«ەشقانداي جىگەر مەن تەحنيكا جوق»: ارداگەر جاتتىقتىرۋشى بوكسشىلارعا رەنجىدى

فوتو:

بەلگىلى ساياساتكەر, مەملەكەت قايراتكەرى, قر ەڭبەك سىڭىرگەن جاتتىقتىرۋشىسى امالبەك تشان  ەلدەگى سپورت احۋالىن سىناپ تاستادى, دەپ حابارلايدى qandastar.kz.

  Dalanews.kz     بۇعان دەيىن جازعانداي, سپورت سالاسى ايتارلىقتاي اقساپ تۇر. مۇنىڭ باستى سەبەبى رەتىندە ول باسشىلىقتى تاجىريبەسى جوق بىلىكسىز مامانداردىڭ جايپاپ الۋىمەن بايلانىستىردى.

سپورتتىڭ قازىرگى جاعدايىنا شۇيلىككەن مەملەكەت قايراتكەرى, ۇلكەن دودادا ونەر كورسەتىپ جۇرگەن بوكسشىلاردى دا سىناپ تاستادى. ايتۋىنشا, كوزىندە وتى جوق سپورتشىلار بوكستىڭ نەگىزگى ادىستەرىنەن ادا قالعان.

“ال ەندى ماعان قازىر بوكس تۋرالى كوپ سۇراق قويادى. وتە دۇرىس. مەن بۇرىنعى بوكسشى ەسەبىندە, كەڭەس وداعى كەزىندە سپورتتىڭ جالپى قۇرىلىمى, سونىڭ ىشىندە بوكس سالاسى وتە جوعارى دارەجەدەگى سپورت ءتۇرى بولدى دەپ ايتا الامىن. سەبەبى ول كەزدەگى بوكس قولعابى كىشكەنە اتتىڭ قىلىنان جاسالعان كاسىبي قولعاپ ەدى. وندا بوكس كەزىندە سوققىڭىز ءدوپ تيەتىن بولسا, نوكاۋتقا تۇسىرەدى نەمەسە نوكداۋن بولادى. بىردە ءبىر جارىس نوكداۋنسىز وتپەيتىن ەدى.

ال قازىرگى بوكستا كۇش-جىگەر سەزىلمەيدى, نە نوكداۋن دا بولمايدى. سوندىقتان بوكس قىزىعۋشىلىعىن قاتتى جوعالتىپ الدى. ونى مەن كاسىبي بوكسشى رەتىندە ايتامىن. ءبىز كەزىندە تەحنيكاعا ەرەكشە كوڭىل بولەتىن ەدىك. سەبەبى بوكستىڭ ەڭ نەگىزى ءادىسى – اياقپەن ءجۇرۋ. اياقتىڭ قوزعالىسى ارقىلى كوپتەگەن سوققىدان قورعانۋعا بولادى. ال قازىر وسىعان ۇقساس كوپتەگەن قوزعالىس ۇمىتىلدى. بوكس جاي عانا توبەلەسكە اينالدى. ارنايى تەحنيكا جوق. سوندىقتان ءبىز سپورتتىڭ بۇل باعىتىن جوعالتىپ الدىق, – دەيدى ول.

ايتۋىنشا, ەگەمەندى ەل بولعالى مىسى مەن مىنەزى باسىم سپورتشىلارىمىزدان كوز جازىپ قالدىق.

“ال ەندى تاۋەلسىزدىك العاننان بەرى اتىشۋلى بوكستان كوپتەگەن جەتىستىككە جەتىپ كەلگەن قازاقستاننىڭ وليمپيادادا قانداي ناتيجە كورسەتىپ جاتقانىن جاقسى بىلەسىزدەر. التىن تۇگىلى, كۇمىسكە دە زار بولىپ قالدىق. ەندى وسى جولى دا بوكسشىلاردى كورىپ جاتىرمىن. بىزدەن جەتى بوكسشى باردى. دايىندىقتارىنا مۇلدەم كوڭىلىم تولمادى. بىزدە ءبىر جامان ادەت ءبىر جاتتىقتىرۋشىنى كورىپ قالساق, سول ءبارىن تىندىرىپ جاتىر دەگەن ويمەن بايلانىپ قالامىز.

ماسەلەن, جاس ءارى تالانتتى جاتتىقتىرۋشىلارىمىز وتە كوپ. ەشكىم سوعان ساراپتاما جاساپ, كىم قالاي جاتتىعاتىنىن كورىپ, ولاردىڭ شاكىرتتەرىنە باعا بەرمەيدى. ءتىپتى, كوميسسيا قۇرىپ, ايماق-ايماقتاعى سپورت مەكتەپتەرىنە بارىپ, كىمدى تاڭداپ الۋ كەرەك, ونى كىم باسقارا الادى دەگەن وي دا جوق. ءبارى سول اينالىپ كەلگەندە تامىر-تانىسقا تىرەلەدى. باياعى “كىم بارادى, كىم بارمايدى” دەگەن اۋەنىنە سالادى. وسىنداي جاعدايدان كەيىن تالانتتى ءارى ۇلكەن جەتىستىككە جەتۋگە قاۋقارلى جىگىتتەردىڭ جولى كەسىلىپ, سىرتتا قالىپ قويىپ جاتىر. ءيا, جەمقورلىق بوكستى دا اينالىپ وتپەدى.

وسى تۇستا, ول جەمقورلىقتىڭ بۇگىنگى كۇنگە دەيىن ءورشىپ تۇرعانىن جاسىرمادى. ءتىپتى ءوزى قىزمەت ەتكەن جىلدارى وسىعان ۇقساس ادىلەتسىز شەشىمدەردىڭ تالاي مارتە كۋاسى  بولعان.

“مەن 14 جىل رەسپۋبليكالىق سپورت كوللەدجىن باسقاردىم. سول كەزدە ابدەن كوزىم جەتكەن. ال ەندى مەن كەتكەلى 1,5-2 جىل بولدى. ەكى جىل ىشىندە رەۆوليۋتسيا بولىپ, ءبارى قالپىنا كەلدى دەپ ايتا المايمىن. مىنە, بىزدەن جەتى بوكسشى اتتاندى. ۇشەۋى, ونىڭ ىشىندە ءتىپتى كوماندا كاپيتانى دا جەڭىلىس تاپتى. ەشقانداي جىگەر مەن تەحنيكا جوق. بوكس جاي عانا توبەلەستەن تۇرمايتىنىن ەستەن شىعارادى. ال بۇل سپورت ءتۇرى ارنايى تەحنيكادان تۇرادى. جۇدىرىقتاسۋعا بايلانىستى, قارسىلاس تاراپ اگرەسسيۆتى بولعان جاعدايدا قولداناتىن ءوز زاڭدىلىقتارى بار. سوعان بايلانىستى جاتتىعۋعا دايىندالۋ قاجەت. سونىمەن قاتار ءار بوكسشىنىڭ ويىندارىن جازىپ, تەحنيكالارىن انىقتاپ, كىمدەر قاتىساتىنىن بىلۋگە بولادى. مىنە, سپورتقا جانى اشىعان ادام وسىنىڭ باس-اياعىن جيناپ جۇرەدى.

وكىنىشكە قاراي, ونداي جاتتىقتىرۋشى دا, باسقارۋشىلار دا جوق. سوڭعى ۋاقىتتا ءبىزدىڭ باسشىلىققا “شىمشىق سويسا دا, قاساپشى سويسىن” دەگەن ءسوز ءدال كەلەدى. الايدا ونى تۇسىنەتىن باسشى بولسا يگى. سوندىقتان وسىنداي كەلەڭسىز ماسەلەنىڭ ءبارىن جويۋ ءۇشىن, قازاقستاندا ءبىرىنشى ورىن العان بوكسشىنى عانا ۇلكەن دودالارعا جىبەرۋ قاجەت. قازىر ءبىرىنشى ورىن العان ادامنىڭ ورنىنا باسقا بىرەۋدى جىبەرەدى, – دەپ ءسوزىن جالعادى ول.

ساياساتكەردىڭ سوزىنشە, حالقىمىز سپورتتاعى قۇندىلىقتارىنان دا قاعىلىپ جاتىر.

“وليمپيادادا وزبەكتىڭ بوكسشىلارىن قاراساڭىز, وتە جايدارى. دزيۋدودان الەم جەڭىمپازى بولعان جىگىت قازاق جىگىتىن جەڭدى. ءبىزدىڭ دزيۋدويست بارماي جاتىپ, شوشاڭداپ, اسپانعا ۇشىپ ءجۇر. ال وزبەك جىگىتى وتە سالماقتى. جەڭگەننەن كەيىن دە بورىگىن لاقتىرىپ, الاقايلاپ جۇرگەن جوق. سەبەبى بۇل – تاربيەنىڭ ءبىر بەلگىسى. ءبىز قازاق حالقى وسىنداي بولعانبىز. وكىنىشكە قاراي, قازىرگى كەزدە سپورتتا دا ءوز قۇندىلىقتارىمىزدى جوعالتىپ الدىق”, – دەدى تشانوۆ.