قارجى جانە تولەمدەر
قازاقستاندىقتار جالاقىسىنىڭ جارتىسىنان استامىن ازىق-ت ۇلىككە جۇمسايدى
فوتو: اشىق دەرەككوز
2024 جىلدىڭ ءبىرىنشى توقسانىندا ءاربىر قازاقستاندىق ازىق-ت ۇلىك پەن الكوگولسىز سۋسىندارعا 131,3 مىڭ تەڭگە جۇمساعان. بۇل ءبىر جىل بۇرىنعىمەن سالىستىرعاندا 6,7%-عا ارتىق. بۇل تۋرالى Stan.kz اقپارات اگەنتتىگى finprom باسىلىمىنا سىلتەمە جاساپ حابارلايدى.
وتكەن جىلدىڭ ءبىرىنشى توقسانىندا ازىق-ت ۇلىك پەن سۋسىنعا جۇمسالعان قاراجات جان باسىنا شاققاندا ورتا ەسەپپەن 123,1 مىڭ تەڭگە بولىپ, جىلدىق ءوسىم 21,1%-عا جەتكەن. وسىدان بەس جىل بۇرىن, ياعني 2019 جىلدىڭ ءبىرىنشى توقسانىندا قازاقستاندىقتار ازىق-ت ۇلىك پەن سۋسىندارعا جان باسىنا شاققانداعى ورتاشا ەسەپپەن نەبارى 72,3 مىڭ تەڭگە جۇمساعان. بۇل كورسەتكىش 2024 جىلمەن سالىستىرعاندا 44,9%-عا از.
2024 جىلدىڭ ءبىرىنشى توقسانىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا, تاۋارلار مەن قىزمەتتەردىڭ باعاسى جىلىنا 9,3%-عا, ازىق-ت ۇلىك تاۋارلارى – 7,5%-عا, ال تىكەلەي ازىق-ت ۇلىك جانە الكوگولسىز سۋسىندار – 7,2%-عا ءوستى.
ايماقتىق جاعدايعا كەلەتىن بولساق, ازىق-ت ۇلىك پەن سۋسىنعا كوپ شىعىن جۇمسايتىن الماتى تۇرعىندارى. وسى جىلدىڭ ءبىرىنشى توقسانىندا جان باسىنا شاققاندا 181,5 مىڭ تەڭگە, ءبىر جىل بۇرىنعىدان 7,7%-عا ارتىق. ەل بويىنشا ورتاشا كورسەتكىشپەن سالىستىرعاندا الماتىلىقتار 38,2%-عا كوپ جۇمسادى.
ەكىنشى جانە ءۇشىنشى ورىنداردى شىعىس قازاقستان (152,1 مىڭ تەڭگە, وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا 4,1%-عا وسكەن) جانە ماڭعىستاۋ (146,7 مىڭ تەڭگە, وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا 6,7%-عا وسكەن) وبلىستارى يەلەندى.
ازىق-ت ۇلىك پەن سۋسىنعا از اقشا جۇمسايتىن وڭىرلەر: قىزىلوردا (جان باسىنا شاققاندا 104,6 مىڭ تەڭگە), اقتوبە (106,4 مىڭ تەڭگە) جانە تۇركىستان وبلىستارى (110,4 مىڭ تەڭگە).
ەلىمىزدەگى 20 وبلىستىڭ ىشىندە ەكى وبلىستا – اقتوبە جانە الماتى وبلىستارىندا عانا شىعىس تومەندەگەن: جان باسىنا شاققاندا 5,1%-عا 106,4 مىڭ تەڭگەگە, تيىسىنشە 4,3%-عا, 124,3 مىڭ تەڭگەگە دەيىن.
سالا بويىنشا شىعىستاردىڭ ەڭ كوپ جىلدىق ءوسىمى جەتىسۋ وبلىسىندا (19,8%-عا, جان باسىنا شاققاندا 141,3 مىڭ تەڭگەگە دەيىن), ەڭ ازى – اقمولا وبلىسىندا (1,2%-عا, 112,4 مىڭ تەڭگەگە دەيىن) تىركەلدى.
قازاقستاندىقتاردىڭ ازىق-ت ۇلىك پەن الكوگولسىز سۋسىندارعا جۇمساعان بارلىق شىعىندارىنىڭ ۇشتەن ءبىرى ەت ونىمدەرىنە تيەسىلى: جان باسىنا شاققاندا 43,3 مىڭ تەڭگە, ءبىر جىل بۇرىنعىدان 6,4%-عا ارتىق.
سونداي-اق ەل تۇرعىندارىنىڭ سەكتورداعى شىعىستارىنىڭ ەلەۋلى باپتارىن نان جانە جارما ونىمدەرى ء(بىر ادامعا 20,5 مىڭ تەڭگە, پليۋس ءبىر جىلعا 8,6%) جانە ءسۇت ونىمدەرى (14,5 مىڭ تەڭگە, پليۋس 7,7%) قۇرادى.
ەڭ قىمبات ازىق-ت ۇلىك ساناتتارىنىڭ بەستىگىنە جەمىستەر (جان باسىنا توقسانىنا 11,6 مىڭ تەڭگە) جانە كوكونىستەر (8,9 مىڭ تەڭگە) كىردى.
قازاقستاندىقتار ءبىر توقساندا قانت, كونديتەرلىك ونىمدەر مەن تاتتىلەرگە 6,7 مىڭ تەڭگە, بالىق پەن تەڭىز ونىمدەرىنە 5,9 مىڭ تەڭگە, الكوگولسىز سۋسىندارعا 5,8 مىڭ تەڭگە, جۇمىرتقاعا 3,3 مىڭ تەڭگە جۇمساعان.