جاڭالىقتار
ءمۇفتياتتىڭ كۆادروبەرلەرگە قاتىستى ۇكىمى قانداي?
فوتو: ريا نوۆوستي
كۆادروبەرگە, ياعني جانۋارلاردىڭ دەڭگەيىنە ءتۇسىپ, ولارعا ەلىكتەپ داۋىس شىعارۋعا, ءىس-قيمىلدارىن جاساۋعا شاريعات بويىنشا قاتاڭ تىيىم سالىنادى, دەپ حابارلادى qandastar.kz
كۆادروبەر – بۇل جانۋاردىڭ سىرتقى ءتۇرىن (بەينەسىن) كورسەتەتىن بەتپەردەلەردى, قۇيرىعى مەن قۇلاقتارىن تاعىپ الىپ, جانۋاردىڭ ءىس-قيمىلدارى مەن ادەتتەرىنە ەلىكتەپ, سولار سياقتى ءومىر كەشەتىندەر.
اللا تاعالا ادام بالاسىنا اقىل مەن سانا بەرىپ, ارداقتاپ, باسقا جاراتىلىستان ەرەكشەلەپ, ەڭ كوركەم بەينەدە جاراتتى. اللا تاعالا قۇراندا:
«ءبىز ادام بالالارىن ارداقتى ەتىپ, قۇرلىقتا دا, تەڭىزدە دە (ەمىن-ەركىن) جۇرگىزدىك. ءھام تازا (ادال) ازىقتاردى ريزىق ەتىپ بەردىك. سونداي-اق ولاردى جاراتقان نارسەلەرىمىزدىڭ كوبىنەن الدەقايدا ۇستەم ەتتىك», – دەگەن. كەلەسى اياتتا: «شىن مانىندە, ءبىز ادام بالاسىن ەڭ كوركەم بەينەدە جاراتتىق», – دەگەن.
دەمەك, بۇل اياتتاردان تۇسىنەتىنىمىز, ادام بالاسىنىڭ جانۋارعا ەلىكتەپ, سول دارەجەگە ءتۇسۋى, ءتورت اياقتاپ ءجۇرۋى, ءوزىن ارداقتاۋ ەمەس, قورلاۋ بولىپ سانالادى. ءتىپتى ادام بالاسىنىڭ جانۋارعا ەلىكتەۋى تۇگىلى ايەل كىسىنىڭ ەر ادامعا, ەر كىسىنىڭ ايەلگە ەلىكتەۋىنىڭ ءوزى شاريعاتىمىزدا تىيىم سالىنعان.
سوندىقتان جانۋارلارعا ءتان سيپاتتارعا (يت سياقتى ءۇرۋ, ەسەك سياقتى اقىرۋ ت.س.س.) ادەيى ەلىكتەۋ, ءتورت اياقتاپ ءجۇرىپ, ولاردىڭ تاماعىن جەۋ, ءىس-قيمىلدارىن ىستەۋ اللا تاعالانىڭ جاراتقان جاراتىلىسىن وزگەرتۋ بولىپ تابىلادى.
ال باتىردى ارىستانعا, ايلاكەردى تۇلكىگە, سابىرلىنى تۇيەگە تەڭەۋ, سول سەكىلدى تەاترلىق قويىلىمدار, بالالارعا ارنالعان ويىندار ت.ب «كۆادروبەردىڭ», ياعني ادامنىڭ جانۋارعا ەلىكتەۋىنە جاتپايدى.
