جاڭالىقتار
قازاقستانداعى 160 كومپانيا اكتسيالارىن قور بيرجاسىنا شىعاردى
ەكونوميكامىزدىڭ مەيلىنشە ەركىن دامۋىنا ءمان بەرۋىمىز قاجەت. پرەزيدەنت جاقىندا ۇكىمەتتىڭ كەڭەيتىلگەن وتىرىسىندا وسىنى باسا ايتتى. قازىر شيراتۋدى قاجەت ەتەتىن باسىم باعىتتاردىڭ ءبىرى ۇلتتىق كومپانيالاردى IPO-عا شىعارۋ. قاراپايىم تىلمەن ايتقاندا ولاردىڭ اكتسيالارىن ساتىلىمعا شىعارۋدى جالعاستىرۋ. اتالعان شارا جۇيەلى ىسكە اسسا, مەملەكەتتىك اكتيۆتەردىڭ تيىمدىلىگى ارتادى. ەكونوميستەردىڭ پىكىرىنشە, حالىقتىق IPO كومپانيالاردىڭ مەملەكەت الدىنداعى جاۋاپكەرشىلىگىن دە كۇشەيتەدى. بۇگىندە ەل نارىعىنداعى 160-قا جۋىق كومپانيا ءوز اكتسيالارىن قور بيرجاسىنا شىعارىپ وتىر. ۇكىمەت الداعى ەكى جىلدا ءىرى نىسانداردىڭ ناقتى ءتىزىمىن جاساپ, ولاردىڭ اكتسيالارىنىڭ ەداۋىر بولىگى العاشقى جاريا ساتىلىمعا شىعارىلۋعا ءتيىس. IPO ارقىلى كومپانيالاردىڭ ەكونوميكاعا پايداسى ارتادى دەپ كۇتىلەدى. قارجىلىق ەسەپ تە اشىق بولادى. ءلاززات جانمولداەۆا, ەكونوميست-ساراپشى: — بۇل IPO دەگەن ءبىزدىڭ ەلگە جاڭالىق ەمەس, بۇرىننان دا بار شىعىپ جاتىر. مىناۋ ۇلتتىق كومپانيالاردىڭ IPO-عا شىعۋى ءوزىنىڭ كاپيتالىن جاريا جاساۋ جانە كوپشىلىكتىڭ وسى ۇلتتىق كومپانيالارعا ۇلەستەرىن يەلەنۋگە مۇمكىنشىلىك جاساۋ. جانە ەكونوميكالىق جاعىنان ءبىر تيىمدىلىگى مونوپوليالارعا قارسى جۇرگىزىلگەن ساياساتتىڭ ءبىر بولىگى بولىپ تابىلادى ويتكەن سەبەبى جەكەمەنشىك ءبىر كومپانيانىڭ نەمەسە جەكە تۇلعالاردىڭ عانا مەنشىگى ەمەس, حالىق تا كىشكەنە بولسا دا بولىكتەرىنەن مۇمكىنشىلىك الادى دەگەن ءسوز. پورتفەلدىك كومپانيالاردىڭ IPO-عا شىعۋى وتاندىق قۇندى قاعازدار نارىعىن ودان ءارى دامىتۋعا دا وڭ اسەر ەتەدى. نۇرلان جاقىپوۆ, «سامۇرىق-قازىنا» اق باسقارما توراعاسى: — بۇل ءبىزدىڭ ەل رەتىندە, قور نارىعى رەتىندە جەتىلىپ جاتقانىمىزدى بىلدىرەدى. بۇعان وتە قۋانىشتىمىز. بۇل — ءبىزدىڭ ماقساتتارىمىزدىڭ ءبىرى. IPO ناتيجەسىندە كومپانيانىڭ ەركىن اينالىمداعى ۇلەسى 44%-ءتى قۇرادى. جانە بۇل قۇندى قاعازداردىڭ وتىمدىلىگى جوعارى ەكەنىنىڭ دالەلى. قور بيرجاسىنداعى احۋال ءبىزدىڭ ەل عانا ەمەس, سىرتتاعى ءتۇرلى ساياسي جاعدايلارعا دا بايلانىستى ەكەنىن ەسكەرۋ كەرەك. مامانداردىڭ پىكىرى وسىنداي. باعا ۇنەمى وزگەرىپ وتىرادى. ءلاززات جانمولداەۆا, ەكونوميست-ساراپشى: — سوڭعى شىعارىپ جاتقان 2024-25 جىلعا قاراي Air astana كومپانياسى, تاعى دا 2-3 بانكتەر ولاردىڭ ناقتى اتتارىن اتاماساق تا بولادى. نەگىزى ونىڭ ءبارى جاريا, بۇكىل اقپارات كوزدەرىندە, الەۋمەتتىك جەلىلەردە اقپاراتتار بار. ءتىپتى بانكتەردىڭ وزدەرى دە IPO-عا قالاي شىعارۋ كەرەك, قالاي اقشانى قويۋ كەرەك, قالاي ءوتىنىم بەرۋ كەرەك دەگەن سياقتى بارلىعىنا قىزمەتتەردى ىسكە قوسىپ قويعان. 04-05 ارينە ول 1-2 جىل دەپ ەسەتپەۋگە بولماس, دەگەنمەن دە بۇل كومپانيالاردىڭ تابىستىلىعى كوبىرەك بولسا ونىڭ قالاي ايتساق بولادى قاۋىپتىلىگى جاعىنان ونى دا ەسكەرۋ كەرەك. IPO ارقىلى اكتسيالاردى ساتىپ الۋ حالىقتىڭ قارجىلىق ساۋاتتىلىعىن دا ارتتىرادى. ءۇش تاراپ, ياعني مەملەكەت, كومپانيا جانە ازاماتتاردىڭ قاتىسۋىمەن نارىقتا ءوزارا پايدالى كەلىسىمشارت جۇزەگە اسادى. ەكونوميستەر تۇرعىنداردىڭ ۇلتتىق كومپانيالارمەن بىرگە تابىس تابۋى الەمدە كەڭ قولدانىلاتىن تاجىريبە ەكەنىن العا تارتادى.
