Bilim
Elimizde pedagogterdi attestattaý erejeleri ózgerdi

Atap aıtqanda, erejeler jańa redakııada kórsetilgen.
Sonymen, pedagogtardy, ádiskerlerdi, bilim berý uıymdary, ádistemelik kabınetter (ortalyqtar) basshysynyń orynbasarlaryn attestattaý keminde bes jylda bir ret ótkiziletini aıtylady. Bilim berý uıymdarynyń birinshi basshylary úsh jylda bir ret attestattaýdan ótedi.
Bilim berý uıymdarynyń, ádistemelik kabınetterdiń (ortalyqtardyń) pedagogteri, ádiskerleri, birinshi basshylary, basshy orynbasarlary biliktilik sanatyn berýge (rastaýǵa) attestattaý kezinde ótinishi negizinde biliktilik baǵalaýynan, PBB-dan, qyzmet nátıjelerin keshendi taldamalyq jınaqtaýdan ótedi.
Tıisti beıini boıynsha pedagogıkalyq nemese ózge de kásiptik bilimi bar nemese pedagogıkalyq qaıta daıarlaý týraly qujaty bar pedagogterdi attestattaý kásiptik standartqa jáne biliktilik sıpattamalaryna sáıkes ótý merzimderi men biliktilik sanatynyń birizdilik prınıpterin saqtaı otyryp júzege asyrylady:
«pedagog» biliktilik sanatyna:
- pedagogıkalyq ótili keminde bir jyl «pedagog-taǵylymdamashy»; pedagogıkalyq laýazymdaǵy jumysyn qaıta bastaǵan (tıisti beıini boıynsha jalpy pedagogıkalyq ótili keminde 1 jyl bolǵan kezde pedagogıkalyq laýazymdy qaıta bastaý merzimi 5 (bes) jyldan aspaıdy) jáne biliktilik sanaty joq; Qazaqstan Respýblıkasynan tys jerlerde mamandyǵy boıynsha oqýda (taǵylymdamada) bolǵan;
- tıisti beıini boıynsha pedagogıkalyq qyzmetti júzege asyrǵan jáne Qazaqstan Respýblıkasyna jaqyn jáne alys shet elderden kelgen, sondaı-aq mynadaı kásiptik quzyrettilikteri bar tulǵalar:
– oqý pániniń mazmunyn (qyzmet salalary), bilim alýshylardyń (tárbıelenýshilerdiń) jeke damýyna arnalǵan pedagogıka men psıhologııanyń zamanaýı tásilderin biledi;
– josparlaýdy júzege asyrady, ártúrli ádisterdi, oqytý strategııalaryn (tárbıeleý, damytý) jáne baǵalaý quraldaryn meńgeredi;
– tanymdyq, bilim berý proesiniń qaǵıdattaryn eskere otyryp sabaq (sabaq, qyzmet, is-shara) ótkizedi jáne kútiletin nátıjelerge qol jetkizedi, bilim alýshylardyń (tárbıelenýshilerdiń) qajettilikterin eskere otyryp, jeke tásildi júzege asyrady;
– bilim berý uıymy deńgeıindegi is-sharalarǵa qatysady;
– ata-analardy (zańdy ókilderdi) oqytý (tárbıeleý, damytý) nátıjeleri týraly habardar etedi, áriptesterimen (tárbıelenýshi) bilim alýshylardyń úlgerimin (damýyn) talqylaıdy;
– oqytý tájirıbesin jetildirýdegi óz qajettilikterin aıqyndaıdy, áriptesterimen ózara is-qımyl jasaıdy;
– qaýipsiz jáne qolaıly bilim berý (damytý) ortasynyń normalaryn, etıkalyq normalardy saqtaıdy;
Sondaı-aq, «pedagog-moderator», «pedagog-sarapshy», «pedagog-zertteýshi», «pedagog-sheber» biliktilik sanattary bekitildi.
Pedagogterge biliktilik sanatyn berý atqaratyn laýazymy boıynsha júzege asyrylady.
Bir jyl ótkennen keıin «pedagog-taǵylymdamashy» attestattaý rásiminen ótpeı «pedagog» sanatyn berý úshin bilim berý uıymynyń birinshi basshysynyń atyna ótinish beredi. Birinshi basshy ótinish kelip túsken kúnnen bastap bes jumys kúni ishinde «pedagog» sanatyn berý týraly buıryq shyǵarady.
Eger ádistemelik kabınet (ortalyq) zańdy tulǵa bolmaı qurylymdyq bólimshe bolyp tabylsa, onda ádistemelik kabınettiń (ortalyqtyń) birinshi basshysy, basshysynyń orynbasary ádistemelik kabınettiń (ortalyqtyń) ádiskeri retinde attestattaý rásiminen ótedi.
Bilimi týraly dıplomda bir mamandyq retinde kórsetilgen pánderdi oqytý kezinde biliktilik sanatyn berý negizgi laýazym boıynsha júrgiziledi.
Negizgi laýazym boıynsha berilgen biliktilik sanaty bilimi týraly dıplomda bir mamandyq retinde kórsetilgen oqytylatyn pánderge de qoldanylady.
Tehnıkalyq jáne kásiptik, orta bilimnen keıingi bilim berý uıymdarynyń (oqý-óndiristik kombınattary) pedagogterine kezekti biliktilik sanatyn berý (rastaýdy) oqytatyn beıini nemese atqaratyn laýazymyna sáıkes ótedi.
Pedagog joǵary jáne joǵary oqý ornynan keıingi bilim berý uıymdarynda nemese tehnıkalyq jáne kásiptik, orta bilimnen keıingi bilim berý uıymdarynda mamandardy kásibı daıarlaý júzege asyrylmaıtyn pánderdi nemese kýrstardy oqytqan jaǵdaıda, onyń buryn alǵan sanaty saqtalady. Keıingi attestattaý osy Qaǵıdalarda tártippen atqaratyn laýazymy boıynsha júrgiziledi.
Bastapqy attestattaý rásimine qatysatyn bilim berý uıymynyń, ádistemelik kabınettiń (ortalyqtyń) birinshi basshysy, basshysynyń orynbasary PBB nátıjelerine sáıkes biliktilik sanatyn berýge jáne sanattar kezektiligin saqtamaı qyzmet nátıjelerin keshendi taldamalyq qorytyndylaýǵa ótinish beredi. Keıingi attestattaý osy Qaǵıdalarmen anyqtalǵan tártippen birizdilik qaǵıdatyna sáıkes júrgiziledi.
Keıingi attestattaý osy qaǵıdalarda aıqyndalatyn tártippen dáıektilik qaǵıdatyna sáıkes júzege asyrylady.
Bilim berý salasyndaǵy ýákiletti organda, oblystyń, respýblıkalyq mańyzy bar qalanyń jáne astananyń, aýdannyń, oblystyq mańyzy bar qalanyń bilim berýdi basqarý organdarynda, bilim berý uıymdarynda (budan ári – attestattaý organy) pedagogterdi attestattaýdan ótkizý úshin aǵymdaǵy oqý jylynyń 1 qyrkúıegine deıin mynadaı biliktilik sanattary úshin Komıssııalar qurylady:
Muǵalimniń bilimin baǵalaý (JJB) kelesi tapsyrmalardan turady:
mektepke deıingi uıymdardyń jáne jalpy bilim beretin mektepterdiń, lıeıler men gımnazııalardyń mektepaldy synyptarynyń pedagogteri úshin:
- «Beıin boıynsha ádistemelerdi bilý, mektepke deıingi pedagogıka jáne psıhologııa» – 50 tapsyrma;
bastaýysh bilim berý muǵalimderi úshin:
- «Pándik bilim» – 50 tapsyrma;
negizgi orta jáne jalpy orta bilim berý pedagogteri úshin:
- «Pándik bilim» – 50 tapsyrma;
qosymsha bilim berý uıymdarynyń pedagogteri úshin:
- «Pedagogıka jáne psıhologııa negizderi» – 50 tapsyrma;
arnaıy uıymdardyń, jetim balalar men ata-anasynyń qamqorlyǵynsyz qalǵan balalarǵa arnalǵan bilim berý uıymdarynyń tárbıeshileri, pedagog-psıhologtary, ınternattyq uıymdar, jataqhanalar, pedagog-assıstentter, áleýmettik pedagogtar, kásiptik baǵdar berýshiler, tálimgerler úshin:
- «Pedagogıka jáne psıhologııa negizderi» – 50 tapsyrma;
arnaýly bilim berý uıymdarynyń pedagogteri men bilim berý uıymdarynyń arnaýly pedagogteri úshin:
- «Beıin boıynsha pándik bilim» – 50 tapsyrma;
tehnıkalyq jáne kásiptik, orta bilimnen keıingi bilim berý uıymdary (oqý-óndiristik kombınattar)úshin:
jalpy bilim beretin pánder, Jalpy kásiptik jáne arnaıy pánder, Jalpy gýmanıtarlyq jáne áleýmettik-ekonomıkalyq pánder boıynsha oqytýshylar, óndiristik oqytý sheberleri:
- «Pándik bilim» – 50 tapsyrma;
basqa laýazymdardyń pedagogteri:
- «Pedagogıka jáne psıhologııa negizderi» – 50 tapsyrma;
bilim berý uıymdarynyń, ádistemelik kabınetterdiń (ortalyqtardyń)birinshi basshylary, basshysynyń orynbasarlary úshin:
- «QR zańnamasyn jáne bilim berý salasyndaǵy normatıvtik quqyqtyq aktilerdi bilý» – 60 test tapsyrmasy;
ádistemelik kabınetterdiń (ortalyqtardyń) ádiskerleri, bólim (bólim, sektor, bólim) basshylary (meńgerýshileri)úshin:
- «Oqytý ádistemesi, QR zańnamasyn jáne bilim berý salasyndaǵy normatıvtik quqyqtyq aktilerdi bilý» – 50 tapsyrma.
Pedagogterdiń bilimin baǵalaý baldaryn bólý osy Qaǵıdalarǵa 9-qosymshaǵa sáıkes júzege asyrylady.
Shekti deńgeıge jetkende JJJ nátıjesi oń dep sanalady:
barlyq laýazymdardaǵy pedagogtar úshin:
- «pedagog-taǵylymdamashy / pedagog» biliktilik sanaty-50%;
- «pedagog-moderator» biliktilik sanaty-60%;
- «pedagog-sarapshy» biliktilik sanaty-70%;
- «pedagog-zertteýshi» biliktilik sanaty-80%;
- «pedagog-sheber» biliktilik sanaty-90%;
- bilim berý uıymdarynyń, ádistemelik kabınetterdiń (ortalyqtardyń) birinshi basshylary, basshysynyń orynbasarlary úshin-70%;
ádistemelik kabınetterdiń ádiskerleri, bólim (bólim, sektor, bólim) basshylary (meńgerýshileri) úshin:
- «pedagog-taǵylymdamashy / pedagog» biliktilik sanaty-50%;
- «pedagog-moderator» biliktilik sanaty-60%;
- «pedagog-sarapshy» biliktilik sanaty-70%;
- «pedagog-zertteýshi» biliktilik sanaty-80%;
- «pedagog-sheber» biliktilik sanaty-90%.
Nusqamany ótkizýge arnalǵan ýaqytty esepke almaǵanda JJT oryndaý uzaqtyǵy:
- muǵalimder úshin-80 mınýt, «Matematıka», «Fızıka», «Hımııa», «Informatıka» pánderi úshin-125 mınýt;
- bilim berý uıymdarynyń (ádistemelik kabınetterdiń (ortalyqtardyń) birinshi basshylary, basshysynyń orynbasarlary, ádistemelik kabınetterdiń (ortalyqtardyń) ádiskerleri úshin-90 mınýt;
- múmkindigi shekteýli adamdar úshin (kórý, estý, tirek-qımyl apparaty fýnkııalary buzylǵan) qosymsha 40 mınýt beriledi.
OJP ótedi:
- pedagogter, birinshi basshylar jáne basshynyń orynbasarlary kezekti attestattaý kezinde jylyna bir ret – tegin, bir ret-bilim berý salasyndaǵy ýákiletti organ bekitken somaǵa sáıkes aqyly negizde;
- merziminen buryn attestattaýǵa úmitker pedagogtar jylyna bir ret-tegin;
- tıisti beıin boıynsha pedagogıkalyq nemese ózge de kásiptik bilimi bar nemese pedagogıkalyq qaıta daıarlaý týraly qujaty bar, sondaı – aq bilim berý salasyndaǵy ýákiletti organ bekitken somaǵa sáıkes Pedagogıkalyq qyzmetti – bir ret – tegin, keıinnen-aqyly negizde qaıta bastaǵysy keletin ótili joq adamdar.
Synaq testileý (muǵalimniń qalaýy boıynsha) – jyl boıy aqyly negizde.
Pedagogterdiń bilimin baǵalaýdy júrgizý kezinde bilim basqarmasy organdarynyń ókilderi baqylaýshy retinde qatysady.
Barlyq laýazymdardyń pedagogteri JJT tapsyrýdan bosatylady jáne kelesi jaǵdaılarda qyzmet nátıjelerin keshendi jalpylaýdan ótedi:
- 30 jáne odan da kóp jyl pedagogıkalyq ótili bar pedagogter qoldanystaǵy júıe boıynsha buryn berilgen biliktilik sanatyn rastaǵan kezde;
- «pedagog-moderator» biliktilik sanatyn «birinshi» nemese «joǵary» biliktilik sanaty bar pedagogter bergen kezde;
- «pedagog-zertteýshi», «pedagog-sheber» biliktilik sanattaryn rastaý kezinde qatarynan eki retten artyq emes.
Buıryq 2025 jylǵy 10 naýryzdan bastap qoldanysqa engiziledi.