Jańalyqtar
Qazaqstandaǵy qarqyn: Sport pen týrızm salasy qanshalyqty damyp jatyr?
Foto: ashyq derekkóz
2024 jyldyń birinshi jartyjyldyǵynda týrızmge salynǵan ınvestıııa eki esege artyp, 390 mlrd teńgeden asty, ishki týrızmdi yntalandyrý úshin memlekettik qoldaý kórsetiledi, al sporttyq ınfraqurylymdy jaqsartý elimizdegi fızıkalyq belsendilikke qyzyǵýshylyqtyń artýyna yqpal etedi. Týrızm jáne sport mınıstrligi 2024 jyldyń birinshi jartyjyldyǵyn qalaı qorytyndylady – PrimeMinister.kz saıty redakııasynyń sholýynda.
Bıylǵy 6 aıdyń qorytyndysy boıynsha týrızm salasyndaǵy negizgi kapıtalǵa ınvestıııalardyń oń serpini baıqalady. Osy kezeńde AQK kólemi 390,5 mlrd teńgeni qurady, bul ótken jyldyń sáıkes kezeńiniń kórsetkishinen 2 ese kóp. Iske asyrý satysynda jalpy somasy 399,8 mlrd teńgege 61 ınfraqurylymdyq joba tur.
Týrızmdi damytý
Bıyl memlekettik qoldaý sheńberinde mynadaı jobalar maquldandy:
Týroperatorlardyń ótinimderi negizinde kelý týrızmi salasyndaǵy shyǵyndardy sýbsıdııalaý.
Kids Go Free (Qazaqstan aýmaǵynda kámeletke tolmaǵan jolaýshylardy áýe tasymaly kezinde týrıstik ónimge engizilgen bılettiń qunyn sýbsıdııalaý) – 1 shildege 28,2 mln teńge somasyna 518 balaǵa 223 ótinim maquldandy.
Týrıstik qyzmet nysandaryn salý, rekonstrýkııalaý kezinde shyǵynnyń bir bóligin óteý.
Jol boıyndaǵy servıs nysandaryn salý boıynsha shyǵynnyń bir bóligin óteý.
Kásipkerlik belsendilikti yntalandyrý úshin bıyd qonaq úı salasy úshin jeńildetilgen nesıeleý merzimi 7 jyldan 10 jylǵa deıin ulǵaıtyldy. Osy tetik boıynsha alty óńirde halyqaralyq franshızasy bar qonaqúıler salý josparlanýda. Aqtóbe men Pavlodar qalalarynda olardy iske asyrý bastalyp ketti.
2024 jyly Qazaqstan India Today nusqasy boıynsha «Úndi saıahatshylary úshin jetekshi baǵyt» atandy. Almaty The New York Times nusqasy boıynsha TOP-52 týrıstik baǵyttyń qataryna endi, al «Shymbulaq» taý kýrorty Conde Nast Traveller Italia nusqasy boıynsha úzdik 5 taý shańǵysy orny tizilimine engizildi. Sondaı-aq Qazaqstan Green Destinations Top 100 Story Awards saltanatynda turaqty damýy úshin beriletin marapatqa ıe boldy.
2024 jyl Qytaıdaǵy qazaqstandyq týrızm jyly bolyp jarııalandy. Osynyń aıasynda is-sharalar, sonyń ishinde resmı rásimder, týrızmdi damytý forýmdary men kórmeler uıymdastyryldy.
Bıylǵy maýsym aıynda Túrkistan qalasynda alǵashqy ári jalǵyz mamandandyrylǵan joǵary oqý orny – Halyqaralyq týrızm jáne qonaqjaılylyq ýnıversıtetiniń mamandary daıarlanyp shyqty. 460 túlektiń 125-i Qazaqstan boıynsha saladaǵy kásiporyndarda tabysty jumys istep jatyr. Bilimi boıynsha dıplom alǵanǵa deıin erte jumysqa ornalasý tájirıbesi stýdentterdi oqytýdyń dýaldy formatyna kóshkennen keıin múmkin boldy, onda oqý proesiniń 50%-y kásiporynda ótedi.
Oıyn bıznesi men lotereıany retteý
Oıyn bıznesi men lotereıa máselelerin retteý aıasynda 6 Kodeks pen 15 Zańǵa 100-den astam túzetý engizildi. 2024 – 2026 jyldarǵa arnalǵan zańsyz oıyn bıznesi men lýdomanııaǵa qarsy is-qımyldyń keshendi jospary daıyndaldy. Qonaev qalasynda oıyn bıznesi sýbektilerine josparly jáne jospardan tys tekserýler júrgizildi.
Nátıjesinde — 1 býkmekerlik keńse lıenzııadan aıyryldy, 4 býkmekerlik keńsege, 2 oıyn avtomattary zalyna jáne lotereıa operatoryna aıyppul salyndy.
Qazaqstanda alǵash ret áleýmettik jelilerdegi zańsyz lotereıalarǵa qarsy kúres jumysy bastaldy. Zańnamaǵa sáıkes lotereıalardy ótkizýge aıryqsha quqyq lotereıa operatory men onyń agentterine tıesili.
2024 jylǵy 18 naýryzda pılottyq rejımde Qazaqstan azamattary men rezıdentterin qumar oıyndarǵa jáne bás tigýge qatysýdan óz erkimen shekteý jónindegi onlaın-qyzmet iske qosyldy. Jazbasha shekteýdi «eGov mobile» mobıldi qosymshasy arqyly jáne qaǵaz túrinde berýge bolady.
Búgingi tańda «eGov mobile» mobıldi qosymshasy arqyly qyzmetti Qazaqstannyń 143 myń azamaty paıdalandy.
Dene shynyqtyrý jáne sport
Mınıstrlik «Dene shynyqtyrý jáne sport týraly zańǵa ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» Zań jobasyn ázirledi, qazir ol Májilistiń qaraýynda. Zań jobasy sporttyń ár túrin basymdyqpen qarjylandyrýdy, sport túrleri boıynsha federaııalardy akkredıtteýdi jáne sabaqtar úshin eń tómengi jasty qarastyrady. Sportshylardy sapaly daıarlaý úshin bıýdjet qarajatyn qaıta bólýge múmkindik bergen olımpıadalyq jáne basym sport túrlerine basa nazar aýdarylǵanyn atap ótken jón.
2024 jylǵy mańyzdy oqıǵa Parıjdegi jazǵy Olımpıada oıyndary bolyp sanalady, oǵan Qazaqstanda sporttyń 25 túri boıynsha 93 lıenzııa bar.
2024 jyldyń birinshi jartyjyldyǵynda qysqy olımpıadalyq sport túrleri boıynsha 84 oqý-jattyǵý jıyny, 23-i el aýmaǵynda ótkizildi.
2024 jylǵy 28 tamyz – 8 qyrkúıek Parıjdegi XVII Paralımpıada oıyndaryna josparly daıyndyq júrgizildi. Qazaqstan atynan 9 sport túrinen óner kórsetetin 43 sportshy qatysady (para jeńil atletıka, parapaýerlıftıng, para taekvondo, para ústel tennısi, para júzý, para dzıýdo, para kanoe, para oq atý, otyryp oınaıtyn voleıbol).
Bıylǵy mańyzdy oqıǵa – 2024 jylǵy 8-13 qyrkúıek aralyǵynda Astana qalasynda ótetin V Dúnıejúzilik kóshpendiler oıyndary. Oıyndarǵa jalpy sany 2 myńǵa jýyq adamnan turatyn 100-ge jýyq eldiń delegaııasy qatysady. Oıyndardy ótkizý úshin jańa qurylystar salynbaı-aq qoldanystaǵy ınfraqurylym paıdalanylatyn bolady, oǵan elordanyń 7 nysany tartylǵan.
Búgingi tańda elimizde Ulttyq sport túrleri boıynsha 14 sport klýby, 13 sport mektebi jumys isteıdi. Jyl saıyn ulttyq sport túrleri boıynsha 1 myńnan astam túrli deńgeıdegi jarystar ótkiziledi.
2024 jyldyń birinshi jartyjyldyǵynyń qorytyndysy boıynsha halyqty dene shynyqtyrý jáne sportpen qamtý kórsetkishi 8 mln adamnan asady. Jyl saıyn respýblıkada 1,2 mln adamdy qamtıtyn túrli deńgeıdegi 25 myńnan astam sporttyq-buqaralyq is-sharalar ótkiziledi. 2024 jyly memlekettik sporttyq tapsyrys sheńberinde 7 myń sport sekııasynda 4 jastan 17 jasqa deıingi 250 myńnan astam balany qamtý úshin 43,9 mlrd teńge bólindi.