Halyqaralyq sarapshylar Qazaqstanǵa jemqorlyqqa qarsy zańnamany damytýǵa usynys berdi

Foto: ashyq derekkóz

9 jeltoqsanda búkil álemde Halyqaralyq sybaılas jemqorlyqqa qarsy kúres kúni atalyp ótiledi — bul kúni BUU-nyń tıisti konvenııasy qabyldandy. BUU-nyń Sybaılas jemqorlyqqa qarsy kúres jónindegi konvenııasynyń maqsaty jemqorlyqqa neǵurlym tıimdi jáne pármendi qarsy is-qımylǵa, sondaı-aq halyqaralyq yntymaqtastyqty qoldaýǵa baǵyttalǵan sharalardy nyǵaıtý bolyp tabylady. Qazaqstan halyqaralyq standarttardy ımplementaııalaý arqyly ulttyq zańnamany jáne quqyq qoldaný praktıkasyn úzdiksiz jetildire otyryp, osy Konvenııanyń qol qoıýshysy jáne belsendi qatysýshysy bolyp tabylady, dep jazdy qandastar.kz

Osy baǵyttaǵy Qazaqstannyń Sybaılas jemqorlyqqa qarsy qyzmetiniń aldynda turǵan mańyzdy mindetterdiń biri ulttyq quqyqtyń erekshelikteri men múmkindikterin eskere otyryp, ekonomıkalyq yntymaqtastyq jáne damý uıymynyń (EYDU) standarttaryn engizý bolyp tabylady. Halyqaralyq jemqorlyqqa qarsy kúres kúni qarsańynda EYDU sybaılas jemqorlyqqa qarsy jelisiniń Ystambul is-qımyl jospary sheńberinde qazaqstandyq zańnama monıtorınginiń 5-raýndyn baǵalaý nátıjeleri jarııalandy.

Monıtorıng engiziletin sharalardyń tıimdiligine baǵdarlanǵan jańa ádisnama boıynsha júrgizilgenin atap ótken jón. EYDU sarapshylarynyń esebinde Qazaqstannyń negizgi salalardy reformalaýdaǵy eleýli jetistikteri atap ótildi, sondaı-aq odan ári damytý úshin usynymdar berildi. Qazaqstan Ortalyq Azııada jemqorlyqqa qarsy reformalardy iske asyrýdyń júıeliligi men josparlylyǵy boıynsha ozyq nátıjelerdi kórsete otyryp, óńirdegi kóshbasshylyqty nyǵaıtty. Mamandardyń pikirinshe, el halyqaralyq standarttardy ulttyq erekshelikterge beıimdeı otyryp, tıimdi paıdalanady. Sondaı-aq, 2022-2026 jyldarǵa arnalǵan Tujyrymdamany naqty is-qımyl josparymen, jobalyq tásilmen jáne oryndalýyn qoǵamdyq baqylaýmen engizý jolymen jemqorlyqqa qarsy saıasatty jetildirý atap ótildi, bul ony iske asyrýdyń tıimdiligin arttyrýǵa múmkindik berdi . Sarapshylardyń pikirinshe, elektrondyq platformalar aqparatqa qol jetkizýdi qamtamasyz ete otyryp, qoǵamdyq monıtorıng quraldaryn kúsheıte otyryp jáne sybaılas jemqorlyq táýekelderin azaıta otyryp, konkýrstyq rásimderdiń barlyq kezeńderin qamtıtyn memlekettik satyp alýdyń ashyqtyǵy artty.

EYDU taldaýshylary bıznestegi parasattylyqty nyǵaıtý jónindegi jumysty joǵary baǵalady. Buǵan kvazımemlekettik kompanııalar úshin sybaılas jemqorlyqqa qarsy standarttardy ázirleý jáne engizý, sondaı-aq korporatıvtik basqarý kodeksterin engizý yqpal etedi. Bıznes-ombýdsmen ınstıtýtynyń qyzmeti oń atap ótildi. Sondaı-aq EYDU esebinde Qazaqstannyń jemqorlyqqa qarsy mamandandyrylǵan ınstıtýttar men organdardy, onyń ishinde zańsyz alynǵan aktıvterdi qaıtarýmen aınalysatyn organdardy qurý, joǵary laýazymdy adamdardy qylmystyq jaýapkershilikke tartý jónindegi jumysty jandandyrý jónindegi progresine nazar aýdarylǵan.

Sonymen qatar halyqaralyq sarapshylar Qazaqstanǵa jemqorlyqqa qarsy zańnamany odan ári damytý boıynsha usynystar berdi, onyń ishinde: -sybaılas jemqorlyq qylmystardy tergeý tetikterin nyǵaıtý, onyń ishinde yqpal etý saýdasy úshin, zańdy tulǵalarǵa qatysty para ýáde etkeni (usynǵany) úshin qylmystyq jaýaptylyqty engizý; -sybaılas jemqorlyq faktileri týraly habarlaıtyn adamdardyń quqyqtaryn qorǵaýdy kúsheıtý jáne tásilderdi jetildirý; -deklaraııalaý júıesin jáne múddeler qaqtyǵysy ınstıtýtyn jetildirý; -jurtshylyqty sybaılas jemqorlyqqa qarsy bastamalarǵa belsendi tartý.