الەۋمەت جانە قوعام
«قازاقشاسويلەشنيكتەر»: قوعام بەلسەندىسىنىڭ جەلىدە قازاق تىلىنە قاتىستى ايتقان ءسوزى سىنعا قالدى

فوتو: ەرجان ەسىمحان ءىnstagram جەلىسىنەن
جەلىدە ەرجان ەسىمحان ەسىمدى قوعام بەلسەندىسىنىڭ قازاق تىلىنە قاتىستى ايتقان پىكىرى سىنعا قالدى. ول قازاق ءتىلىن تالاپ ەتەتىندەردى “قازاقشاسويلەشنيكتەر” دەپ اتاعان. جۇرتشىلىق بۇل جازباعا رەنجىپ, ونىڭ ايتقان پىكىرلەرىنە قارسى شىقتى, دەپ جازدى qandastar.kz
بۇل تۋرالى Stan.kz اقپارات اگەنتتىگى حابارلايدى.
جەلى بەلسەندىسى جازباسىندا ارۋم ناتزورحانگ ەسىمدى تەكستتەردى ەجەلگى تىلگە اۋداراتىن جىگىت تۋرالى جازعان. ول جىگىتتىڭ اۋدارمالارى استىندا گرەك حالقىنىڭ ءوزارا تالاسقانىن ايتىپ, ء“بىزدىڭ “قازاقشاسويلەشنيكتەرگە” قايدا?” دەپ جازعان.
بۇل پىكىردەن سوڭ كوپشىلىكجازبا استىنا نەلىكتەن قازاق ءتىلىن تالاپ ەتەتىندەردى بۇلاي اتاعانىنا نارازىلىق تانىتتى.
“بۇل جەردە ءبىزدىڭ “قازاقشاسويلەشنيكتەردىڭ” نە قاتىسى بار? ءوز ەلىمىزدە ءوز تىلىمىزدە سويلەۋدى سۇراعانىمىز ءۇشىن ءبىر جىندى بولدىق قوي!”,
“ەگەر سەن ءالى كۇنگە دەيىن بۇل جاي ءتىل ماسەلەسى ەمەس, تىلگە بايلانىستى جۇيەلى كەمسىتۋشىلىك ەكەنىن تۇسىنبەسەڭ, وندا ەكى عانا تۇرگە بولىنەسىڭ. نە سەن جاناشىرلىعى جوق ادامسىڭ, نە سەن – وسى جۇيەدەن پايدا كورىپ وتىرعان, ارتىقشىلىقتارعا يە ادامسىڭ, ياعني ورىسقۇلدانعان قازاقسىڭ. ورىسقۇلدانعان قازاق: ءوز ەلىڭدە ءوز تىلىڭدە سويلەگەنىڭ ءۇشىن از جالاقى الۋ, اقپارات قۇرالدارىندا كورىنبەۋ, جۇمىسقا تۇرا الماۋ, اكادەميادا نەمەسە بيزنەستە ەش مۇمكىندىگىڭ بولماۋ سياقتى دۇنيەلەردىڭ قانداي اۋىر ەكەنىن ەشقاشان تۇسىنبەيدى”, – دەپ جازدى جەلى قولدانۋشىسى.
فوتو: جەلى جازبالارىنان سكرين
الايدا ەرجان ەسىمحان وزىنە قارسى وسى سارىنداعى پىكىر ايتقانداردىڭ ءبارىن بۇعاتتاپ تاستاعان.
“قازىر مەنى «قازاق تىلىنە قۇرمەتسىزدىك كورسەتتى» دەپ ايىپتاپ, «قوعامنان شەتتەتۋ كەرەك» دەگەندى بايىپپەن ايتىپ جۇرگەندەر بار ەكەن. اسىرەسە, Threads-تا قولدانعان «قازاقشاسويلەشنيكتەر» دەگەن تىركەسكە نارازى.
ءيا, بۇل ءساتسىز, ورىنسىز ءسوز بولعان شىعار. ءبىز ءبارىمىز – ادامبىز, قاتەلەسەمىز. بىراق مەن نە ايتپاق بولعانىمدى تۇسىندىرگىم كەلەدى. قازاق ءتىلىن ۇيرەنۋگە جىلى, سىپايى تۇردە ۇندەۋ جاساپ, كومەكتەسۋگە بولادى. نەمەسە بۇرىشقا تىعىپ, ۇرىسىپ «قازاقشا سويلە!» دەپ ايقايلايتىندار بار. مەن ءوز سوزىمدە ءدال ەكىنشى توپتاعى ادامداردى ايتقان ەدىم”, – دەپجاۋاپ بەردى ول.
جەلى بەلسەندىسى ءوزىنىڭ قازاق ءتىلىن جەتىك بىلمەيتىنىنە ورىس ءتىلدى ورتادا وسكەنىن سەبەپ ەتتى. ايتۋىنشا, قازاق ءتىلىن بىلەتىندەر ەش ەڭبەۋتەنبەي-اق ورتاسى سونداي بولعاسىن سويلەي الادى.
“قازىر قازاق ءتىلىن اپتاسىنا ەكى رەت رەپەتيتورمەن وقىپ ءجۇرمىن, فيلمدەر كورەمىن, كىتاپتار وقۋعا تىرىسامىن. كەيىن, مىندەتتى تۇردە سويلەيتىن بولامىن.
ال ەندى ماعان «نەگە بىلمەيسىڭ» دەپ سىن ايتقىسى كەلەتىندەرگە ءبىر عانا سۇراعىم بار: قازاق ءتىلىن بالا كەزدەن بىلەسىڭ بە, الدە مەن سياقتى ەرەسەك كەزدە ۇيرەنىپ جاتىرسىڭ با? ەگەر بالا كەزدەن بىلسەڭ – بۇل سەنىڭ ەڭبەگىڭ ەمەس قوي. جاي عانا ورتاڭ سونداي بولعان. سوندىقتان قازاق ءتىلىن بىلمەيتىن, بىراق ۇيرەنۋگە تىرىسىپ جۇرگەن ادامدى تەك ءوز كۇشىمەن نولدەن باستاپ ۇيرەنگەن ادام عانا سىناي الادى. ءتىپتى مۇنداي جاعدايدىڭ وزىندە سىناعاننان گورى, قولداۋ كورسەتكەن دۇرىس دەپ ويلايمىن.
ماعان «پاتريوت ەمەسسىڭ», «ەلگە قۇرمەتىڭ جوق» دەپ ايتاتىن ادام مەنى مۇلدە تانىمايتىن ادام دەپ ەسەپتەيمىن. بۇل ەلدە 21 جىلدان بەرى جۇمىس ىستەپ كەلەمىن. كوپتەگەن جوبالار جاسادىم, قايىرىمدىلىق ارقىلى تالاي ادامعا كومەكتەستىم. انگليادا قالىپ قويۋىما بولار ەدى, بىراق قازاقستانعا ورالدىم. قازىر وسىندا تۇرىپ جاتىرمىن, بالالارىم ءوسىپ جاتىر – ولار قازاقشا وتە جاقسى سويلەيدى”, – دەپ جاۋاپ بەردى ول.