جاڭالىقتار

“ەندى ايتۋعا بولادى”. مۇحامەدجان تازابەك نازارباەۆ جايلى ەل ەستىمەگەن ەستەلىگىن ءبولىستى

ايتىسكەر اقىن مۇحامەدجان تازابەك نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ تۋعان كۇنىندە جەلىدە جازبا جاريالاپ, ەل ەستىمەگەن ەستەلىگىن ءبولىستى, دەپ حابارلايدى Qandastar.kz.

“بۇگىن “استانا كۇنى” “دومبىرا مەرەكەسىمەن” سايكەس كەپ جاتىر. ءارى تۇڭعىش پرەزيدەنتتىڭ 85 كە كەلگەن مەرەيتويى دا مەجەسىنە كەلىپ تۇر ەكەن…

ءۇش قۇندىلىقتىڭ باسى بىرىككەن ءبىر جازباممەن بولىسەيىن.
استانانى سالعان اتقامىنەرلەرمەن ەلباسىنىڭ مەرەيلى كۇنىندە قولىما دومبىرا الىپ ءبىر جىرلاعانىم بار ەدى…

بۇل وقيعا 2010 جىلى, شىلدەنىڭ باسىندا ەلباسى رەزيدەنتسياسىندا ورىن العان ەدى. قولىما دومبىرا العانعا دەيىن دە, دومبىرادان كەيىن دە ءبىراز اڭگىمە بار. ونى تولىقتاي وقىعىسى كەلگەن كىسى “ەندى ايتۋعا بولادى” كىتابىن پاراقتاپ شىقسا بولادى. مىناۋ سول وتىرىستىڭ ءبىر ءساتى بولاتىن…

“جاعىمپازدىق پا, جاناشىرلىق پا?
استارلاپ ايتىلعان ارناۋ…

وتىرىستاعى رەسمي اڭگىمە سايابىرسي بەرگەندە قولىما دومبىرا الدىم. قاعىپ جىبەرگەندە ءبارى ەلەڭ ەتە قالدى.
ەلباسى: ”ال, سەن ەڭ باستىسى ايتىسكەر اقىنسىڭ عوي, كينودا جامبىل اتاڭنىڭ دا ءرولىن سومدادىڭ. قانە, سۋىرىپ ساپ, مىنا اعالارىڭا بىردەڭە دەشى” دەپ, مەنى قامشىلاي سويلەدى…

قاراسام قارسى الدىمدا سول كەزدەگى مام.حاتشى قانات ساۋداباەۆ وتىر ەكەن.

مەن:
”نۇر, اعا, مىنا وتىرعان قانات اعام,
قانات دەپ, اتىن قالاي ءدال اتاعان.
قانات بوپ, وڭ-سولىڭنان كوتەرمەلەپ,
وسىنداي ۇلدار ءجۇرسىن ءار اتادان!”

“قانەكەڭ ەپتى تۋعان ەر ىسپەتتى,
بۇل جولدا مىقتىلارعا بەرىسپەپتى!
شيرەك عاسىر شاۋىپ ءجۇر قاسىڭىزدا,
تۇلعا ەكەن شارشاتپايتىن تونۋس تەكتى.
ءوزىن كورسەم سۇرايىن دەپ ءجۇر ەدىم,
قانەكە اتاعىڭىز الىس كەتتى.
اقش قا ەلشى بولىپ بارعان كەزدە,
قىزىعىڭ كوپ, جاسارداي كونسپەكتى.
كوندوليزا رايسپەن كەزدەسكەندە,
تىڭ اسەر قالدىراتىن شانس بوپتى.
“My sister” دەپ الدىنان بيلەپ شىعىپ,
تاڭ قالىپ, سولاي سىزبەن تانىس بوپتى.
ايتپاقشى, ايتىڭىزشى, ءبىز دە ەستىدىك,
اقشتا قازاق ءۇشىن سان ءىس بوپتى.
قالايشا وحوتاعا اپ شىقتىڭىز,
قورعانىس ءمينيسترى رامسفەلدتى?!”-دەپ, ول كۇتپەگەن, بىراق ءوزىم بىلەتىن ەرەكشە قىرىنان جىرعا قوسىپ جىبەرىپ, قانەكەڭ قۋانعانعان ورىنان تۇرىپ كەتتى.

“نۇرەكە, ءسىز تاپسىرساڭىز بولدى عوي, ەل ءۇشىن, مەملەكەت ءۇشىن جىرتىپ وتەم عوي” دەپ وزىنە ءتان اق كوڭىلدىكپەن,
ء(بىر كەزدە مادەنيەت ءمينيسترى بولعان)
ارتىستىگى ۇستاپ, ارقاسى قوزىپ كەتتى مە, تۇيمەلەرىن بىرت-بىرت ەتىپ ءۇزىپ, كويلەگىنىڭ جاعاسىن ەكى قولمەن ۇستاپ, ەكى جاققا قاق ايىردى…

تالاي جەردە تاۋىپ ايتتىق قوي, بىراق, ءسوزدىڭ سوڭى ءدال مىناداي ەففەكتىگە ۇلاسپاعان ەكەن. قۋانارىمدى دا, قۋانباسىمدى بىلمەي قالدىم. ەلباسى دا اڭتارىلىپ, نە تولقىعانى, نە شالقىعانى بەلگىسىز, الگى “بەرىلگەندىككە” سەندى مە, سەنبەدى مە, ول دا بەلگىسىز, باسىن شايقاپ, كوزىن ويناقشىتا قانەكەڭە قاراپ قالدى…

ءتورت-بەس ءساتتى شۋماقتان كەيىن اسلان مۋسينگە قاراي بۇرىلدىم. “ماعان نە ايتار ەكەن” دەگەندەي, سىناي قاراپ, سىعالاي ك ۇلىپ وتىر ەكەن.

“اسەكەڭ وزىڭىزگە بەل بالاداي,
ەل باسقارىپ ءجۇر بۇگىن ەر داناداي!
باسشىسىنا قوسشى بوپ بەرىلمەسە,
بيىككە ورنىعادى پەندە قالاي?
اسەكە, ءسىز جايىندا ءبىر اڭگىمە,
ەستىدىم, راس پا ەكەن, بەۋ, عالام-اي!
ەلباسى اقتوبەگە كەلگەن كەزدە,
ات ءمىنىپ شىعىپسىزدار بەلگە قاراي?
زۋىلداپ, شاپقان كەزدە نۇر اعانىڭ,
تۇلپارى سۇرىنگەن بە, الدە قالاي?
ەر اۋىپ, تارتپا ءۇزىلىپ, تاقىم بوساپ,
قۇلاۋعا بەت الىپتى وڭعا قاراي…
سول كەزدە ات ۇستىنەن ءسىز سەكىرىپ,
جانتالاسا قۇلاپسىز جەرگە قاراي.
ەلباسىنى تيگىزبەي توپىراققا,
قۇشاقتاپ, اپ قالىپسىز كەڭ دالاداي.
ەستىدىم وسىنداي ءبىر اڭگىمەنى,
مۇنداي ءسوز تارقاماسىن ەلگە قالاي?!
باسشىنىڭ قاتەرىنە باسىن تىككەن,
بولدىڭىز جارتاستاعى ءور قاراعاي!
نۇر اعاڭ قادىرىڭدى ءبىلىپ, سوسىن:
“امان ءجۇر, دەگەن شىعار, سەن دە, داۆاي!”

وسىنداي شۋماقتاردان بەس-التاۋىن توگىپ-توگىپ جىبەرىپ ەم, اسەكەڭ اعامنىڭ ءجۇزى ءجىبىپ, جۇرەگى جۇمسارىپ سالا بەردى. سۋرەتكە تۇسۋدەن قاشقاقتايتىن
“سەرىي كاردينال” وڭ جاعىمىزعا كەپ, ورتامىزدان ورىن الدى.
سوزگە توقتاعان حالىقپىز عوي. ودان كەيىن اسلان ءمۋسيننىڭ دە, قانات اعانىڭ دا تەك قانا اعالىعىن كوردىك. “بەت كورسە ءجۇز ۇيالادى” دەيدى عوي. بەتپە-بەت سويلەسىپ, اشىق اڭگىمەمەن اقتارىلىپ العانعا نە جەتسىن?!
سول كەشتى ويلانا ءجۇرىپ ورايلاستىرىپ, بەلدەن باسپاي, جۇزدەستىرىپ وتىرىپ جۇزەگە اسىرىپ جىبەرگەن ەلباسىنىڭ دا ءبىر دانالىعى شىعار?!

قانشا دەگەنمەن كوپتى كورگەن, الەمدىك الپاۋىتتارمەن ارباسىپ, وتباسىنىڭ دا وتىنا شىجعىرىلىپ, تاۋ اسىپ, تاس باسقان كۇردەلى تۇلعا عوي. ونىڭ كورگەنىن كورمەگەسىن, ونىڭ جولىمەن جۇرمەگەسىن, ونىڭ ەتىگىن كيمەگەسىن اۋزىمىز جىلدام ايتا بەرەمىز. اللا ارتىق سوزدەرىمىز ءۇشىن بىزدەردى كەشىرسىن!
(“ەندى ايتۋعا بولادى” كىتابىنان ءۇزىندى)

ەت پەن تىرناقتاي بولىنبەيتىن قۇندىلىقتار بولادى. نۇر اعا تاۋەلسىز قازاقستان ءۇشىن سونداي تۇلعا. كەتكەن كەلەر, كەمىس تولار. سۋ اعار, تاس قالار. باران دەگەنىمىز قىلاڭ بوپ شىعار, شىندىق دەگەنىمىز كۇمان بوپ شىعار. نە بولماي جاتىر?! نەگە تاڭ قالمادىق?!تاريح تارازىسى ءادىل!
اركىمدى ءوز ساتىسىنا قويار…

پرەزيدەنتىمىز توقاەۆتىڭ ىنساپپەن ايتقان قۇتتىقتاۋ حاتى — التىن ورتاسى, ءادىل باعاسى.
استانا اجارلانىپ, ەل اعالارى ءدىن امان بوپ, بەيبىت كۇنىمىز دومبىرا كۇمبىرىمەن سالتاناتقا بولەنە بەرسىن!”, — دەپ جازدى مۇحامەدجان تازابەك.

ىلمەكتەر

وسى ايداردا

دوباۆيت كوممەنتاري

Close