Bilim
Grant konkýrsyna qujat tapsyrǵanda neni bilý kerek?
Foto: .gov.kz
Búgin Qazaqstan UBT-nyń nátıjesi boıynsha grant konkýrsyna qujattar qabyldaý bastaldy. Talapkerler 20 shildege deıin joǵary oqý ornyn tańdap, qujat ótkizýi kerek. Al sý tasqynynan zardap shekken Aqmola, Aqtóbe, Atyraý, Batys Qazaqstan, Qostanaı, Soltústik Qazaqstan oblystarynyń talapkerlerine qosymsha tórt kún berilip otyr. Sputnik Qazaqstan grant konkýrsyna qatysty mańyzdy aqparatty usynady.
Kvotany eskerý kerek
Búginde zań boıynsha granttardyń naqty bir bóligi kvotamen áleýmettik jaǵynan osal toptar men qandastar arasynda taratylady. Olar:
I jáne II top múgedektigi bar adamdar – 1%;
aýyl mektebin bitirgender – 35%;
qandastar – 4%;
jetim balalar jáne kámelet jasqa deıin ata-anasynan aıyrylǵan jastar – 1%;
óńirlerge qonys aýdarǵan aýyl jastary («Serpin» baǵdarlamasy) – 5%;
kópbalaly otbasydan shyqqan balalar – 5%;
tolyq emes otbasylardyń balalary – 1%;
basqa memleketterdiń aýmaǵynda bolǵan urys qımyldarynyń ardagerleri jáne Uly Otan soǵysynyń ardagerlerine teńestirilgen ardagerler – 0,5%.
Kvotany qalaı esepteý kerek?
Kvota degenimiz, bólingen jalpy granttardyń paıyzdyq úlesi. Mysaly, bıyl «Pedagogıkalyq ǵylymdar» baǵyty boıynsha 13 735 grant bólinip otyr. Demek, sonyń ishinde 137 grant nemese 1 proenti jetim balalarǵa, 549 grant nemese 4 proenti qandastarǵa, 687 grant nemese 5 proenti kópbalaly otbasydan shyqqan balalarǵa arnalǵan.
Sol sııaqty jalpy mamandyqqa bólingen granttardyń 35% proenti aýyl kvotasymen beriledi. Ony da upaı sanymen aýyldyń túlekteri arasynda taratady.
Sosyn aýyl kvotasy aýyldyń áleýmettik-ekonomıkalyq damýyn aıqyndaıtyn mamandyqtar – pedagogıka, IT, aýyl sharýashylyq, veterınarııa, medıınalyq jáne taǵy basqa baǵyttar boıynsha beriledi.
Aýyl kvotasy úshin anyqtama alýdyń qajeti joq. Aýyldyq jerde mektepti bitirgen talapker týraly aqparat bazada bolady.
Shyǵarmashlyq emtıhan tapsyratyndar ne isteıdi?
Shyǵarmashylyq mamandyqtardy tańdaǵan talapkerler tańdaǵan joǵary oqý ornyna qujat tapsyryp, 7 shilde – 15 tamyz aralyǵynda emtıhan tapsyrýy qajet. Al Aqmola oblysy, Aqtóbe oblysy, Atyraý oblysy, Batys Qazaqstan oblysy, Qostanaı oblysy, Soltústik Qazaqstan oblysynyń talapkerleri shyǵarmashylyq emtıhandy UBT-dan keıin tapsyra beredi.
Shyǵarmashylyq emtıhandar dástúrli formatta, ıaǵnı oflaın bolady. Al grant konkýrsyna qatysý úshin tek bir mamandyq jáne bir joǵary oqý ornyn tańdaýǵa bolady.
Bes pán boıynsha UBT tapsyrǵan talapkerler (Qazaqstan tarıhy jáne Oqý saýattylyǵy baldaryn alyp) shyǵarmashylyq daıyndyqty talap etetin bir BBT-ny tańdaı alady.
«Serpin» baǵdarlamasyna 3 903 grant bólindi
Qazaqstanda «Serpin» jobasynyń qolǵa alynǵanyna biraz ýaqyt boldy. Osy baǵdarlamanyń negizgi maqsaty – ońtústik óńirleriniń jastaryn kadr tapshylyǵyn kórip otyrǵan aımaqtarda oqyt jáne bilikti mamandar daıarlaý.
Bıyl «Serpin» baǵdarlamasyna 3 903 grant bólinip otyr. Mamandyqtar:
pedagogıka – 2500-den astam;
ınjenerııa, óńdeý jáne qurylys salasy – 700-ge jýyq;
IT – 300-ge jýyq;
grant aýyl sharýashylyǵy jáne bıoresýrstar – 70-ke jýyq.
Osy joba boıynsha grantqa túsken túlekter shákirtaqy alady jáne jataqhanamen qamtamasyz etiledi.
«Serpinge» bes oblys – Túrkistan, Qyzylorda, Jambyl, Almaty men Jetisý oblystarynyń aýyl túlekteri qatysa alady. Granttar Soltústik Qazaqstan, Aqmola, Shyǵys Qazaqstan, Abaı, Pavlodar, Ulytaý, Qaraǵandy men Qostanaı oblystarynda ornalasqan joǵary oqý oryndaryna bólindi.
Baǵdarlamanyń negizgi shartyna sáıkes, oqý aıaqtaǵan soń 11 aımaqtyń bireýinde 2 jumys istep, grantty óteý qajet.
Grantqa túsý úshin árbir ýnıversıtet naqty mamandyq boınysha belgilengen shekti baldardy da eskerý kerek. Ony myna jerden kórýge bolady.
Grant konkýrsyna qandaı qujattar tapsyrý kerek?
Grant konkýrsyna qatysý úshin qujattardy joǵary oqý oryndarynyń qabyldaý komıssııalary arqyly oflaın jáne eGov arqyly onlaın tapsyrýǵa bolady.
Qujattardyń tizimi:
jeke kýálik;
UBT sertıfıkaty;
3h4 kólemindegi foto;
orta bilim týraly attestat (kolledj túlekteri úshin dıplom);
jeńildetilgen sanat boıynsha konkýrsqa qatysý úshin rastaıtyn qujattar.
Al B167 Ushý apparattaryn jáne qozǵaltqyshtardy ushyryp paıdalaný BBBT úshin dárigerlik ushý-saraptamalyq komıssııasynyń medıınalyq kýálandyrýy kerek.
Qandastar ulty (qazaq) kórsetilgen shetel tólqujatyn usynady. Olar úshin UBT-nyń shekti baldary bekitilmegen.
UBT-nyń nátıjesi qandaı?
Bıyl respýblıka boıynsha 186 myńnan astam adam mektep bitirdi. Barlyǵy derlik negizgi UBT-dan baǵyn synaýǵa sheshim qabyldady. Al granttardyń sany eki ese az, 79 myńǵa jýyq bolyp tur.
UBT-nyń nátıjesi:
talapkerlerdiń 77 proenti shekti ball jınady;
ortasha ball – 69 ball;
eń joǵary ball – 140 ball.
Budan bólek, testileýge erekshe bilim berý qajettiligi bar 620 talapker qatysty. Ereje buzǵany úshin 502 adamnyń nátıjeleri joıyldy. 154 adam aýdıtorııadan shyǵaryldy, al beınejazbalardy teksergennen keıin taǵy 18 adamnyń nátıjesi joıyldy.
Saralanǵan granttar bar
Bıyl pılottyq rejımde saralanǵan granttar bólindi. Jalpy sany – 300. Ony eki baǵytqa berip otyr. Olar:
pedagogıkalyq ǵylymdar – 150 grant;
áleýmettik ǵylymdar, jýrnalıstıka jáne aqparat – 150 grant.
Saralanǵan granttardyń shartyna sáıkes, oqý aqsynyń 50 proentin memleket, al qalǵanyn jartysyn stýdenttiń ózi tóleıdi.
Saralanǵan grant konkýrsyna qatysý úshin qosymsha qujat tapsyrýdyń qajeti joq. UBT-nyń nátıjesi boıynsha ball sany jaǵynan grant alǵandardan keıin turǵan talapkerler saralanǵan grantqa ıe bolady.
Grant konkýrsynyń nátıjesi 10 tamyzǵa deıin jarııalanady.
Aıta keteri, buǵan deıin Sputnik Qazaqstan ǵylym jáne joǵary bilim mınıstrligine habarlasyp, UBT nátıjesine qaramaı, tegin oqýǵa qalaı túsýge bolatynyn bilgen.
