Kongo djýnglıinde ańyzǵa aınalǵan dınozavrdy kórý oqıǵalary jıilep ketti

Afrıkadan Kongo ózeniniń janyndaǵy ormandarda jasyrynǵan ańyzǵa aınalǵan tirshilik ıesi mokele-mbembeni kórgender týraly kóbirek aıtylyp júr. Bul týraly Popular Mechanics basylymy jazady, dep habarlaıdy Stan.kz aqparat agenttigi.

Mokele-mbembe týraly áńgimeler Kongo ózeniniń ańǵarynda turatyn halyqtardyń ańyzdarynda kezdesedi. Oqıǵa boıynsha, bul janýardyń denesi úlken, moıyny uzyn jáne basy kishkentaı. Buryn keıbir ǵalymdar Mokele-mbembeni kóne dáýirlik baýyrymen jorǵalaýshynyń tiri qalǵan túri dep qaraǵan. Kongo ańǵary — mıllıon sharshy kılometrge sozylǵan ótip kirý qıyn ormandar men batpaqtar aýmaǵy, munda tiri dınozavr jasyrýy múmkin delingen. Degenmen, onyń izine túsýge birneshe ret áreket jasalǵanymen, eshqandaı nátıje bolmaǵan.

National Geographic basylymy sońǵy jyldary Mokele-mbembeni kórý jaǵdaılary edáýir kóbeıgenin aıtady. Degenmen mamandar onyń bar ekenine áli senbeıdi. Olardyń pikirinshe, mundaı habarlamalardyń ósýi ormandardy kesýdiń nátıjesinde janýarlardyń jańa aımaqtarǵa qonys aýdarýymen baılanysty. Jańa jerlerde olar adamdarǵa kezdese bastaıdy, al buǵan deıin mundaı janýarlardy kórmegen adamdar olardy mıftik qubyjyqtar dep qabyldaıdy.

National Geographic bıolog Djozef Oıangeniń áńgimesin keltiredi. 2023 jyly ol Kongo ańǵarynda turatyn týystaryn aralaǵan kezde, aýyl mańynda ormannyń eki gektary kesilgen eken, onda gorıllalar turǵan. Sol kezde maımyldar egistikke shyǵyp, ósimdikterdi jep, taptap ketken. Túnde aýylda olardyń aıqaıy estilip turǵanymen, Oıangeniń sóılesken jasóspirimi bul dybysty Mokele-mbembeniń úni dep oılaǵan.

Ǵalymdar bul qate túsinik basqa aımaqtarda da bolýy múmkin deıdi. Mysaly, bir jerde ormanda alǵash ret kezdesken pildi, basqa jerde begemotty nemese iri janýardy qubyjyq dep sanaıdy.

«Janýarlar mekenin jaılaǵan úlken eldi mekenderde, mundaı úlken janýarlardy buryn kórmegen adamdar jıi kezdese bastaıdy. Osyndaı adamdar maǵan Mokele-mbembeni kórgenin aıtady», — deıdi ekolog Laýra Vlahova.