ەلىمىزدە مۇعالىمدەرگە قانداي جاعداي جاسالعان?

فوتو: اشىق دەرەككوز

«التى الاشتىڭ بالاسى باس قوسسا, ءتور – مۇعالىمدىكى». مەكتەپ تابالدىرىعىن جاڭا اتتاپ, وڭ-سولىن تانىماعان بالانى ءبىلىم نارىمەن سۋسىنداتىپ, ومىردەن ءوز ورنىن تابۋعا جول اشاتىن ۇستازدار قاۋىمىنا اقىن ماعجان جۇماباەۆ وسىنداي باعا بەرىپ كەتكەن. مەرەكە قارساڭىندا ءبىلىم سالاسىنا شولۋ جاساپ, مۇعالىمدەرگە جاسالعان مۇمكىندىكتەردى جىپكە ءتىزۋدى ءجون تاپتىق.

ەلىمىزدە قانشا پەداگوگ ەڭبەك ەتەدى?

وقۋ-اعارتۋ مينيسترلىگى ۇسىنعان دەرەككە سۇيەنسەك, ەلىمىزدىڭ مەكتەپتەرىندە 340 958 مۇعالىم ەڭبەك ەتەدى. ونىڭ 274 310-ى نازىك جاندى ماماندار بولسا, 66648-ى ەر مۇعالىمدەر. ال تەحنيكالىق جانە كاسىپتىك ءبىلىم بەرۋ بويىنشا 36 315 ۇستاز جۇمىس ىستەيدى. ونىڭ 24 455-ءى ايەل مۇعالىمدەر, 11860-ى ەر ادامدار.مەكتەپكە دەيىنگى ۇيىمدارداعى پەداگوگتەر سانى – 97 188. ونىڭ 94 648-ءى نازىك جاندىلار بولسا, 2540-ءى ەر جىنىستى ماماندار.

ءبىلىم ءمينيسترى 2024 جىلعى 2 ساۋىردەگى بۇيرىقپەن پەداگوگتەردى اتتەستاتتاۋدان وتكىزۋ ەرەجەلەرى مەن شارتتارىن بەكىتتى. پەداگوگتەردى, ادىسكەرلەردى, ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارى باسشىسىنىڭ ورىنباسارلارىن, اتتەستاتتاۋ كەمىندە بەس جىلدا ءبىر رەت وتكىزىلەدى.

ءوز كەزەگىندە ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنىڭ باسشىلارى ءۇش جىلدا ءبىر رەت اتتەستاتتاۋدان وتەدى.

بۇگىندە پەداگوگتاردىڭ 220 مىڭنان استامىنا اتتەستاتسيا قورىتىندىسى بويىنشا تاعايىندالعان بىلىكتىلىك ساناتى ءۇشىن جالاقىسىنا ۇستەماقى تولەنەدى. سونداي-اق, مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا 4 جىل ىشىندە پەداگوگتەردىڭ جالاقىسى 100%, ياعني 2 ەسە ارتتى. سونداي-اق 2023 جىلدىڭ 1 قىركۇيەگىنەن باستاپ مەكتەپكە دەيىنگى تاربيە مەن ءبىلىم بەرۋ پەداگوگتەرىنىڭ ەڭبەكاقىسى 30% كوبەيگەن.

قانداي ارتىقشىلىق قاراستىرىلعان?

2022 جىلدان باستاپ جالپى ءبىلىم بەرەتىن پاندەر بويىنشا حالىقارالىق وليمپيادالاردىڭ جەڭىمپازدارى مەن جۇلدەگەرلەرىن دايىنداعان مۇعالىمدەرگە كەلەسى مولشەرلەردە بىرجولعى سىياقى بەرىلەدى.

– l دارەجەلى ديپلوم جانە التىن مەدال يەگەرىن دايىنداعان پەداگوگكە – بازالىق جالاقىنىڭ 26,5 ەسەلەنگەن مولشەرى;

– ءىى دارەجەلى ديپلوم جانە كۇمىس مەدال يەگەرىن دايىنداعان وقىتۋشىعا – بازالىق جالاقىنىڭ 17,5 ەسەلەنگەن مولشەرى;

– ءۇشىنشى دارەجەلى ديپلوم جانە قولا مەدال يەگەرىن دايىنداعان وقىتۋشىعا – بازالىق جالاقىنىڭ 8,5 ەسەلەنگەن مولشەرى.

ەلىمىزدە 700-گە جۋىق «ۇزدىك پەداگوگ» بار

«ۇزدىك پەداگوگ» رەسپۋبليكالىق كونكۋرسى 2012 جىلدان بەرى وتكىزىلىپ كەلەدى. وسى ۋاقىتقا دەيىن 700-گە جۋىق جۇزدەن جۇيرىك, مىڭنان تۇلپار اتانعان مىقتىلار انىقتالدى.

پەداگوگتەردىڭ قوعامدا وڭ ءيميدجىنىڭ قالىپتاسۋىنا, ۇستاز مəرتەبەسىنىڭ ارتۋىنا, ءبىلىم بەرۋ سالاسىنا تəۋەلسىز ساراپتاما جاساپ, ۇزدىكتەرىن انىقتاپ, ولاردى كوتەرمەلەۋ باعىتىندا قوعامدىق سەكتوردىڭ ماڭىزدىلىعى زور.

«ۇزدىك پەداگوگ» اتاعىنا ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىندا جۇمىس ىستەيتىن جانە قۇجاتتاردى تاپسىرۋ كەزىندە كەمىندە بەس جىل ۇزدىكسىز پەداگوگيكالىق ءوتىلى بار پەداگوگتەر ۇمىتكەر بولا الادى. بۇل – بالاباقشا, مەكتەپ, كوللەدج مۇعالىمدەرى. بايقاۋ اياسىندا مۇعالىمنىڭ ءبىلىم سالاسىن دامىتۋعا قوسقان ۇلەسى, ۇستاز قىزمەتىنىڭ تيىمدىلىگى مەن ونىڭ كاسىبي شەبەرلىگى ەسكەرىلەدى», – دەدى وقۋ-اعارتۋ مينيسترلىگى ورتا ءبىلىم بەرۋ كوميتەتىنىڭ توراعاسى قانىبەك جۇماشەۆ.

ايتا كەتەرلىگى, «ۇزدىك پەداگوگ» اتاعىنىڭ يەگەرلەرىنە 1 مىڭ اەك كولەمىندەگى اقشالاي سىياقى عانا ەمەس, توسبەلگىلەر دە بەرىلەدى.

كادر جەتىسپەۋشىلىگى سەزىلىپ وتىر

وقۋ-اعارتۋ مينيسترلىگىنىڭ مالىمەتىنشە, 2023 جىلى مۇعالىمدەرگە دەگەن قاجەتتىلىكتىڭ ءوزى 4 600-دەن اسىپ وتىر. استانا قالاسىنىڭ وزىندە جىل سايىن مىڭ مۇعالىم قاجەت.

ايتالىق, ەلوردادا باستاۋىش سىنىپ, ماتەماتيكا, ينفورماتيكا, اعىلشىن ءتىلى جانە باسقا دا ءپان مۇعالىمدەرىنىڭ جەتىسپەۋشىلىگى سەزىلىپ وتىر.

مەملەكەت باسشىسى ۇكىمەتكە استانادا جاڭا پەداگوگيكالىق جوو قۇرۋ ماسەلەلەرىن پىسىقتاۋدى تاپسىردى. بۇگىنگى تاڭدا رەسپۋبليكادا 49 ۋنيۆەرسيتەتتىڭ كادرلاردى دايارلاۋدا پەداگوگيكالىق باعىت بويىنشا ليتسەنزيالارى بار. پەداگوگيكالىق باعىتتار بويىنشا ءبىلىم الۋشىلاردىڭ سانى شامامەن 186 مىڭ ستۋدەنت. ونىڭ ىشىندە مەملەكەتتىك تاپسىرىس بويىنشا 43 مىڭنان اسا ستۋدەنت وقيدى, – دەلىنگەن حابارلامادا.