مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ تۋرالى جاڭا زاڭ: قاتىسۋشىلار ءۇشىن زاڭنامادا نە وزگەردى?

فوتو: اشىق دەرەككوز

بۇرىن ساتىپ الۋلار تەك 1 الەۋەتتى ءونىم بەرۋشى قاتىسقان جاعدايدا وتپەدى دەپ تانىلاتىن. ەندى مۇنداي ءونىم بەرۋشىنى ءتيىستى بىلىكتىلىك تالاپتارىنا ساي دەپ تانىعان جاعدايدا ونىمەن شارت جاساسۋعا رۇقسات بەرىلەدى.

بيىل 1 شىلدەدە مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ «مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ تۋرالى» زاڭعا قول قويدى, دەپ حابارلايدى Skifnews.kz اقپارات پورتالى.

زاڭ پرەزيدەنتتىڭ 2022 جىلعى 1 قىركۇيەكتەگى «ادىلەتتى مەملەكەت. ءبىرتۇتاس ۇلت. بەرەكەلى قوعام» اتتى قازاقستان حالقىنا جولداۋىن جۇزەگە اسىرۋ ماقساتىندا قابىلداندى.

اقوردانىڭ ءباسپاسوز قىزمەتىنىڭ حابارلاۋىنشا, زاڭ ساتىپ الۋ پروتسەسىنىڭ راسىمدەرىن وڭتايلاندىرۋدى, ساتىپ الىناتىن تاۋارلاردىڭ, جۇمىستار مەن كورسەتىلەتىن قىزمەتتەردىڭ ساپاسىن جاقسارتۋدى, مەملەكەتتىك ساتىپ الۋعا قاتىسۋشىلاردىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن كۇشەيتۋدى جانە باسەكەلەستىكتى دامىتۋدى كوزدەيدى.

زاڭ نوۆەللاسىنىڭ ءبىرىنشى بلوگى ساتىپ الۋ راسىمدەرىن جەڭىلدەتۋگە جانە قىسقارتۋعا باعىتتالعان.

ءبىرىنشى. شاعىمداردى قاراۋ تەتىگى جاڭارتىلدى. قارجى مينيسترلىگىنىڭ باقىلاۋشى ورگان رەتىندەگى ءرولى قايتا قارالدى. ساتىپ الۋدى جەدەل جۇرگىزۋ, تاپسىرىس بەرۋشىلەرگە  زور وكىلەتتىكتەر بەرۋ, سونداي-اق ساتىپ الۋ راسىمدەرىنىڭ كەشىكتىرىلۋىن بولدىرماۋ ماقساتىندا بۇدان بىلاي شاعىمداردى ساتىپ الۋدى ۇيىمداستىرۋشىنىڭ ءوزى تىكەلەي قارايدى. ساتىپ الۋ قورىتىندىلارىنا شاعىمدانۋ ۆەب-پورتال ارقىلى جانە جەڭىمپازى تەك كونكۋرستىق كوميسسيا ايقىنداعان ساتىپ الۋلار بويىنشا عانا جۇزەگە اسىرىلادى.

ەكىنشى. ساتىپ الۋ راسىمدەرىن وتكىزۋ مەرزىمدەرىن قىسقارتۋ ماقساتىندا زاڭدا تىكەلەي بەلگىلەنگەن مەرزىمدەر مەملەكەتتىك ساتىپ الۋدى جۇزەگە اسىرۋ قاعيدالارىنىڭ دەڭگەيىنە اۋىستىرىلدى.

ءۇشىنشى. راسىمدەردى وڭايلاتۋ جانە سىبايلاس جەمقورلىق تاۋەكەلدەرىن بولدىرماۋ ءۇشىن مەملەكەتتىك ساتىپ الۋدى وتپەدى دەپ تانۋ نەگىزدەرى قايتا قارالدى. بۇرىن ساتىپ الۋلار تەك 1 الەۋەتتى ءونىم بەرۋشى قاتىسقان جاعدايدا وتپەدى دەپ تانىلاتىن. ەندى مۇنداي ءونىم بەرۋشىنى ءتيىستى بىلىكتىلىك تالاپتارىنا ساي دەپ تانىعان جاعدايدا ونىمەن شارت جاساسۋعا رۇقسات بەرىلەدى.

ءتورتىنشى. تاپسىرىس بەرۋشىلەردىڭ تاۋارلاردى, جۇمىستار مەن كورسەتىلەتىن قىزمەتتەردى جەدەل ساتىپ الۋىنا وڭتايلى جاعداي جاساۋ جانە ولارعا بارىنشا دەربەستىك بەرۋ ماقساتىندا قۇنى 100 اەك-كە دەيىنگى تاۋارلاردى, 500 اەك-كە دەيىنگى جۇمىستار مەن قىزمەتتەردى ءبىر كوزدەن ساتىپ الۋ قۇقىعى قاراستىرىلعان. اۋىل اكىمدىكتەرى ءۇشىن مۇنداي تاۋارلاردى, جۇمىستار مەن كورسەتىلەتىن قىزمەتتەردى ساتىپ الۋ شەگى 3000-نان 4000 اەك-كە دەيىن ۇلعايتىلدى. سونداي-اق توتەنشە جاعدايلاردىڭ الدىن الۋعا قاجەتتى تاۋارلاردى, جۇمىستار مەن كورسەتىلەتىن قىزمەتتەردى ءبىر كوزدەن ساتىپ الۋ مۇمكىندىگى بەكىتىلدى (ازىرگە تەك توتەنشە جاعداي سالدارىن جويۋ ءۇشىن).

بەسىنشى. عىلىمي ۇيىمداردىڭ ساتىپ الۋ ءتارتىبى جەڭىلدەتىلدى. ماسەلەن, عىلىمي زەرتتەۋلەر مەن عىلىمي جۇمىستاردى ورىنداۋ ءۇشىن عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتتارى مەن جوعارى جانە (نەمەسە) جوعارى وقۋ ورنىنان كەيىنگى ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنىڭ ساتىپ الۋ راسىمدەرى ەندى عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم مينيسترلىگى بەكىتەتىن قاعيدالار بويىنشا جۇزەگە اسىرىلادى.

زاڭ نوۆەللاسىنىڭ ەكىنشى بلوگى ساتىپ الىناتىن تاۋارلاردىڭ, جۇمىستار مەن كورسەتىلەتىن قىزمەتتەردىڭ ساپاسىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان.

ءبىرىنشى. ساتىپ الۋعا قاتىسۋشىلاردىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ جانە ءونىم بەرۋشىنى تاڭداۋدىڭ باعالىق ەمەس ولشەم شارتتارىن دامىتۋ ءۇشىن الەۋەتتى ءونىم بەرۋشىلەردىڭ ءتىزىلىمى ەنگىزىلدى. بۇل ابىرويىنا نۇقسان كەلمەگەن ءونىم بەرۋشىلەر اراسىندا ساتىپ الۋدى جۇزەگە اسىرۋعا جانە ساتىپ الۋدىڭ بارلىق ءتۇرى بويىنشا باعا مەن ساپا ولشەمشارتتارىن بىرىكتىرە وتىرىپ, ءونىم بەرۋشىلەردى دۇرىس تاڭداۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. بۇل رەتتە ءونىم بەرۋشى تۋرالى اقپارات مەملەكەتتىك ورگاندار جۇيەلەرىنىڭ مالىمەتتەرى نەگىزىندە تۇزىلەدى (جۇمىس تاجىريبەسى, قارجىلىق ورنىقتىلىعى, سالىق بەرەشەگىنىڭ بولماۋى, اشىق قولجەتىمدىلىكتە قارجىلىق ەسەبىنىڭ جاريالانۋى جانە ت.ب.).

ەكىنشى. زاڭدا تولىق دايىن تۇرىندە بەرىلەتىن قۇرىلىس تۋرالى شارت جاساسۋ مۇمكىندىگى, ياعني جوبالاۋدان باستاپ وبەكتىنى پايدالانۋعا بەرۋگە دەيىنگى جوبانى جۇزەگە اسىرۋدىڭ بارلىق كەزەڭى, سونداي-اق كورسەتىلگەن جۇمىستارعا ىلەسپە تاۋارلار جەتكىزۋ جانە قىزمەتتەر كورسەتۋ ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىكتى ءبىر ءونىم بەرۋشىگە جۇكتەۋ مۇمكىندىگى بەلگىلەنگەن.

ءۇشىنشى. الەۋمەتتىك, ەكونوميكالىق جانە ەكولوگيالىق اسپەكتىلەردى ەسكەرە وتىرىپ, تاۋارلار, جۇمىستار مەن كورسەتىلەتىن قىزمەتتەردى ساتىپ الۋعا نەگىزدەلگەن «تۇراقتى مەملەكەتتىك ساتىپ الۋلار» تۇسىنىگى ەنگىزىلدى.