“قازاقمىس” شاحتەرلەرىنىڭ ەرەۋىلى: جالاقىنى 100%-عا كوتەرۋ مۇمكىن ەمەس

فوتو: كازتاگ

«قازاقمىس» كورپوراتسياسى بەيبىت ەرەۋىلگە شىققان شاحتەرلەرىمەن جۇرگىزگەن كەلىسسوز بارىسىندا جالاقىنى ەكى ەسە كوتەرۋ مۇمكىن ەمەس ەكەنىن مالىمدەدى, دەپ حابارلايدى qandastar.kz

“جالاقىنى 100%-عا كوتەرۋ مۇمكىن ەمەس. بىرىنشىدەن, بۇل قازاقستانداعى بۇكىل ونەركاسىپتىڭ توقتاۋىنا اكەلەدى. بۇگىندە ەلىمىزدە مۇنداي دەڭگەيدەگى جالاقى ەشبىر جەردە جوق. ەكىنشىدەن, بۇل ەل ەكونوميكاسىنا ۇلكەن سوققى بولادى. بارلىعىڭىز بىلەسىزدەر, كورپوراتسيا جالاقىنى كوتەرسە, بىردەن ازىق-ت ۇلىك, جانارماي باعالارى ءوسىپ, ول الەۋمەتتىك تۇرعىدان وسال توپتارعا اۋىر تيەدى. سىزدەردىڭ جۇمىستى توقتاتۋ تۋرالى شەشىمدەرىڭىز ءبىز ءۇشىن تۇسىنىكسىز”, – دەدى جۇمىس بەرۋشى تاراپتىڭ وكىلى.

Dalanews.kz. جازعانداي, ول جالاقى تەك ينفلياتسيا دەڭگەيىنە سايكەس يندەكستەلەتىنىن ايتتى.

“ۇكىمەت ينفلياتسيانى قانداي پايىزبەن جاريالاسا, كورپوراتسيا سول پايىزعا سايكەس جالاقىنى يندەكستەيدى. قازىرگى بولجام بويىنشا, بۇل كورسەتكىش 8,5% بولۋى مۇمكىن”, – دەدى كومپانيا وكىلى.

الايدا شاحتەرلەر ءوز تالاپتارى ورىندالمايىنشا جۇمىستارىنا قايتا كىرىسپەيتىندەرىن مالىمدەدى. KazTAG رەداكتسياسىنا شاحتا ىشىندە وتكەن كەلىسسوزدەر بارىسىنان ۆيدەو جولداندى.

ء“بىز تەك ءوزىمىزدىڭ ادال ەڭبەگىمىز ءۇشىن لايىق اقى سۇراپ وتىرمىز. باستاماشىل توپقا قىسىم جاسالماسىن. ءبىز كوپ نارسە تالاپ ەتپەيمىز, تەك جالاقىنى 100%-عا كوتەرۋدى سۇرايمىز. 500-600 مىڭ تەڭگە شاحتەر ءۇشىن كوپ اقشا دەپ ويلايسىزدار ما?”, – دەدى شاحتەرلەردىڭ ءبىرى كەلىسسوز بارىسىندا.

جۇمىس بەرۋشى تاراپ جاعدايدى باقىلاۋ ءۇشىن جەرگىلىكتى بيلىك پەن قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىمەن بىرلەسە جۇمىس ىستەيتىندەرىن جەتكىزدى.

“بۇل ماسەلەنى زاڭ اياسىندا شەشۋگە تىرىسامىز. بىراق زاڭ بۇزۋشىلىققا جول بەرىلمەيدى. ەگەر زاڭسىز ارەكەت بولسا, ونىڭ سالدارى وزدەرىڭىزگە بايلانىستى”, – دەدى كومپانيا وكىلى.

ۆيدەودا ەرەۋىلشىلەر باستاماشىل توپتىڭ قالاي قۇرىلعانى تۋرالى سۇراقتار قويىپ, تۇسىنىكتەمە بەرەدى. ولاردىڭ ايتۋىنشا, بۇل توپ شاحتەرلەردىڭ الدىڭعى جينالىسىنان كەيىن كورپوراتسيا باسشىلىعىنىڭ ۇسىنىسى بويىنشا قۇرىلعان. سونداي-اق, ەرەۋىلشىلەر قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى تاراپىنان قىسىم جاسالىپ جاتقانىن جەتكىزدى.

شاحتا سىرتىندا تۇسىرىلگەن تاعى ءبىر ۆيدەودا جۇمىسشىلار تارامايتىندارىن, الايدا بەيبىت كەلىسسوزدەرگە دايىن ەكەنىن ءبىلدىردى.

“جىگىتتەر, ءتارتىپ بۇزباي, بارىنشا تىنىشتىقتى ساقتاۋعا تىرىسايىق”, – دەپ ءوتىندى جۇمىس بەرۋشى تاراپتىڭ وكىلى.

ەسكە سالايىق, 17 جەلتوقساندا  ۇلىتاۋ وبلىسىندا«قازاقمىس كورپوراتسياسىنىڭ»(«جەزقازعانتۇستىمەت«) فيليالى – «وڭتۇستىكقازاقستان« كەنىشىنىڭ № 65 شاحتاسىنداەرەۋىل بولدى. 250-دەن استام كەنشى جەراستىنا تۇسۋدەن باس تارتتى. ولار جالاقىلارىن كوتەرۋ جانە ەڭبەكجاعدايلارىن جاقسارتۋدى تالاپ ەتتى. بۇگىن, 18 جەلتوقساندا كومپانيانىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى اتالعان جايتقا قاتىستى تۇسىنىكتەمە بەردى.

كومپانيا ءباسپاسوز قىزمەتىنىڭ حابارلاۋىنشا, «2024 جىلعى 17 جەلتوقساندا «قازاقمىس كورپوراتسياسى» جشس «جەزقازعانتۇستىمەت» ءوب قۇرامىنا كىرەتىن وڭتۇستىك جەزقازعان كەنىشى مەن جىلاندى كەنىشىنىڭ قىزمەتكەرلەرى ۇجىمدىق تالاپتار بىلدىرگەن. وڭتۇستىك جەزقازعان كەنىشىندە جۇمىسشىلار جالاقىنى ەكى ەسەگە ارتتىرۋ جانە ت. ب. ماسەلەلەرىن اتاپ ءوتتى. قىزمەتكەرلەرمەن «قازاقمىس كورپوراتسياسى» جشس باس ديرەكتورى جانە كاسىپوداق ۇيىمدارىنىڭ وكىلدەرى ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارىن جۇرگىزدى. كەزدەسۋ بارىسىندا ولار «جەزقازعانتسۆەتمەت» ءوب-داعى ەڭ تومەنگى جالاقى 363 000 تەڭگەنى (مجمب ءۇي-جايلارىن جيناۋشى), مەديانالىق جالاقى 650 000 تەڭگەنى, ال ۇلىتاۋ وبلىسى بويىنشا مەديانالىق جالاقى 404 105 تەڭگەنى, ال جالپى قازاقستان بويىنشا ەكى ەسە از جانە 285 677 تەڭگەنى قۇرايتىنىن اتاپ ءوتتى».

«قازاقمىس كورپوراتسياسى» بۇعان دەيىن 2025 جىلعى قاڭتاردان باستاپ جالاقىنىڭ ءوسۋىن جاريالاعان بولاتىن. يندەكستەۋ 2024 جىلى ۇلتتىق ستاتيستيكا بيۋروسى رەسمي تۇردە بەلگىلەگەن ينفلياتسيا دەڭگەيىنە جۇرگىزىلەدى. جالاقىنى 8,5%-عا ارتتىرعان كەزدە كورپوراتسيا بويىنشا ورتاشا جالاقى 822 000 تەڭگەگە دەيىن (2024 جىلى — 730 431 تەڭگە), ال جەراستى جۇمىسشىلارى ءۇشىن — 1 303 000 تەڭگەگە دەيىن (2024 جىلى — 1 202 000 تەڭگە) وسەدى», دەلىنگەن كومپانيا حابارلاماسىندا.

«قازاقمىس كورپوراتسياسى» 2020 جىلدان باستاپ جىل سايىن جالاقىنى كوتەرىپ كەلەدى. وسى كەزەڭدە جالاقىنىڭ ورتاشا دەڭگەيى 151%-عا – 2020 جىلعى 326 196 تەڭگەدەن 2025 جىلعا ارنالعان اعىمداعى بولجامدارعا دەيىن كوتەرىلدى. بۇل 2,5 ەسەگە وسۋگە سايكەس كەلەدى.

كومپانيا جالاقىنىڭ ودان ءارى كۇرت ءوسۋى كومپانيا شاحتالارىنىڭ رەنتابەلدىلىگىنە قاۋىپ ءتوندىرۋى مۇمكىن ەكەنىن ناقتىلايدى. جالاقىنى كوتەرۋدەن باسقا, 2025 جىلدان باستاپ 2025-2029 جىلدارعا ارنالعان جاڭا ۇجىمدىق شارت كۇشىنە ەنەدى. شارت شەڭبەرىندە:

• ماتەريالدىق كومەك پەن وتەماقى مولشەرىن ۇلعايتۋ;
• دامۋ ەرەكشەلىكتەرى بار بالالاردىڭ اتا-انالارىنا قوسىمشا جەڭىلدىكتەر;
• بالالار دەمالىسى باعدارلامالارىن كەڭەيتۋ;
• بارلىق قىزمەتكەرلەردى ەرىكتى مەديتسينالىق ساقتاندىرۋمەن قامتۋ.

كومپانيا ءوز جۇمىسكەرلەرى ءۇشىن ەڭبەكتى جاقسارتۋدان باسقا, ساتباەۆ پەن جەزقازعان قالالارىنا قوماقتى ينۆەستيتسيالار جۇرگىزۋدە, وسىلايشا 2023-2024 جىلدار ارالىعىندا ءوڭىردىڭ 10-نان استام وبەكتىسىنە 30 ملرد تەڭگەدەن استام ينۆەستيتسيا سالىندى.