جاڭالىقتار
قازاقستاندىقتار ءوز ءومىرىن قانشالىقتى ءجيى ساقتاندىرادى?
ەلىمىزدە حالىقتى ساقتاندىرۋ ونىمدەرىمەن قامتۋ ۇلەسى تومەن.
ءومىردى ساقتاندىرۋ ادامداردى كۇتپەگەن ءارى كەزدەيسوق جاعدايلاردان قورعاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
بۇگىندە ەلىمىز بويىنشا 16 جالپى ساقتاندىرۋ, 9 ءومىردى ساقتاندىرۋ كومپانيالارى بار. رەسپۋبليكادا 6 ملن-نان استام ادام ءومىرىن ساقتاندىرعان. ءپوليستىڭ قۇنى ساقتاندىرۋ تۇرىنە بايلانىستى ءار الۋان بولىپ كەلەدى
«قازاقستان قارجىگەرلەر قاۋىمداستىعى تالداۋ ورتالىعىنىڭ مالىمەتتەرىنە سۇيەنسەك, 2023 جىلى تاۋەكەلدەردى ىسكە اسىرۋ ناتيجەسىندە دە, زاڭنامالىق ىنتالاندىرۋ ەسەبىنەن دە وسك ونىمدەرىنە سۇرانىستىڭ ارتۋى ءومىردى ساقتاندىرۋ نارىعىنىڭ بارلىق نەگىزگى كورسەتكىشىنىڭ ءوسۋىن قامتاماسىز ەتتى. ماسەلەن, 2023 جىلى زەينەتاقى اننۋيتەتتىك ساقتاندىرۋ, ءومىردى ساقتاندىرۋ جانە جازاتايىم وقيعالاردان ساقتاندىرۋ سياقتى ونىمدەرگە سۇرانىستىڭ ارتۋى ەسەبىنەن ساقتاندىرۋ سىيلىقاقىلارىنىڭ (+34,0% نەمەسە 128,1 ملرد تەڭگە) ايتارلىقتاي ءوسۋى بايقالدى: جاسالعان شارتتار سانى تيىسىنشە 2,3 ەسەگە, 53,9%-عا جانە 3 ەسەگە ءوستى», – دەدى قازاقستان قارجىگەرلەر قاۋىمداستىعى ساقتاندىرۋ سەكتورىن دامىتۋ ورتالىعىنىڭ باسقارۋشى ديرەكتورى باۋىرجان ناگمانوۆ.
ونىڭ سوزىنشە, وتاندىق life-سەكتور بەلسەندى ءوسۋ ساتىسىندا تۇر.
ء«ومىردى جيناقتاۋشى ساقتاندىرۋدى دامىتۋعا باعىتتالعان زاڭنامالىق وزگەرىستەر بولاشاقتا بۇل ءوسىمدى ساقتاپ قالۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. بۇل ءوجس كليەنتتەرى ءۇشىن سالىقتىق جەڭىلدىكتەر تۋرالى ماسەلە. 3 جىل جانە ودان دا كوپ مەرزىمگە ءومىردى جيناقتاۋشى ساقتاندىرۋ شارتىنىڭ بولۋى ساقتانۋشىعا كۇنتىزبەلىك جىل ىشىندە تولەنگەن ساقتاندىرۋ سىيلىقاقىسىنىڭ (ساقتاندىرۋ جارنالارىنىڭ) مولشەرىنە تەڭ سوماعا, بىراق اەك مولشەرىنىڭ 320 ەسەلەنگەن مولشەرىنەن اسپايتىن, تابىس سالىعىنان بوساتۋعا قۇقىق بەرەدى», – دەپ جالعاستىردى ول.
ءومىردى ساقتاندىرۋشىلار ءوز ونىمدەرىنىڭ اسسورتيمەنتىن كەڭەيتە باستاعان. ماسەلەن, سوڭعى 5 جىلدا نارىقتا ۆاليۋتادا جيناقتاۋشى ساقتاندىرۋدىڭ جاڭا باعدارلامالارى, سونداي-اق ينۆەستيتسيالىق ساقتاندىرۋ پايدا بولدى.
باۋىرجان ناگمانوۆ مۇنداي ساقتاندىرۋ باعدارلامالارى بانكتىك ۆاليۋتالىق سالىمدارعا بالاما رەتىندە العا جىلجىپ جاتقانىن ايتادى. جىل ساناپ ساقتاندىرۋ ونىمدەرىنىڭ ءبىرازى ونلاين فورماتقا اۋىسا باستاعان.
قازاقستاندىقتار اراسىندا ءومىردى ساقتاندىرۋعا سۇرانىس قانداي?
«قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگىنىڭ دەرەگىنشە, 2024 جىلعى 1 ساۋىردەگى جاعداي بويىنشا قازاقستاندا 4,5 ملن-عا جۋىق ساقتاندىرۋ شارتتارى جاسالدى, بۇل 2023 جىلعى وسى كەزەڭمەن سالىستىرعاندا 36%-عا ارتىق. بۇل ءوسىمنىڭ نەگىزگى درايۆەرلەرى جازاتايىم وقيعالاردان ساقتاندىرۋ جانە ءومىردى ساقتاندىرۋ قىزمەتتەرى بولدى. ءوسۋ قارقىنى مەن اننۋيتەتتىك ساقتاندىرۋ بويىنشا كوشباسشى – 2023 جىلدىڭ ءبىرىنشى توقسانىنداعى 3 ملرد تەڭگەدەن بيىلعى جىلدىڭ ۇقساس كەزەڭىندە 40 ملرد تەڭگەگە دەيىن. ونىڭ ىشىندە زەينەتاقى اننۋيتەتتەرى بويىنشا جارنالار 77%-عا نەمەسە 23 ملرد تەڭگەگە ۇلعايدى. بۇل جەردە ءۇش جىل بۇرىن زەينەتاقى اننۋيتەتىنە سۇرانىس ايتارلىقتاي تومەندەگەنىن ەسكە سالۋ قاجەت, ويتكەنى قازاقستاندىقتارعا تۇرعىن ءۇي ساتىپ الۋعا جانە ەمدەلۋگە ارتىق زەينەتاقى جيناقتارىن الۋعا رۇقسات ەتىلدى. الايدا, ءبىر جىلدان استام ۋاقىت بۇرىن وسك ەرلى-زايىپتىلاردىڭ زەينەتاقى جيناقتارىن بىرىكتىرۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن «بىرلەسكەن زەينەتاقى اننۋيتەتى» باعدارلاماسىن ىسكە قوستى», – دەدى باۋىرجان ناگمانوۆ رەداكتسيا ءتىلشىسىنىڭ ساۋالىنا بەرگەن جاۋابىندا.
قازاقستان قارجىگەرلەر قاۋىمداستىعىنىڭ وكىلى قىزمەتكەرلەردى جازاتايىم وقيعالاردان مىندەتتى ساقتاندىرۋ بويىنشا سىيلىقاقىلار دا وڭ ديناميكا كورسەتىپ وتىرعانىن ايتتى (+16 ملرد تەڭگە). ءومىردى ەرىكتى ساقتاندىرۋ بويىنشا كورسەتكىش +12 ملرد تەڭگەنى قۇرادى (+37%).
وتاندىق ءومىردى ساقتاندىرۋ كومپانيالارى ءومىردى ساقتاندىرۋدىڭ كەلەسى تۇرلەرىن ۇسىنادى: قىزمەتكەرلەردى وندىرىستەگى جازاتايىم وقيعالاردان مىندەتتى ساقتاندىرۋ, زەينەتاقى اننۋيتەتى, ءومىردى جيناقتاۋشى ساقتاندىرۋ, ءومىردى مەرزىمدى ساقتاندىرۋ.
«قازىر نارىقتا وتە قىزىقتى ساقتاندىرۋ ونىمدەرى, ونىڭ ىشىندە ۆاليۋتا باعامىنا يندەكستەۋ بار. سونداي-اق, 2023 جىلى مەملەكەتتىك سۋبسيدياسى بار جاڭا بىرەگەي ءونىم بالانى وقىتۋعا ارنالعان ءومىردى جيناقتاۋشى ساقتاندىرۋ پايدا بولعانىن اتاپ وتكەن ءجون. ونىڭ ارتىقشىلىعى – ساقتاندىرۋ كومپانياسىنىڭ ينۆەستيتسيالىق تابىسىنان باسقا, ازاماتتاردىڭ جيناقتارىنا حالىقتىڭ الەۋمەتتىك وسال توپتارى ءۇشىن 7% جانە ازاماتتاردىڭ قالعان ساناتتارى ءۇشىن 5% مولشەرىندە مەملەكەتتەن جىل سايىنعى سىيلىقاقى قوسىلادى. ونىڭ كومەگىمەن ازاماتتار مەملەكەتتەن قوسىمشا سىيلىق الا وتىرىپ, بالالاردىڭ ءبىلىم الۋىنا اقشا جيناي الادى», – دەدى ققق ساقتاندىرۋ سەكتورىن دامىتۋ ورتالىعىنىڭ باسقارۋشى ديرەكتورى باۋىرجان ناگمانوۆ.
ساراپشى حالىقتى قولدانىستاعى ساقتاندىرۋ ونىمدەرىمەن قامتۋ تومەن ەكەنىن, جالپى ساقتاندىرۋدى دامىتۋ ءۇشىن ەكونوميكالىق ىنتالاندىرۋ مەن مۇمكىندىكتەردىڭ بولماۋى سياقتى كەدەرگىلەر كەزدەسەتىنىن جەتكىزدى.
