Qazaqstanda alǵash ret ǵalym áıelderge arnalǵan marapat tabystaldy

Foto: ashyq derekkóz

Almaty qalasyndaǵy Ǵylym ordasynda Halyqaralyq áıelder kúni qarsańynda QR Prezıdentiniń janyndaǵy QR Ulttyq ǵylym akademııasy alǵash ret otandyq áıel-ǵalymdarǵa arnalǵan akademık N.Bazanova atyndaǵy  marapatty saltanatty túrde  tabystaý rásimin ótkizdi6 dep jazdy qandastar.kz

Ataýly is-sharaǵa 400-ge jýyq otandyq ǵylymdy damytýǵa aıryqsha úles qosqan jetekshi áıel-ǵalymdar, ǵylymı qyzmetkerler, oqytýshylar men joǵary oqý oryndarynyń, ǵylymı uıymdardyń basshylary qatysty.

Naılıa Orazǵulqyzy Bazanova (1911-1993) — Qazaqstan men Ortalyq Azııadaǵy alǵashqy áıel-akademık, bıologııa ǵylymynyń jańa salasynyń — aýyl sharýashylyǵy janýarlarynyń fızıologııasynyń negizin qalaýshy. Ol qazaq áıelderi arasynan shyqqan tuńǵysh bıologııa ǵylymynyń doktory (1945), professor (1946), Qazaq KSR ǵylym akademııasynyń akademıgi (1951), Qazaqstannyń eńbek sińirgen ǵylymı qaıratkeri (1946).

Qazaqstanda ǵylymmen aınalysyp júrgen zertteýshi mamandar arasyndaǵy áıelder sany 12 myńǵa jýyq. Bul jalpy ǵalymdar sanynyń 55,6%.

Ǵylymı dáreje qorǵaǵan arýlarymyzdyń qatary jyl saıyn ósip keledi. Mysaly, bıyl áıel arasynda ǵylym doktorlary – 848-ge jetti, ǵylym kandıdattary – 2 872-ge, PhD doktorlar – 1 806-ǵa jetti.

Bizdiń derekterimiz boıynsha, 2024 jyly qazaqstandyq áıelder Web of Science jáne Scopus jýrnaldarynda 3100-den astam maqala jarııalady, onyń ishinde 1400-den astamy – birinshi avtor retinde kórindi, bul 2023 jylmen salystyrǵanda 15% -ǵa artyq. 2024 jyly Web of Science birinshi kvartılindegi eń bedeldi jýrnaldarda qazaqstandyq ǵalym áıelderimiz jarııalaǵan maqalalar sany 500-den asty.

Tuńǵysh otandyq áıel-ǵalymdarǵa arnalǵan akademık N.Bazanova atyndaǵy  marapatpen 48 otandyq ǵylymnyń damýyna aıryqsha úles qosyp júrgen, ǵylymı áleýeti joǵary, ǵylymnyń ártúrli baǵyttarynda úzdik nátıje kórsetken, jetekshi áıel-ǵalymdar men ǵylymı qyzmetkerler saltanatty túrde marapattaldy. Marapatqa laıyqty úmitkerler ýnıversıtetter men ǵylymı-zertteý ınstıtýttary ujymdarynyń usynystary boıynsha anyqtaldy.