ميىنا چيپ ورناتىلعان العاشقى ادام قالاي ءومىر ءسۇرىپ جاتقانى تۋرالى ايتىپ بەردى

فوتو:  Cassidy Araiza / wired.com

ميىنا Neuralink ءچيپى ورناتىلعان اقش تۇرعىنى نولاند اربو ءوزىنىڭ ءومىرى تۋرالى ايتىپ, euronews.com-عا سۇحبات بەرگەن, – دەپ حابارلايدى qandastar.kz turkystan.kz-كە سىلتەمە جاساپ.

اقش تۇرعىنى نولاند اربو ۇزاق ۋاقىت بويى فرانتسياعا بارىپ, فرانتسۋز ءتىلىن ۇيرەنۋدى ارمانداعان. الايدا سەگىز جىل بۇرىن بولعان وقىس وقيعادان كەيىن ونىڭ دەنەسى يىقتان تومەن سال بولىپ قالىپ, ارمانىندارىنان كۇدەر ۇزگەن.

بىراق يلون ماسك اربونىڭ ءومىرىن تۇبەگەيلى وزگەرتىپتى. Neuralink كومپانياسىنىڭ ناۋقاسى رەتىندە قاڭتاردا 30 جاستاعى اربونىڭ ميىنا چيپ سالىنعان. ناۋرىزدا ماسك اربونىڭ ونلاين شاحمات ويناپ, تەك وي كۇشىمەن كۋرسوردى باسقارعانى كورسەتىلگەن بەينەروليك جاريالادى. بۇعان دەيىن ول ارنايى قۇرىلعى – اۋىزعا ارنالعان تاياقشا ارقىلى عانا كۋرسوردى جىلجىتاتىن.

وپەراتسيادان سەگىز اي وتكەن سوڭ اربو پاريجدە شاحمات ءتۋرنيرىن اشۋعا دايىندالۋدا. ول Neuralink يمپلانتىنان كەيىن ءومىرى جەڭىلدەي تۇسكەنىن ايتىپ, بۇرىن شاحمات ويناۋ قيىن بولعانىن ءتۇسىندىردى.

«Neuralink-كە دەيىن شاحمات ويناۋ ماعان قيىنعا سوعاتىن, سەبەبى بۇل دەنەمدى قاتتى شارشاتاتىن. ال قازىر توسەككە جاتىپ الىپ, ساعاتتاپ شاحمات ويناي الامىن», — دەدى ول Euronews Next اگەنتتىگىنە بەرگەن سۇحباتىندا.

اربو بۇل تەحنولوگيانى تەك ويىنعا عانا ەمەس, فرانتسۋز جانە جاپون تىلدەرىن ۇيرەنۋگە دە قولدانادى.

«ادامدار بۇل «ماتريتساداعى» سياقتى كورىنەدى دەپ ويلاۋى مۇمكىن, بىراق شىن مانىندە, بۇل كومپيۋتەرمەن جاقسىراق بايلانىسۋعا مۇمكىندىك بەرەدى», — دەيدى ول.

اربو Neuralink ءچيپى ەنگىزىلگەنگە دەيىن فرانتسۋز ءتىلىن YouTube ارقىلى ۇيرەنىپ كەلگەنىن, ونىڭ ينتەراكتيۆتىلىگى از بولعانىن ايتتى. ەندى ول ءوزى فرانتسۋز گازەتتەرىن وقىپ, اۋديوكىتاپتاردى تىڭداپ, ولاردىڭ ۋاقىتىن باسقارىپ, قاجەتتى كەزدە توقتاتا الادى. بۇل وعان ءوز ىرعاعىندا وقۋعا جانە كوپ نارسەنى مەڭگەرۋگە مۇمكىندىك بەردى.

نولاند اربو وپەراتسيادان كەيىن قيىندىقتار دا بولعانىن جاسىرمادى. ميعا ەنگىزىلەتىن بۇل تەحنولوگيانىڭ نەگىزى – تيىن كولەمىندەي قۇرىلعى, ول حيرۋرگيالىق جولمەن باس سۇيەككە ورناتىلىپ, ميعا جىڭىشكە جىپتەر ارقىلى ەنگىزىلەدى. بۇل جىپتەر مي-كومپيۋتەر ينتەرفەيسىن (BCI) قۇرايدى, ميدىڭ بەلسەندىلىگىن انىقتاپ, ونى Bluetooth ارقىلى قۇرىلعىلارعا, مىسالى, كومپيۋتەرگە جىبەرەدى.

الايدا, اربوعا يمپلانت ەنگىزىلگەننەن كەيىن ءبىر اي وتكەن سوڭ, ول تەحنولوگيانىڭ دۇرىس جۇمىس ىستەمەي باستاعانىن بايقادى. كوپتەگەن جىپتەر يمپلانتاتتان اجىراپ, مي سيگنالدارىن ولشەي الاتىن ەلەكترودتاردىڭ سانىن كۇرت ازايتقان.

«وپەراتسيادان كەيىن جىپتەردىڭ بارلىعى ءوز ورنىندا بولعان ءسات بولمادى. ولار دەرلىك وپەراتسيادان كەيىن بىردەن قوزعالا باستادى», — دەدى اربو. «شىنىمدى ايتسام, بۇل ءبىر اي ماعان اششى ءازىل سياقتى كورىندى. بۇل وتە اۋىر بولدى», — دەپ قوستى ول.

دەگەنمەن, بىرنەشە كۇننەن كەيىن اربو جاعدايدى سابىرمەن قابىلداپ, ءۇمىتىن ۇزبەگەن.

«مەن وپەراتسياعا ءدال وسىنداي كوڭىل-كۇيمەن باردىم: ءتىپتى قورقىنىشتى جاعداي بولسا دا, مەن بۇل بولاشاقتا جاعدايدى جاقسارتۋعا كومەكتەسەدى دەپ سەنەمىن», — دەدى ول.

بولاشاققا ۇمىتپەن قاراي وتىرىپ, اربو تىلدەردى ۇيرەنۋدى جالعاستىرۋدى جوسپارلايدى.

سونىمەن قاتار, ول بولاشاقتا مي-كومپيۋتەر ينتەرفەيسى پاراليزدەنگەن ادامدارعا قوزعالۋ قابىلەتىن قايتارۋعا كومەكتەسەتىنىنە سەنىمدى.

«مەنىڭشە, بۇل مەنىڭ ومىرىمدە بولاتىن نارسە», – دەدى ول.