قازاقستان تاسقىندى بولجايتىن نەمىس تسيفرلىق تەحنولوگياسىن سىناقتان وتكىزەدى

فوتو: سۋ رەسۋرستارى جانە يرريگاتسيا مينيسترلىگى

قازاقستان مەن گەرمانيا ءبىلىم بەرۋ, سۋ رەسۋرستارى جانە اۋىل شارۋاشىلىعى سالالارىنداعى جاڭا جوبالار تۋرالى ۋاعدالاستى, دەپ حابارلايدى Halyq Uni.

ۇكىمەت مالىمەتىنشە, پرەمەر-ءمينيستردىڭ ورىنباسارى قانات بوزىمباەۆ گەرمانيا فەدەراتيۆتىك رەسپۋبليكاسىنداعى ارىپتەستەرىمەن بىرقاتار كەلىسسوز جۇرگىزدى.

جۇمىس ساپارى بارىسىندا فەدەرالدىق ءبىلىم جانە عىلىمي زەرتتەۋلەر مينيسترلىگىنىڭ پارلامەنتتىك ستاتس-حاتشىسى يەنس براندەنبۋرگپەن, فەدەرالدىق اۋىل شارۋاشىلىعى ازىق-ت ۇلىك مينيسترلىگىنىڭ پارلامەنتتىك ستاتس-حاتشىسى كلاۋديا ميۋللەرمەن, German Water Partnership ۇيىمىنىڭ باسقارۋشى ديرەكتورى بوريس گرەيفەنەدەرمەن, فەدەرالدىق كانتسلەر ۆەدومستۆوسىنىڭ ۇلتتىق جانە حالىقارالىق ەكونوميكالىق ساياسات توبىنىڭ جەتەكشىسى حولگەر فابيگپەن جانە گەولوگيا عىلىمدارى (GFZ) نەمىس زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ عىلىمي ديرەكتورى سيۋزاننە بۋيتەرمەن كەزدەسۋ ءوتتى.

فەدەرالدىق ءبىلىم جانە عىلىمي زەرتتەۋلەر مينيسترلىگىنىڭ پارلامەنتتىك ستاتس-حاتشىسى يەنس براندەنبۋرگپەن سۋ شارۋاشىلىعى سالاسىنىڭ كاسىبي كادرلارىن بىرلەسىپ دايارلاۋ پەرسپەكتيۆاسى تالقىلاندى. نەمىس تاراپى جاقىن ارادا تارازداعى جاڭا قازاق ۇلتتىق سۋ شارۋاشىلىعى جانە يرريگاتسيا ۋنيۆەرسيتەتىمەن ىنتىماقتاستىق ءۇشىن ۋنيۆەرسيتەتتى ايقىنداۋعا دايىن ەكەنىن ءبىلدىردى.

قانات بوزىمباەۆ فەدەرالدىق ازىق-ت ۇلىك اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگىنىڭ پارلامەنتتىك مەملەكەتتىك حاتشىسى كلاۋديا ميۋللەرمەن قازاقستاندىق اگروونەركاسىپتىك جانە ورگانيكالىق ونىمدەردىڭ گەرمانيا نارىعىنا شىعۋ مۇمكىندىكتەرىن تالقىلادى. بۇگىندە گەرمانيا قازاقستاننىڭ نەگىزگى اۋىل شارۋاشىلىعى سەرىكتەستەرىنىڭ ءبىرى سانالادى. تاراپتار ورتالىق ازياداعى ورنىقتى ەگىنشىلىكتىڭ ايماقتىق ورتالىعىنىڭ تۇجىرىمداماسىن بەكىتۋگە كەلىستى. ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك, ورنىقتى ەگىنشىلىكتىڭ ايماقتىق ورتالىعىن قۇرۋ جونىندەگى جۇمىس قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ 2023 جىلعى 28-29 قىركۇيەكتەگى گەرمانياعا رەسمي ساپارى بارىسىندا ايتىلعان باستاماسى بويىنشا جۇرگىزىلىپ جاتىر.

سودان كەيىن ۆيتسە-پرەمەر German Water Partnership باسقارۋشى ديرەكتورى بوريس گرەيفەنەدەرمەن كەلىسسوزدەر جۇرگىزدى. گەرمانيانىڭ سۋ سەرىكتەستىگى (German Water Partnership, GWP) — بۇل گەرمانيانىڭ سۋ سالاسىنداعى 300-دەن استام كومپانيانى بىرىكتىرەتىن حالىقارالىق سۋ سالاسىنىڭ جەلىسى. GWP-مەن ىنتىماقتاستىق سۋ رەسۋرستارىن تۇراقتى جانە ءتيىمدى باسقارۋ جولىنداعى ماڭىزدى قادام سانالادى جانە دالەلدەنگەن جاڭا تەحنولوگيالاردى پايدالانۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. كەزدەسۋ قورىتىندىسى بويىنشا قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن گەرمانيا فەدەراتيۆتىك رەسپۋبليكاسىنىڭ سۋ ارىپتەستىگى تۋرالى جاھاندىق كەلىسىمنىڭ جوباسىن ازىرلەۋ تۋرالى ۋاعدالاستىققا قول جەتكىزىلدى.

سونىمەن قاتار قانات بوزىمباەۆ «سۋ – تۇراقتى دامۋ ءۇشىن» دوڭگەلەك ۇستەلىنىڭ پانەلدىك تالقىلاۋىنا قاتىستى.

سوڭعى 80 جىلداعى قارقىندىلىعى بويىنشا بۇرىن-سوڭدى بولماعان سوڭعى سۋ تاسقىنىنىڭ سالدارى بولاشاقتا وسىنداي اپاتتارمەن كۇرەسۋ جانە الدىن الۋ ءۇشىن يننوۆاتسيالىق تاسىلدەردىڭ قاجەتتىلىگىن كورسەتتى. قازىرگى ۋاقىتتا بۇۇدب-نىڭ كومەگىمەن ءبىز Talsim سۋ تاسقىنىن بولجاۋ جونىندەگى نەمىس تسيفرلىق شەشىمىن سىناقتان وتكىزەمىز. ءبىز سونداي-اق سۋ تاسقىنى ماسەلەلەرىن شەشۋدىڭ نەمىس تاجىريبەسىن جانە ونىڭ سالدارىن ازايتۋ باعدارلامالارىن زەرتتەۋگە دايىنبىز, — دەدى قانات بوزىمباەۆ.

دوڭگەلەك ۇستەل بارىسىندا ونداعان نەمىس كومپانياسى قازاقستانداعى وندىرىسكە جانە ىنتىماقتاستىققا نيەت ءبىلدىردى. بۇدان ءارى قانات بوزىمباەۆ فەدەرالدىق كانتسلەر ۆەدومستۆوسىنىڭ ۇلتتىق جانە حالىقارالىق ەكونوميكالىق ساياسات جونىندەگى توبىنىڭ جەتەكشىسى حولگەر فابيگپەن كەزدەستى. تاراپتار ونەركاسىپتىك-شيكىزاتتىق ىنتىماقتاستىق جانە مينەرالدى رەسۋرستاردى بىرلەسىپ يگەرۋ سالاسىندا پىكىر الماستى.

«شيكىزاتتى جەرگىلىكتى جەردە قايتا وڭدەۋ دارەجەسىن ارتتىرۋ, ودان كەيىن جوعارى قايتا ءبولۋ ونىمدەرىن تاسىمالداۋ قازاقستان ءۇشىن دە, گەرمانيا ءۇشىن دە بىرقاتار ارتىقشىلىققا يە. ءبىزدىڭ پرەزيدەنتىمىز ايتقانداي, ءبىز ءوز تاراپىمىزدان بىرلەسكەن شيكىزات جوبالارىن ىسكە اسىرۋ بويىنشا نەمىس جانە قازاقستاندىق كومپانيالاردىڭ كونسورتسيۋمىن قۇرۋدى وڭتايلى دەپ سانايمىز», – دەدى ۆيتسە-پرەمەر.

قانات بوزىمباەۆ نەمىس گەوعىلىمدار زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ (GFZ) عىلىمي ديرەكتورى سيۋزاننە بۋيتەرمەن قازاقستانداعى جەراستى سۋ رەسۋرستارىن زەرتتەۋ ماسەلەلەرىن تالقىلادى. بۇگىندە «قازگيدرومەت» ۇلتتىق گيدرومەتەورولوگيالىق قىزمەتى مەن GFZ بەرلين پروتسەسى جانە «جاسىل ورتالىق ازيا» باستاماسى اياسىندا ءتيىمدى ىنتىماقتاستىق قۇرعان.

ۆيتسە-پرەمەردىڭ گەرمانياعا جۇمىس ساپارىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا كەلەسى قۇجاتتارعا قول قويىلدى:

• قازاقستان اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگى مەن گەرمانيانىڭ قورشاعان ورتا ماسەلەلەرى جونىندەگى تاۋەلسىز ينستيتۋتى اراسىنداعى ءوزارا تۇسىنىستىك تۋرالى مەموراندۋم;
• قازاقستان سۋ رەسۋرستارى جانە يرريگاتسيا مينيسترلىگى مەن نەمىس سۋ ارىپتەستىگى اراسىنداعى مەموراندۋم;
• قازاقستان سۋ رەسۋرستارى جانە يرريگاتسيا مينيسترلىگى مەن «INNARI يننوۆاتسيالىق تابيعي سۋارۋ» جاۋاپكەرشىلىگى شەكتەۋلى سەرىكتەستىگى اراسىنداعى مەموراندۋم;
• قازاقستان – «قازاق سۋ شارۋاشىلىعى عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتى» جشس مەن گەرمانيانىڭ تاۋەلسىز ەكولوگيالىق پروبلەمالار ينستيتۋتى (ۇەپ) اراسىنداعى مەموراندۋم;
• قازاقستان اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگى مەن گەرمانيانىڭ ەكولوگيالىق پروبلەمالاردىڭ تاۋەلسىز ينستيتۋتى اراسىنداعى ءوزارا تۇسىنىستىك تۋرالى مەموراندۋم.