قارجى جانە تولەمدەر
كەي قازاقستاندىقتاردىڭ نەسيەسى كەشىرىلمەك: ول ءۇشىن جاڭا ەرەجەگە سايكەس نە ىستەۋ كەرەك

فوتو: Stan.kz
قازاقستاندا بورىشكەرلەردىڭ نەسيە بەرۋ شارتتارىن قايتا قاراۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن جاڭا ەرەجەلەر ازىرلەندى. قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگى ۇجىمدىق قايتا قۇرىلىمداۋ مەحانيزمىن ەنگىزۋدى ۇسىندى, دەپ جازدى qandastar.kz
بۇل مەحانيزم ارقىلى قارىزداردى بىرىكتىرۋگە, ايىپپۇلدار مەن كوميسسيالاردى الىپ تاستاۋعا, قارىز سوماسىن ازايتۋعا نەمەسە مۇلدەم كەشىرۋگە مۇمكىندىك بەرىلەدى. بۇل تۋرالى Stan.kz اقپارات اگەنتتىگى حابارلايدى.
كىمدەرگە جەڭىلدىك جاسالادى?
قايتا قۇرىلىمداۋعا كەلەسى شارتتاردىڭ بارلىعىنا سايكەس كەلەتىن ازاماتتار جۇگىنە الادى:
- بانكتەر مەن ميكروقارجى ۇيىمدارىندا ەكى نەمەسە ودان دا كوپ كەپىلسىز قارىزى بار;
- نەسيە بويىنشا التى ايدان استام نەمەسە ميكرونەسيەلەر بويىنشا ءۇش ايدان استام مەرزىمى وتكەن تولەمدەرى بار;
- پاتەر نەمەسە كولىك سياقتى كەپىلگە قويىلعان باسقا نەسيەلەرى جوق;
- جالپى بەرەشەك سوماسى 1 600 اەك-تەن (شامامەن 6,3 ملن تەڭگە) اسپايتىن.
مۇنداي جاعدايدا ازامات ۇجىمدىق قايتا قۇرىلىمداۋعا ءوتىنىش بەرە الادى. ناتيجەسىندە نەسيە بەرۋشى بىرلەسكەن شەشىم قابىلداپ, تولەم كەستەسىن قايتا قارايدى. ايىپپۇل مەن ءوسىمپۇلدى تولىق الىپ تاستايدى. سونىمەن قاتار 6 ايعا دەيىنگى مەرزىمگە تولەمدى شەگەرۋ مۇمكىندىگىن قاراستىرادى.
قارىز قاشان ازايتىلادى نەمەسە كەشىرىلەدى?
مىنا جاعدايدا قارىز تولىق كەشىرىلەدى:
- قارىز الاياقتار ارقىلى راسىمدەلگەن بولسا;
- قارىز الۋشىنىڭ جاعدايى قۇجات جۇزىندە راستالعان اۋىر ومىرلىك جاعدايلارمەن بايلانىستى بولسا;
- قارىزدى وتەۋگە وبەكتيۆتى سەبەپتەرمەن قابىلەتسىز ەكەنى بارلىق نەسيە بەرۋشى تاراپىنان تانىلسا.
مۇنداي جاعدايدا بانك مىندەتتى تۇردە ءوتىنىشتى قاراپ, قارىزدى ازايتۋ, پايىزداردى الىپ تاستاۋ نەمەسە تولەم كەستەسىن وزگەرتۋ سياقتى شەشىمدەر ۇسىنۋى ءتيىس.
قانداي ارەكەتتەر الاياقتىق دەپ ەسەپتەلەدى?
ەگەر نەسيە ەركىڭىزدەن تىس راسىمدەلىپ, قاراجات ءۇشىنشى تۇلعالاردىڭ شوتىنا اۋدارىلعان بولسا جانە تەرگەۋ ءسىزدىڭ الاياقتىقتىڭ قۇربانى بولعانىڭىزدى راستاسا بانك قارىزدى ءوندىرۋدى توقتاتىپ, ءتىپتى ونى جويۋى مۇمكىن. ول ءۇشىن كەلەسى شارتتاردىڭ ءبىرى بولۋى قاجەت:
- ءسىزدى جابىرلەنۋشى دەپ تانۋ تۋرالى قاۋلى بولۋى;
- قاراجاتتىڭ باسقا ادامداردىڭ شوتىنا اۋدارىلعانى;
- بانك دىبىستىق راستاۋدى جۇرگىزبەگەن جانە كۇدىكتى ترانزاكتسياعا توسقاۋىل قويماعانى.
قالاي ءوتىنىش بەرۋگە بولادى?
قارىز الۋشى بانككە نەمەسە ميكروقارجى ۇيىمىنا جازباشا وتىنىشپەن جۇگىنە الادى. بۇل جاعدايدا:
- بانك ءوتىنىشتى قابىلداپ, تىركەۋگە مىندەتتى;
- ءوتىنىش 15 كۇنتىزبەلىك كۇن ىشىندە قارالادى;
- قاراۋ كەزەڭىندە بانك سوتقا بەرە المايدى جانە قارىزدى كوللەكتورلارعا وتكىزە المايدى;
- قاناعاتتاندىرىلماعان جاعدايدا بانك جازباشا تۇردە باس تارتۋ سەبەبىن ءتۇسىندىرۋى ءتيىس.
قوسىمشا كەپىلدىكتەر
- ەگەر ەكى جىل ىشىندە بانك ناقتى قايتا قۇرىلىمداۋدى ۇسىنباسا جانە ايىپپۇلدار مەن ءوسىمپۇلداردى جويماسا, ول قارىزدى كوللەكتورلىق اگەنتتىككە بەرە المايدى.
- بانكتەر ۆەب-سايتتارىندا قارالعان وتىنىشتەر مەن قابىلدانعان شارالار تۋرالى اقپاراتتى جاريالاۋعا مىندەتتى.
- جاپپاي بۇزۋشىلىقتار بولعان جاعدايدا بانك بەرەشەكتى ازايتۋدىڭ جەكە جوسپارىن جاساپ, ونى ۋاكىلەتتى ورگانمەن كەلىسۋى كەرەك.
جاڭا ەرەجە قارىزداردى اۆتوماتتى تۇردە كەشىرۋ ەمەس, بىراق نەسيە بەرۋشىلەرمەن مامىلەگە كەلۋدىڭ ناقتى مۇمكىندىگى. ەڭ باستىسى ءوتىنىشتى ۋاقىتىندا بەرىپ, جاعدايىڭىزدى قۇجاتپەن راستاڭىز. الاياقتاردىڭ قۇربانى بولعاندار نەمەسە قيىن جاعدايعا تاپ بولعاندار ءۇشىن بۇل قارجىلىق تۇراقتىلىقتى قالپىنا كەلتىرۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
ايتا كەتەيىك, بۇعان دەيىن ميكرونەسيەسى كوپ قازاقستاندىقتار قارىزدارىن بىرىكتىرۋگە مۇمكىندىك الاتىنى تۋرالى جازعان ەدىك.