«Qandy buzbas úshin týys arasynda nekelesedi»: Pákistandaǵy qazaqtardyń jaǵdaıy men ómir tirshiligi qandaı?

Foto: sıýjet kadrlarynan

Qazaqstandyq bloger Sanat Ilııas Pákistandaǵy qazaqtardyń ómirin kórsetti. Aıtýynsha munda olar qazaqtyń qanyn aralastyryp, joǵaltpas úshin týystarymen nekelesedi. Baspana berilmegendikten úıdi jaldap turady jáne tiginshilikpen kásip ashyp kúneltýde. Saıahatshy bloger Pákistannyń soltústiginde ornalasqan Peshavar qalasyndaǵy qazaqtardyń áıelderge qarym-qatynasy men ómir súrý jaǵdaıyn túsirdi. Bul týraly Stan.kz aqparat agenttigi “Jalǵyz jolaýshy” baǵdarlamasyna silteme jasap habarlaıdy.

Bul qalada qazaqtardan bólek tájik,túrkimen, ózbek, aýǵandar qonystanǵan. Olardyń basym bóligi Keńes odaǵy Aýǵanstanǵa basyp kirgende jan saqtaý úshin qashyp kelgen. Peshevarda 10 shaqty qazaq otbasy ómir súredi. Olardyń jaǵdaıy ózge aımaqtardaǵy qazaqtarǵa qaraǵanda jaqsyraq. Osydan 25 jyl buryn Nursultan Nazarbaev elge oralýǵa ushaq jibergen kezde olar bas tartqan eken.

“Jaıaý kelgenbiz. Mal-múlik bári Aýǵanstanda qaldy. Bir kóılekpen keldik. “Qazaqstanǵa barsańdar dinnen shyǵyp ketesińder” dep baýyrlar solaı azǵyrǵan ǵoı bizdi. Solaı dep aıtqandardyń ózderi ketip qaldy sońynda”, – dedi Muhammednaım.

Pákistandaǵy qazaqtardyń tilderi ózbek tiline uqsańqyrap ketkenimen, salt-dástúr men ádet-ǵurypty ózdiginshe ustanady. Munda ár otbasy dindi berik ustanady.

Bul jaqta áıelderdiń ómir tirshiligi ózgelerge qupııa. Sebebi olar er adamdardyń kózine kórinbeıdi. Degenmen as-aýqat daıyndaý men úı tirshiligi solardyń moınynda. Al sháıdi er adamdar quıady.

“Pákistanda esh aýylda úıimiz joq. Barlyq jerge aqsha tóleımiz. Úsh úıge árqaısysyna 19 myńnan (34 200 teńge) tóleımiz. Aıyna sý úshin 7 200 teńge, jaryqqa 90 myń teńge, jylýǵa qysta 72 myń teńgedeı tóleımiz”,- dedi Hákim.

Munda jalaqy 50 myń teńge. Al qazaqtar birigip shaǵyn eh ashý arqyly kúneltýde.

“Áıelderdi kórsete almaımyz. Olar bizde jumys istemeıdi. Sharıǵat boıynsha erine qyzmet etedi”,- dedi Muhammednaım.

Muhammednaım jubaıynan 9 balasy bar. Anasynyń jasy 67-de. Ol Pákistandaǵy ómirine kóńili tolatynyn aıtty.

“Shúkir bári jaqsy jaqsy ómir súrip jatyrmyz. Bala-shaǵamdy jaqsy asyradyq. Ajyrasý degen joq bizde. Er adam áıelge qol kóteredi. Áıeli emes. Adam bolǵasyn bolyp turady. Áıel keshirim suraıdy, er adam keshirim beredi. Al ajyrasý degen joq”, – dedi otbasy músheleri.

Munda 10 shaqty qazaq otbasylary bir-biriniń arasynda ǵana nekelesedi. О́zge ultpen nekege múlde qarsy. Sol sebepten týys arasyndaǵy neke saldarynan densaýlyǵynda kináraty bar balalar da týylǵan.

Al Pákistannyń astanasy Islamabadta qyz kelinshekter basqa óńirlerge qaraǵanda erkinirek. Olarǵa munda oramal taǵý mindettelmegen. Kóshgede ashyq shyqsa bolady. Qazaqstandyq Baǵıla pákistandyq jigitke turmysqa shyqqan. Aıtýynsha bul nekege basynda ata-anasy qarsy bolǵan. Al qazir turmysqa shyqqanyna 12 jyl bolǵan, eki balasy bar.

“Onyń da, meniń de ata-anam qarsy boldy. Alaıda biz óz álemimizdi qurdyq. Áıel adamdarmen sóılesip, dostasyp qarasań olar óte basqasha. Olardyń da kózqarasy bar. Kóp adam Pákistanda áıelderdiń óz oılary joq dep aıtady. Negizi olaı emes. Árıne er adamdary birinshi qoıatyny ras. Onymen kelisemin. Salt-dástúrlerimiz Qazaqstanǵa uqsas. Alaıda bul jaqta bizdegideı qalyń mal degenge qaraǵanda kerisinshe qyz tarap kóp shyǵyn shyǵarady”, – dedi ol.

Peshavardaǵy qazaqtardyń qazirgi armany óz eline óz jurtyna oralý eken.