izdeý júıesi bar. Muny bilý úshin tek sol adamnyń JSN sandaryn bilý jetkilikti.

Orda.kz redakııasynda iri saqtandyrý kompanııalarynyń birine qatysy bar tulǵalardyń tizimi bar. Bes jyl buryn Dınara men Tımýr Qulybaevtar «ALMEKS» holdıngi kompanııasynyń iri akıoneri retinde qosyldy. Sondyqtan bul qujatqa olardyń jaqyn týystary da engizilgen,  tek balalar men ata-analary emes, sonymen qatar baýyrlary men sińlileri de bar.

Sonymen bul tizimde Qazaqstannyń eks-prezıdenti Nursultan Nazarbaevtyń otbasyna jatatyn adamdardyń kóbiniń JSN sandary kórsetilgen.

Memlekettik kirister komıtetiniń derekter bazasynda «otbasyna» qatysy bar adamdar joq.

Nursultan Ábishulynyń, onyń qyzdary Darıǵa men Dınaranyń, sondaı-aq kúıeý balasy Tımýr Qulybaevtyń jeke ıdentıfıkaııalyq nómirlerin tappadyq.

Qandaı sebeppen joǵalǵanyn tek boljaýǵa bolatyn shyǵar.

Topshylap kórsek, bálkim bul azamattar Qazaqstanda turmaýy múmkin. Sebebi JSN-niń kúshin joıýdyń bir sebebi — azamattyń turaqty turý úshin basqa memleketke kóship ketýi.

Qazaqstan Respýblıkasynyń 2007 jylǵy 12 qańtardaǵy № 223 «Jeke sáıkestendirý nómirleri týraly» zańynda bylaı dep jazylǵan:

Birinshi prezıdent pen onyń týystary salyq tóleýden qandaı da bir sebeptermen bosatyldy degen boljamdy joqqa shyǵara berýge bolady. Birinshiden, mundaı jaǵdaı Qazaqstan zańnamasynda qarastyrylmaǵan. Ekinshiden, Memlekettik kirister komıtetiniń bazasy birinshi prezıdenttiń basqa otbasy músheleri týraly málimetterdi ońaı berip otyr.

Mysaly, elimizdiń burynǵy birinshi hanymy Sara Alpysqyzy saıtta bar. Degenmen, qazir ol Nazarbaeva emes —  Qonaqaı. Bul onyń burynǵy famılııasynyń qysqartylǵan túri — turmysqa shyqqanǵa deıin ol Qonaqaeva bolǵan. Onyń nelikten famılııasyn aýystyrǵanyn bilmeımiz. Sonymen qatar saıt Sara Alpysqyzynyń salyq boıynsha 2102 teńge qaryz bar ekenin kórsetti.

Sonymen qatar salyq bazasynda Qazaqstannyń eks-prezıdentiniń kishi qyzy da bar. Álııa Nursultanqyzy Nazarbaeva salyq boıynsha qaryzy joq, biraq salyq tóleýshi retinde tirkelgen.

Júıe Tımýr men Dınara Qulybaevtardyń balalary týraly da málimet tapty, olar: 34 jastaǵy Altaı Tımýruly Qulybaev, 20 jastaǵy Denız Tımýrqyzy Qulybaeva jáne 14 jastaǵy Álısha Tımýrqyzy Qulybaeva. Qulybaevtyń qyzdary týraly derekter kóp emes. Al uly Altaı týraly BAQ-ta Londondaǵy Cass Business School-dy (City University) támamdaǵany týraly aqparat bar. Bul oqý orny álemdegi eń úzdik qarjy ýnıversıtetteriniń ondyǵyna kiredi.

Saıtta Tımýr Qulybaevtyń ata-analary týraly da málimet tabýǵa bolady. Alaıda onyń anasy — Raısa Aldabergenqyzy Qulybaeva 2020 jyly qaıtys bolǵan. Soǵan qaramastan, salyq júıesi oǵan qaryzdyq mindettemelerdi eseptep qoıǵan. Qazir qaıtys bolǵan áıelge kólik jáne múlik salyǵy boıynsha 60 190 teńge qaryz kórsetilgen.

Al Asqar Altynbekuly Qulybaevtyń salyq boıynsha qaryzy joq.

Tımýr Qulybaevtyń úlken aǵasy Talǵat Asqaruly Qulybaevtyń salyq boıynsha esh qaryzy joq. Ashyq derekterge qarasaq, ol ómiriniń kóp bóligin quqyq qorǵaý organdarynda jumys istep, Almaty qalasyndaǵy IIM akademııasynyń bastyǵy qyzmetinen zeınetke ketken. Sonymen qatar ol Qazaqstan Respýblıkasy Ulttyq ǵylym akademııasynyń akademıgi, «tapsyryspen kisi óltirý qylmystaryn ashý» taqyrybynda dıssertaııa jazǵan.

Bıznes salasynda Talǵat Qulybaev boı kórsetpegen edi. Alaıda 2024 jyly halyqaralyq jýrnalıster konsorıýmy OCCRP onyń Dýbaıdaǵy elıtalyq múlki bar ekenin anyqtady. Sonymen qatar Tımýr Qulybaevtyń uly Altaıdyń da Palm Jumeirah aralynda páteri bar ekeni anyqtaldy. Alaıda bul basqa áńgime.

Biz saıtta Nursultan Nazarbaevtyń keıbir otbasy músheleriniń JSN-deriniń salyq tóleýshiler bazasynan aıaq asty «nege joǵalyp ketkenin» túsindirýdi surap arnaıy saýal jiberdik. Jaýap kútemiz.