ELIMIZDIŃ BILIM BERÝ STANDARTYNA BIRShAMA О́ZGERIS ENGIZILMEK

Ulttyq bilim berý júıesin reformalaý barysynda oqýshylardy tulǵa retinde, olardyń biregeı qabiletterin damytýǵa basymdyq bergen jón. Alaıda qazirgi jalpylama oqytý tásili buǵan tolyq múmkindik bermeıdi.

Búgin Senattyń «Ulttyq múdde» atty dıalog alańynda osy másele talqyǵa salyndy. Túrli sala sarapshylary men ǵalymdar bilim berý salasyn damytýdyń keleshegin tilge tıek etip, utymdy usynystaryn aıtty.

Senat tóraǵasy Máýlen Áshimbaev qazirgi qoǵamdy qalyptastyrýdyń jáne ulttyq qundylyqtardy dáripteýdiń negizgi faktorlaryn atady.

Bilim berý salasy udaıy Prezıdenttiń nazarynda ekenin de atap ótti. Máýlen Áshimbaev, QR Parlamenti Senatynyń tóraǵasy: — Mektep – adamı kapıtaldyń sapasyn qalyptastyratyn jáne eldiń búgingi bolmysy men bolashaq áleýetin aıqyndaıtyn birden-bir orta. Osy oraıda mekteptiń negizgi 3 fýnkııany júzege asyrýy mańyzdy.

Birinshisi – bilim berý. Bul rette oqýshylardyń tulǵalyq ereksheligin eskerýge, jańa, biregeı bilim berý baǵdarlamalaryn qurýǵa, júıeli túrde muǵalimderdiń biliktiligin arttyrýǵa jáne ınternet pen ıfrly resýrstardyń múmkindigin tıimdi paıdalanýǵa basa mán berý qajet. Ekinshiden, oqýshylardyń boıynda ártúrli daǵdylardy – «soft skills» damytý da – úlken mindet.

Qazir oqýshylarǵa synı jáne shyǵarmashylyq oılaý daǵdysyn úıretý, olardyń boıyna kommýnıkaııalyq qabiletterdi, komandamen jumys isteýdi, kez kelgen ortaǵa tez beıimdelýdi sińirý mańyzdy. Úshinshiden, mekteptiń tárbıe oshaǵy ekenin umytpaýymyz kerek.

Adamı jáne ulttyq qundylyqtardy dáripteýde, úlkenge qurmet, kishige izet, eńbekqorlyq, meıirimdilik, jaýapkershilik sııaqty qasıetterdi jas býynnyń sanasyna sińirýde mektepterdiń rólin arttyrǵan abzal. Al ǵalymdar bilim berý standarttaryna birshama ózgerister engizgeli otyrǵanyn aıtty. Onyń jobasy da daıyn.

Ár pánniń oqytý baǵdarlamasy Abaıdyń «Tolyq adam» ilimi negizinde jınastyrylǵan. Mamandar: «osy arqyly ár bala ózin jeke tulǵa retinde kóre alady», – deıdi.

Rýslan Qaratabanov, Y.Altynsarın atyndaǵy Ulttyq bilim akademııasynyń vıe-prezıdenti: — Á. Farabı babamyz aıtqandaı «Tárbıesiz berilgen bilim – adamzattyń qas jaýy» demekshi, biz bilim mazmunymen qosa balaǵa tárbıe berýimiz kerek. Biraq qazirgi bala, býyn, zaman basqa. Tárbıe berý tetikteri men quraldary túbegeıli ózgeristerge ushyrady. Qazir qundylyqqa negizdelgen bilim degen qaǵıdat basty oryn alyp otyr.

Ol bizdiń standarttarda, bilim berý baǵdarlamalarynda da kórinis tapqan.