ءماجبۇرلى نەكە – ەندى قىلمىس: توقاەۆ بىرقاتار زاڭعا قول قويدى

مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ قىلمىستىق زاڭنامانى وڭتايلاندىرۋ ماسەلەلەرى بويىنشا كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرگە وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى زاڭعا قول قويدى. بۇل تۋرالى اقوردانىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى حابارلادى, دەپ جازادى qandastar.kz.

اتالعان زاڭمەن ازاماتتاردى نەكە قيۋعا ماجبۇرلەۋ جانە ستالكينگ ءۇشىن قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىك ەنگىزىلدى.

زاڭ اياسىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قىلمىستىق, قىلمىستىق-پروتسەستىك, قىلمىستىق-اتقارۋ كودەكستەرىنە, سونداي-اق «نەكە (ەرلى-زايىپتىلىق) جانە وتباسى تۋرالى» كودەكسكە, «جەدەل-ىزدەستىرۋ قىزمەتى تۋرالى», «تولەمدەر مەن تولەم جۇيەلەرى تۋرالى» زاڭدارعا جانە باسقا دا بىرقاتار اكتىلەرگە وزگەرىستەر ەنگىزىلدى.

اقوردا تاراتقان مالىمەتكە سايكەس, زاڭنىڭ ءبىرىنشى بلوگى قىلمىستىق زاڭنامانىڭ تۇراقتىلىعىن قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالعان. ەكىنشى بلوگى – قىلمىستىق زاڭنامانى جەتىلدىرۋ جانە كەيبىر قوعامدىق قاۋىپتى ارەكەتتەر ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىكتى كۇشەيتۋدى كوزدەيدى. سونىمەن قاتار, قۇجات ازاماتتاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋدى, قىلمىستىق پروتسەستەگى باسەكەلەستىكتى ارتتىرۋدى جانە قىلمىستىق-اتقارۋ جۇيەسىن جەتىلدىرۋدى كوزدەيدى.

بۇعان دەيىن حابارلانعانداي, زاڭ اياسىندا جەكە تۇلعاعا قارسى اۋىر جانە اسا اۋىر قىلمىستار ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىك كۇشەيتىلدى, ءومىر بويىنا باس بوستاندىعىنان ايىرۋ قولدانىلمايتىن تۇلعالار ساناتى كەڭەيتىلدى.

ستالكينگ ءۇشىن قىلمىستىق كودەكسكە جاڭا 115-1-باپ ەنگىزىلدى. بۇل باپ بويىنشا 200 اەك-كە دەيىن ايىپپۇل, نە ءدال سول مولشەردە تۇزەتۋ جۇمىستارى, نە 200 ساعاتقا دەيىن قوعامدىق جۇمىستار, نە 50 تاۋلىككە دەيىن قاماۋعا الۋ جازاسى قاراستىرىلعان.

نەكە قيۋعا ماجبۇرلەۋ ءۇشىن دە 125-1-باپ ەنگىزىلدى. بۇل باپ بويىنشا زورلىق-زومبىلىقپەن, مۇلكىن ءبۇلدىرۋ نەمەسە جويۋمەن, بوپسالاۋمەن, بەدەلگە نۇقسان كەلتىرەتىن مالىمەتتەردى جاريالايمىن دەپ قورقىتۋ ارقىلى نەكە قيۋعا ماجبۇرلەگەندەر:

• 2000 اەك-كە دەيىن ايىپپۇل;
• نە تۇزەتۋ جۇمىستارى;
• نە 2 جىلعا دەيىن باس بوستاندىعىن شەكتەۋ نەمەسە ايىرۋ جازاسىنا تارتىلادى.

ەگەر قىلمىس زورلىقپەن, كامەلەتكە تولماعانعا قاتىستى, ماتەريالدىق تاۋەلدىلىكتى پايدالانىپ, قىزمەت بابىن اسىرا پايدالانىپ, توپپەن الدىن الا ءسوز بايلاسۋ ارقىلى جاسالسا, وندا:

• 5000 اەك-كە دەيىن ايىپپۇل;
• نە 1200 ساعاتقا دەيىن قوعامدىق جۇمىس;
• نە 3 جىلدان 7 جىلعا دەيىن باس بوستاندىعىن شەكتەۋ نەمەسە ايىرۋ جازاسى تاعايىندالادى.

ەگەر اتالعان ءىس-ارەكەتتەر اۋىر زارداپتارعا الىپ كەلسە, كىنالى تۇلعا 5 جىلدان 10 جىلعا دەيىن باس بوستاندىعىنان ايىرىلادى.