«ەلەكتر ەنەرگياسى تۋرالى زاڭ جوباسى»: دەپۋتاتتار بۇل ماسەلەنى جاڭا ماۋسىمدا تاعى كوتەرە مە?

29 ناۋرىزدا ءماجىلىس ەنەرگيامەن جابدىقتاۋشى ۇيىمداردىڭ جۇمىسىنا تىيىم سالاتىن زاڭ جوباسىن ەكىنشى وقىلىمدا قابىلدادى, دەپ حابارلايدى Skifnews.kz اقپارات پورتالى.

ەنەرگيامەن جابدىقتاۋ سالاسىنداعى ءونىمسىز دەلدالداردى جويۋ ماقساتىندا ەنەرگيامەن جابدىقتاۋشى ۇيىمداردى ەلەكتر ەنەرگياسى نارىعىنىڭ قۇرىلىمىنان شىعارۋ جانە ولاردىڭ فۋنكتسيالارىن وڭىرلىك ەلەكتر جەلىلەرى كومپانيالارىنا بەرۋ ۇسىنىلادى. رەتتەلەتىن باعالارعا قايتا ورالۋ ەنەرگيامەن جابدىقتاۋشى ۇيىمداردىڭ تاريفتەردى بەلگىلەۋدەگى اشىقتىعىن قامتاماسىز ەتەدى, ەلەكتر ەنەرگياسى نارىعىنداعى الىپساتارلىقتى جويۋعا, سارالانعان تاريفتەردەن جۇيەلى تۇردە باس تارتۋعا جانە الەۋمەتتىك شيەلەنىستىڭ الدىن الۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.

ءماجىلىس ەكىنشى وقىلىمدا ەلەكتر ەنەرگياسىنىڭ تاپشىلىعى ماسەلەسىن شەشۋ ءۇشىن مەملەكەتتىڭ ەلەكتر ەنەرگياسى نارىعىنىڭ جەتكىلىكتى ينۆەستيتسيالىق تارتىمدىلىعىن قامتاماسىز ەتەتىن بازالىق ەلەكتر ستانتسيالارىن سالۋ بويىنشا كونكۋرستىق راسىمدەردى وتكىزۋ ءتارتىبىن جەتىلدىرۋگە باعىتتالعان ۇسىنىستار قابىلدانعانىن حابارلايدى. ەڭ جوعارى جۇكتەمە ساعاتتارى, سونداي-اق الەۋەتتى ينۆەستورلاردى تاڭداۋدىڭ تەندەرلىك ءتارتىبىن جەتىلدىرۋگە, جاسىل ەنەرگەتيكانى دامىتۋدىڭ گيبريدتى توپتىق مەحانيزمىن ەنگىزۋگە جانە ت.ب. باعىتتالعان تۇزەتۋلەر ەنگىزىلدى.

بۇل رەتتە قانداي ۇسىنىستار ماقۇلدانعانى, ولاردىڭ نەدەن تۇراتىنى جانە نە ۇسىناتىنى تۋرالى ناقتى اقپارات كورسەتىلمەگەن.

رەتتەلمەيتىن ەنەرگيامەن جابدىقتاۋشى ۇيىمداردىڭ ليتسەنزياسى توقتاتىلادى.

ەنەرگەتيكا ءمينيسترى الماسادام ساتقاليەۆ ايتۋىنشا, قازاقستاندا 35 رەتتەلەتىن ەنەرگيامەن جابدىقتاۋشى ۇيىم بار.

جۋرناليستەر ۆەدومستۆو باسشىسىنان «دەپۋتاتتار مەملەكەت تاراپىنان رەتتەلمەيتىن ەلەكتر ەنەرگيامەن جابدىقتايتىن ۇيىمدار جوق جەردەن ميللياردتاپ اقشا تاۋىپ جاتقانىن ايتىپ, ولاردىڭ جۇمىسىن توقتاتۋدى سۇرادى. سەبەبى ولاردىڭ ارتىندا شەتەلدەگى قازاقستاندىق وليگارحتار تۇر. ءسىز بۇل ماسەلەگە بايلانىستى نە ويلايسىز?» دەپ سۇرادى.

«بۇل ماسەلەنى پارلامەنت دەپۋتاتتارى كوتەردى. ولار ەلەكتر ەنەرگەتيكاسى نارىعىنان ەنەرگيامەن جابدىقتاۋشى ۇيىمداردى شىعارۋ تۋرالى ايتتى. قازىر ازىرگە رەتتەلمەيتىن ەنەرگيامەن جابدىقتاۋشى ۇيىمداردىڭ ليتسەنزياسىن توقتاتۋ تۋرالى تۋرالى شەشىم قابىلداندى. قازاقستاندى جالپى سانى 150 ەنەرگيامەن جابدىقتاۋشى ۇيىم بار. ونىڭ ىشىندە 35-ءى رەتتەلەدى. قالعانىنىڭ ليتسەنزياسى قايتارىپ الىنادى. ياعني بۇل قىزمەت ءتۇرى رەتتەلەتىن ەنەرگيامەن جابدىقتاۋشى ۇيىمدارمەن كورسەتىلەتىن بولادى. ولاردىڭ ءبارى ەنەرگەتيكا مينيسترلىگى مەن تابيعي مونوپوليالاردى رەتتەۋ كوميتەتىنە باقىلاۋىندا», – دەپ جاۋاپ بەردى الماسادام ساتقاليەۆ.

سوزىنشە, نارىقتىق تەتىكتەر بەلگىلى ءبىر تاۋار ءتۇرىنىڭ ءپروفيتسيتى كەزىندە قولدانىلادى.

«ياعني, ەگەر نارىقتا ەلەكتر ەنەرگياسىنىڭ كولەمى جەتكىلىكتى دەڭگەيدە كوپ بولسا, وندا ەنەرگيامەن جابدىقتاۋشى ۇيىمدار ارزان ەلەكتر ەنەرگياسىن ساتىپ الۋ مۇمكىندىگىنە يە بولىپ, باسەكە جاعدايىندا ءبىر-بىرىمەن تۇتىنۋشى ءۇشىن كۇرەسەدى. قازىر نارىقتىڭ قۇرىلىمى وعان قاراما-قارسى. بىزدە ەلەكتر ەنەرگياسى تاپشى. ونداي كەزدە تۇتىنۋشى ءۇشىن ەمەس, ءوندىرۋشى ءۇشىن كۇرەس جۇرەدى. ءوز كەزەگىندە بۇل وندىرۋشىلەردەگى باعانىڭ كوتەرىلۋىنە ىقپال ەتەدى. نارىقتا مۇنداي جاعدايدى بولدىرماس ءۇشىن رەتتەۋشى شارالار قابىلداندى. بۇل مونوپوليست قالىپتاسادى دەگەندى بىلدىرمەيدى. بۇل نارىقتا ءتارتىپ ورناتۋ دەگەن ءسوز. ياعني مەملەكەت نارىق دامۋىنىڭ وسى كەزەڭىندە باعا بەلگىلەيتىن بارلىق سۋبەكتىگە تولىق باقىلاۋ جۇرگىزەتىن بولادى», – دەدى مينيستر ءماجىلىس كۋلۋارىندا

بۇل رەتتە, ەلىمىزدەگى ەلەكتر قۋاتىمەن جابدىقتاۋشى ۇيىمدار قاۋىمداستىعى دابىل قاعىپ, ۇكىمەتكە ۇندەۋ جولدادى.

قازاقستاننىڭ ەنەرگيامەن جابدىقتاۋشى ۇيىمدارى ۇكىمەتكە جاپپاي شاعىم تۇسىرۋدە. ەلەكتر ەنەرگياسى سالاسىندا 1 ساۋىردەن كوللاپس ورناۋى مۇمكىن دەپ دابىل قاققان  ەنەرگەتيكتەر ۇلتتىق ەكونوميكا جانە ەنەرگەتيكا مينيسترىنە ۇندەۋ جولدادى. وعان سەبەپ – اتالعان ۇيىمداردىڭ قىزمەتىنە تىيىم سالىنۋى. كاسىپورىندار ەلەكتر ەنەرگياسىن ساتىپ الۋعا بەرىلگەن نەگىزگى ليتسەنزيالاردى قايتارىپ الۋ تۋرالى شەشىممەن كەلىسپەيتىندەرىن جەتكىزدى. بۇل ولاردىڭ جۇمىسىن توقتاتۋعا ءماجبۇر ەتەدى.

ەنەرگيامەن جابدىقتاۋشى ۇيىمداردىڭ تالابى قانداي?

قازاقستاندىق ەنەرگيامەن جابدىقتاۋشى ۇيىمدار قاۋىمداستىعىنىڭ باستاماسىمەن وتكەن بريفينگتە قاۋىمداستىق باسشىسى سەرگەي اگافونوۆ  بىرنەشە مالىمدەمە جاسادى. ول مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ ەكونوميكانى بەيمونوپوليالاۋ تۋرالى ساياساتىنا قارسى ارەكەت جاسالىپ جاتىر دەپ ەسەپتەيدى.

«ليتسەنزيانى تەك سوت ارقىلى عانا قايتارىپ الۋعا بولادى. ۇلتتىق زاڭنامادا مەملەكەتتىك ورگاننىڭ باستاماسى بويىنشا ليتسەنزيانىڭ قولدانىلۋىن توقتاتا تۇرۋ قاراستىرىلماعان. وسى سالادا جۇرگەنىمە 24 جىل بولدى, بىراق مۇنداي جاعداي بولعانى ەسىمدە جوق. رەتتەلمەيتىن ەنەرگيا تاسىمالداۋشى ۇيىمداردىڭ سوتقا جۇگىنۋ ارەكەتتەرى قازىردىڭ وزىندە باستالدى. مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ ارەكەتى زاڭسىز. ەرتەڭ ەنەرگيامەن جابدىقتاۋشى ۇيىمداردىڭ قىزمەتىنە تىيىم سالىنعان زاڭ شىقسا, وندا ەشقانداي سۇراق تۋىندامايدى. بۇگىندە بۇل حاوس», – دەدى سەرگەي اگافونوۆ.

بۇگىندە قاۋىمداستىق اتىنان ۇلتتىق ەكونوميكا جانە ەنەرگەتيكا مينيسترلىگىنىڭ باسشىلارىنا حاتتار جولداندى. سونداي-اق قازاقستان پرەزيدەنتىنە اشىق حات جاريالاندى. ۇيىم باسشىلارى قازىردىڭ وزىندە ليتسەنزيانىڭ قولدانىلۋىن توقتاتا تۇرۋ تۋرالى شەشىمنىڭ كۇشىن جويۋدى تالاپ ەتىپ, سوتقا شاعىم تۇسىرگەن. بۇدان بولەك كاسىپورىنداردىڭ شىعىنىن تولىق وتەۋ ماسەلەسى دە كوتەرىلۋدە. ەلدە مۇنداي ەنەرگيامەن جابدىقتاۋشى ۇيىمدار 100-دەن اسادى.

ەنەرگيامەن جابدىقتاۋ نارىعىنداعىلار سالانىڭ ءبىر بولىگى رەتىندە ولاردى جويعانىمەن, تاريف قۇنى تومەندەمەيدى دەيدى. قاۋىمداستىقتىڭ مالىمەتىنشە, ەلەكتر ەنەرگياسىنىڭ تاريف قۇرىلىمىن جابدىقتاۋ ۇستەمەسى 2-3 پايىزدى قۇرايدى. قالعانى – ەلەكتر ەنەرگياسىن ءوندىرۋ مەن تاسىمالداۋ شىعىندارى.

قاۋىمداستىق توراعاسىنىڭ ايتۋىنشا, ەلەكتر ەنەرگياسىن بەرۋ جانە جەتكىزۋ فۋنكتسيالارىن بىرىكتىرگەننەن كەيىن, تاريف باسەكەلەستىكتىڭ بولماۋىنا بايلانىستى وسە باستايدى. سونداي-اق قاۋىمداستىق ۇيىمداردىڭ جۇمىسىن توقتاتۋ تولەم داعدارىسىنا الىپ كەلەدى دەپ پايىمدايدى.

ەندى دەپۋاتتار جاڭا ماۋسىمدا بۇل ماسەلەنى تاعى كوتەرە مە, الدە زاڭدى ءباز-باياعى قالپىندا قالدىرا ما? ازىرگە بەلگىسىز.