«Qazaqstan tarapynan áli usynys túsken joq». Týnıske tarıhı altyn syılaǵan qazaq bapkeri

Foto: Kollaj El.kz

Jyl saıyn tamyz aıynyń úshinshi jeksenbisinde Qazaqstanda sport kúni atalyp ótedi. Atalǵan mereke elde sportty damytý men sporttaǵy jetistikterdi yntalandyrýǵa arnalǵan. Búgin osy merekege oraı, El.kz aqparattyq agenttiginiń tilshisi Parıj Olımpıadasynda erekshe esimi atalǵan qazaqstandyq bapker Esbol Sultanovpen tildesti.

Ol tórt jylda bir keletin dúbirli doda Parıj Olımpıadasynda Qazaqstanǵa emes, Týnıske taekvondodan tarıhı altyn syılady. Aıta keteıik, Esbol Sultanov 2023 jyldyń qyrkúıek aıynan bastap, taekvondodan Týnıs quramasynyń bas bapkeri qyzmetin atqarady.

Taekvondodan 80 kelide baq synaǵan Týnıs sportshysy Fıras Katoýsı fınalda Iran ókilin jeńip, Parıj Olımpıadasynyń chempıony atandy. Ol fınalǵa deıin barlyq qarsylasyn 2-0 esebimen jeńse, sheshýshi kezeńde ırandyq qarsylasynan da basym tústi.

Bul – Týnıs eliniń tarıhyndaǵy osy sport túrinen alǵashqy altyn júlde eken. Sondaı-aq Týnıs sapynan 58 kelide óner kórsetken Mohamed Halıl Jendýbı da Parıj Olımpıadasynyń qola júldesin ıelendi. Osylaısha, bir jylǵa jeter jetpes ýaqytta qazaq bapkeri baptaǵan Týnıs sportshylary jeńis tuǵyrynan kórindi.

Muny kórgen jeli qoldanýshylar bapkerdi otanǵa qaıtarý kerek ekenin jáne «qadirin bilmepti» dep jarysa jazyp jatyr. Ne sebepti shetelge ketkenin bapkerdiń ózinen surap kórdik. Aıtýynsha, Qazaqstanda 17 jyl jattyqtyrýshy bolyp jumys istegen.

Almatydaǵy Shańyraq sport mektebinde jumys istep júrdim. Ol jerden kóptegen chempıondardy tárbıele, biraz jetistikterge de jettik. Bir jyldaı ulttyq quramada kómekshi jattyqtyrýshy boldym, – deıdi Esbol Sultanov.

Týnıs memleketine qazaq bapkeri 2023 jyldyń qyrkúıek aıynda barǵanyn aıtty. 2023 jyly taekvododan Týnıs eli negizgi jarys sanalatyn álem chempıonatyn sátsiz aıaqtaǵan soń, olar halyqaralyq deńgeıdegi bapkerdi izdeı bastaǵan. Kóptegen álem chempıonattarynda, jarystarda, oqý-jattyǵýlarda kezdesip tájirıbe almasyp júrgen qazaq bapkeri osy sátten bastap olardyń kózine túsip qalady.

Týnıske sol jyly bardym. Olar meni shaqyrdy, sosyn kelisimshartqa otyrdyq. Bul elge kelýdegi maqsatym, shetelde halyqaralyq deńgeıde ózimdi synap kórýge sheshim qabyldadym. Parıjdegi jetistiktikke baılanysty «bizdiń qazaq jattyqtyrýshy» dep búkil qazaq eli qýanyp jatqanyn kórdim. Bul qazaqtyń baýyrmashyldyǵyn, júreginiń keńdigin bildiredi. Sol úshin qoldaý bildirip, izgi tilekterin bildirip jatqan qazaq halqyma alǵysymdy aıtamyn, – deıdi Týnıs elindegi bapker.

Mundaı deńgeıge deıin jetý úshin kóp jumys atqarylǵanyn atap ótti.

Kúnde bes saǵattaı jattyǵý bolsa, odan bólek keshki ýaqyttarda sportshylarmen vıdeo arqyly jattyǵý proesin baqylaımyz. О́zim jalǵyz qalǵanda jospar quramyn. Ár sportshynyń óziniń jeke baǵdarlamasy jasalyp kóptegen jumys atqaryldy. Birinshi shart – sondaı jetistikke jetý úshin myqty komanda jınaý. Komanda bolǵanda sportshylar emes, jattyqtyrýshy quram, ekinshi kómekshi jattyqtyrýshy, fızıkalyq jattyqtyrýshy, fızıoterapevt, psıhologtardan quralǵan myqty mamandardy jınap, jumyla jumys istegen kezde jaqsy nátıje bolady, – deıdi Esbol Sultanov.

Qazaq bapkeri «Qazaqstannan qýyp jiberdi, qaıta qaıtarý kerek» degen pikirlerge qatysty oıyn bildirdi.

Meni eshkim qýǵan joq. Usynys túskesin, óz erkimmen barýǵa sheshim qabyldadym. Basynda aıtyp ótkenimdeı, halyqaralyq deńgeıde bir belesti baǵyndyrǵym keldi. Qazaqstanda 17 jyl qyzmet istedim, shákirt tárbıeledim. Jolymdy kesip, kedergi bolǵan eshkim joq, – deıdi jattyqtyrýshy.

Aldaǵy josparymen de bólise ketti. Aıtýynsha, qazir úlken mejeni aıaqtady. Bir jyl tynymsyz jumystyń nátıjesinde osyndaı jetistikke jetip otyr.

Olımpıada oıynynda jaqsy jetistikke qol jetkizdik. Kishkene sharshadyq. Endi qazir bir aı eńbek demalysyn aldym, – deıdi.

Týnıs eli qazaq bapkerimen kelisimshartty uzartqysy kelip, qazirgi ýaqytta usynys túsip jatqanyn jetkizdi.

Oǵan qosa taǵy birneshe el bar. Al Qazaqstan tarapynan áli usynys túsken joq. Al eger usynys bolyp jatsa, qarastyrýǵa bolady, – deıdi.

Sport sarapshylarynyń aıtýynsha, bizdiń sportshylar psıhologııalyq qysymǵa kóp jaǵdaıda shydamaıdy jáne tez sharshap qalady. Sońynda nátıje kóńilden shyqpaı jatady dep jıi aıtýda. Buǵan qatysty bapkerdiń qandaı oıda ekenin suradyq.

Iá, sport sarapshylarynyń psıhologııalyq jaıly aıtqan pikirleri óte oryndy dep esepteımin. Sportshynyń psıhologııalyq daıyndyǵy jarysta sheshýshi ról atqarady. О́ıtkeni qysymǵa túsip nemese bosańsyp, qarsylastan qorqyp, jaýapkershilikten qatty qysylǵan sportshyny qansha jerden daıyndasań da durys jumys isteı almaıdy. Sebebi mıy, oıy sol jańaǵy nársemen bos emes bop turady. Sondyqtan da psıhologııalyq daıyndyq óte mańyzdy, – deıdi Esbol Sultanov.

Al mundaı jaǵdaıda eldegi sportqa qandaı ózgeris kerek ekenin ashyp aıta almaıtynyn tilge tıek etti.

О́ıtkeni bir jyldaı elimizde bolǵan joqpyn. Onyń ústine ózim ákimshilik qyzmetterde bolmadym. Sport komıteti, mınıstrlik jaıynda qandaı da bir pikir bildiretindeı ondaı ákimshilik tájirıbe joq. Negizi oıdy aıtatyn adamnyń óziniń tájirıbesi, bilimi bolý kerek jáne sol bolǵan oqıǵanyń basy-qasynda júrý qajet. Sondaı úsh talaby bar adam ǵana óziniń analızin, oıyn aıta alady dep oılaımyn. Meniń qazir aıtqan bir synym syrttan tas laqtyrǵan sııaqty bolyp qalady. Sondaı-aq qandaı da bir paıdasyn ákelmeıdi, – dedi qazaqstandyq bapker.

Qazirgi tańda bapker Týnıste bolǵanymen, onyń otbasy Qazaqstanda turady.

Januıam elde qaldy. Bala-shaǵam bar. Biri mektepte, endi biri ýnıversıtette oqıdy. Týnıspen bir jyldyq shartqa otyrǵandyqtan, olardy oqýynan alyp ketip, bir jyldyń ishinde mektebiniń bárin aýystyrý, ózge elge baryp onyń tirligine úırenip, oqyp ketý ońaı bolmaıdy. Sol sebepti bul elge olardy ertip kelmedim. Eger kelesi olımpıadaǵa deıin tórt jyldyq shartqa otyryp jatsam, jaqsy usynys, jospar, baǵdarlama bolsa otbasymmen birge turýǵa daıynmyn, – deıdi Esbol Sultanov.

Bapker bala-shaǵanyń ákesi, otbasynyń tiregi bolǵandyqtan, olarǵa tárbıe, qoldaý keregin aıtady. Sol sebepti bir jyl januıasynan jyraqta bolǵan bapker tórt jylmen kelisimshart bolǵan jaǵdaıda otbasyn kóshirip alýǵa nıet etip otyr.