ءبىلىم
قازاقتىلدى وقۋشىلاردىڭ ءورىستىلدى وقۋشىلاردان ساۋاتى تومەن – زەرتتەۋ
فوتو: t.me/aqorda_resmi
بۇعان مۇعالىمدەردىڭ وقۋ پروتسەسىنە دايىندىعىنىڭ جەتكىلىكسىزدىگى دە سەبەپ.
قازاقستاندىق Spik.kz ساراپتامالىق پورتالىنا قازاقتىلدى بالالاردىڭ وقۋ ساۋاتتىلىعى تومەن دەگەن ماقالا جاريالاندى, دەپ حابارلايدى qandastar.kz turkystan.kz-كە سىلتەمە جاساپ.
ماقالادا الماتىداعى كرىلوۆ اتىنداعى كىتاپحانادا وتكەن كەزدەسۋدە جازۋشىلار مەن كىتاپحاناشىلاردىڭ مەكتەپ وقۋشىلارىنىڭ ادەبيەتكە دەگەن قۇلشىنىسىنىڭ جوقتىعىنا شاعىمدانعانى تۋرالى ايتىلادى.
№81 مەكتەپ-گيمنازياسىنىڭ 10-سىنىپ وقۋشىلارى شەكسپير, گەتە سىندى بەلگىلى جازۋشىلاردى تانىمايدى. كىتاپحاناشىنىڭ ايتۋىنشا, مۇعالىمدەر وقۋشىلاردى جازعى دەمالىستا ادەبيەتتى وقۋعا ىنتالاندىرمايدى.
حالىقارالىق زەرتتەۋلەر قازاقتىلدى جانە ءورىستىلدى ءبىلىم الۋشىلاردىڭ وقۋ ساۋاتتىلىعىنداعى الشاقتىقتى راستادى. 2016 جىلى جاريالانعان PIRLS زەرتتەۋىنە سۇيەنسەك, قازاق تىلىندە وقيتىن بالالار ءورىستىلدى سىنىپتارداعى قۇرداستارىنان 51 ۇپاي از جيناعان. 2021 جىلى بۇل ايىرماشىلىق 53 ۇپايعا دەيىن وسكەن. PISA-2018 زەرتتەۋىندە دە الشاقتىق ءوسىپ, قازاقستاننىڭ ءارتۇرلى ايماعىندا 70-83 باللعا دەيىن جەتكەن.
ماقالادا كەلتىرىلگەن دەرەككە سۇيەنسەك, ءار ايماقتا قازاق تىلىندە وقيتىن مەكتەپ وقۋشىلارى كوبەيگەن سايىن وقۋ ساۋاتتىلىعى تومەندەيدى. ال ءدال وسى دەرەك بويىنشا, وڭتۇستىك وبلىستار مەن الماتى قالاسى الدىڭعى ورىنعا شىققان. ماتەريالدا كىتاپ وقۋعا دەگەن قىزىعۋشىلىقتىڭ بالا كەزىنەن قالىپتاساتىنى, ونى جىبەرىپ السا, بولاشاقتا دامىتۋ قيىنعا سوعاتىنى جازىلعان.
وسى تاقىرىپقا قاتىستى ءبىلىم سالاسىنىڭ قازاقستاندىق ساراپشىسى, «كوكجيەك-گوريزونت» باسپاسىنىڭ ديرەكتورى ناتاليا نوۆوسەلتسەۆا پىكىر ءبىلدىردى. ول دا ماقالادا كەلتىرىلگەن دەرەكتەرمەن كەلىسەتىنىن ايتتى.
بۇل ماقالادا ارتتا قالۋدىڭ باستى فاكتورلارىنىڭ ءبىرى – قازاق جانە ورىس تىلدەرىندە وقىتاتىن مەكتەپتەردەگى وقىتۋ دەڭگەيىنىڭ ايىرماشىلىعى انىق كورسەتىلگەن. زەرتتەۋ 2016 جىلى الماتى مەن استاناداعى قازاقتىلدى بالالار ءورىستىلدى قۇرداستارىنان 51 جانە 30 بالل تومەن جيناعانىن كورسەتەتىن PIRLS دەرەكتەرىنە نەگىزدەلگەن. 2021 جىلعى PIRLS زەرتتەۋىندەگى الشاقتىق كەڭەيدى. بۇل تىلدەر اراسىنداعى ءبىلىم ساپاسىنىڭ تەڭگەرىمسىزدىگىن كورسەتەدى. اۆتور وسىنداي تەندەنتسيا ەرەسەك وقۋشىلار اراسىندا دا بايقالاتىنىن ايتادى. PISA ناتيجەلەرى 15 جاستاعى قازاقتىلدى وقۋشىلاردىڭ وقۋ ساۋاتتىلىعى بويىنشا ءالى دە ارتتا قالعانىن جانە بۇل الشاقتىق جاس وسكەن سايىن كەڭەيە تۇسەتىنىن جەتكىزدى, – دەيدى ساراپشى.
ونىڭ ايتۋىنشا, بۇعان مۇعالىمدەردىڭ وقۋ پروتسەسىنە دايىندىعىنىڭ جەتكىلىكسىزدىگى دە سەبەپ.
بۇل قۇبىلىستىڭ سەبەپتەرىنىڭ قاتارىندا قازاق تىلىندەگى ساپالى وقۋ ادەبيەتتەرى مەن ماتەريالدارىنىڭ جەتىسپەۋشىلىگى عانا ەمەس, مۇعالىمدەردىڭ دايىندىعىنىڭ جەتكىلىكسىزدىگى دە بار. ونىڭ ۇستىنە كىتاپحانا سورەلەرىندە وقىرماننىڭ قولى تيمەگەن قازاقتىلدى كىتاپتار جەتەرلىك, – دەيدى ناتاليا نوۆوسەلتسەۆا.
