Álem jańalyqtary
Qazaqstandaǵy AES jobasy úshin Reseı men Qytaı arasynda tartys kúsheıdi

Foto: Dalanews
Qazaqstan aýmaǵynda salynýy múmkin atom elektr stanııasy úshin Reseı men Qytaı arasyndaǵy básekelestik údeı tústi. Eki alpaýyt el óz tehnologııalaryn usynyp, tartymdy sharttarmen kelisimge kelýge tyrysyp jatyr, dep habarlaıdy qandastar.kz Dalanews.kz-ke silteme jasap.
Qytaıdyń jetekshi aqparat quraldarynyń málimetinshe, Qytaıdyń Ulttyq ıadrolyq energetıka korporaııasy (CNNC) Qazaqstanǵa jalpy qýaty 2,4 gıgavatt bolatyn eki HPR-1000 úlgisindegi reaktordy bar-joǵy 550 mıllıon AQSh dollaryna salyp berýge ázir ekenin málimdegen. Bul — halyqaralyq tájirıbege shaqqanda, asa tómen baǵa.
Salystyrý úshin, dál osyndaı qýattaǵy jobaǵa Reseılik «Rosatom» kompanııasy 1,2–1,5 mıllıard dollar surap otyr. Iaǵnı qytaılyq usynys baǵasy eki esege jýyq arzan.
Qytaılyq Hualong One tehnologııasy — óz eliniń ınjenerlik jetistigine aınalǵan, úshinshi býyndaǵy zamanaýı ıadrolyq reaktor. Bul júıe tek Pákistan men Argentına tarapynan ǵana emes, ózge de memleketterdiń qyzyǵýshylyǵyn týdyryp otyr. Sarapshylardyń aıtýynsha, HPR-1000 modeli qaýipsizdik deńgeıi joǵary bolýymen erekshelenedi. Ol zilzala men ýnamı sekildi tabıǵı apattarǵa da tótep bere alady. Osy sebepti ony «ıadrolyq energetıkadaǵy tank» dep ataýshylar bar.
Eń qyzyǵy — Qytaı tarapy tek reaktorlarmen shektelmeı, Qazaqstandaǵy ıadrolyq otyn ıkly men ǵylymı-zertteý ınfraqurylymyn damytýǵa jan-jaqty qoldaý kórsetýge ýáde bergen. Al Reseı tarapynan mundaı aýqymdy usynystar ázirge baıqala qoıǵan joq.
Qalaı bolǵanda da, sarapshylar Qytaıdyń ıadrolyq tehnologııa salasyndaǵy yqpaly kún sanap artyp kele jatqanyn atap ótedi. Qazaqstandaǵy bul jobada kimniń jeńiske jetetini belgisiz bolsa da, Qytaı ıadrolyq energetıkasynyń álemdik sahnaǵa nyq qadammen bet alǵany anyq.