«Myńdaǵan qazaq Qytaıda qamaýda otyr» – tyń derekter ashyldy

14 jeltoqsan kúni Almaty qalasynda ornalasqan Adam quqyqtary men zańdylyqty saqtaý jónindegi Qazaqstan halyqaralyq bıýrosynda Qytaıdaǵy jazyqsyz túrmege qamalyp, iz-túzsiz ketken qazaq zııaly jastarynyń jaqtastary, týystary baspasóz máslıhatyn ótkizdi.

Baspasóz jıynyna belgili qoǵam qaıratkeri, saıasatker Rysbek Sársenbaı, jazyqsyz ustalǵan Ǵarapa Násıollaulynyń anasy Kamatan Toqtamuratqyzy, jazyqsyz túrmede otyrǵan Asqar Azatbektiń jaqyny Gaýhar Qurmanálıeva jáne qoǵam belsendileri men jýrnalıster qatysty.

– Shynjań Sanjy oblystyq 2-shi orta mekteptiń ádebıet páni muǵalimi, meniń kenje balam Ǵarapa Násıollauly 2021 jyldyń shilde aıynan beri ustalyp, habarsyz ketti. Naqty qamaýǵa alyný sebebin áli bilmeımiz. Olar aıtqan joq. Ol Qytaı bıligine qarsy eshbir sóz aıtyp, qylmys jasaǵan emes. Jazyqsyz. Artynda 3 jasar balasy men áıeli qaldy, – deıdi kózine jas alǵan anasy Kamatan Toqtamuratqyzy.

– Qytaıda 2017 jyly bastalǵan qysym men qýdalaý pandemııa kezinde sál báseńsigendeı kóringenimen, qazir qaıta kúsh alyp, ustaý men jazyqsyz túrmege qamaý qaıta bastaldy, – deıdi qoǵam belsendisi Qydyráli Orazuly.

310 kúnnen beri Qazaqstandaǵy Qytaı elshiligi aldynda pıket ótkizip kele jatqan top ókili Gaýhar Qurmanálıeva da osy kúnge deıin ne Prezıdent ákimshiligi, ne SIM, ne Qytaı elshiligi birde-bir ret shyǵyp olardyń bul jerde ne úshin turǵany jaıly suramaǵynan aıtty. Jazyqsyz qamaýda otyrǵan azamattardy bosatýdy suraǵan topqa osy kúnge deıin Qazaqstan bıligi 4 mln. teńge jýyq aıyppul salǵan.

Qoǵam qaıratkeri, saıasatker Rysbek Sársenbaı: «Myńdaǵan qazaq Qytaıda qamaýda otyr. Al, Qazaqstan bıligi selt etpeıdi, ony Qytaıdyń ishki isi dep qarap otyr. Bul qytaıǵa bodan bolǵandyqtyń belgisi. Saıası turǵydan da, zańdyq turǵydan da, memlekettik turǵyndan da Qytaıǵa táýeldiliktiń belgisi» deıdi.

Qandastarǵa Qazaqstan memleket retinde eshqandaı járdem bere almaı otyrǵanyn aıtqan saıasatker Batys elderi sııaqty sankııalar salyp, burynǵy jasalǵan kelisimsharttardyń kúshin joıyp, mádenı barys-kelisti toqtatý kerek deıdi. Ol sonymen birge Beıjińde ótkeli jatqan qysqy Olımpıadaǵa da baıkot jarııalap, Qytaıǵa qysym jasaýdy usyndy.

Sońǵy kezde Qytaıda aqyn-jazýshylar, zııaly qaýym ókilderi jıi qýdalanyp jatqanyn aıtqan saıasatker R.Sársenbaı bizdiń elde olardy joqtaıtyn parlamentte, bılikte otyrǵan zııalylar, aqyn-jazýshylar ekenin aıta kelip: «Myna áriptesterimizdi qorǵaıyq dep bılik minberinen bir aýyz sóz aıtýy kerek» dedi.

Qazirge deıin Qytaıdaǵy qazaq qalamgerleri arasynan Ǵarapa Násıollauly, Naǵyz Muhammetuly, Qabyken Zeınuraın, Qalysbek Babanuly, Ádenbek Qamashuly, Sarqytjan Salyquly, Nurbaq Bıǵazın qatarly bir top azamattardyń qamaýǵa alynǵany, túrli negizssiz aıyptarmen sottalǵany nemese iz-dereksiz ketkeni belgili bolyp otyr. Shyńjańdaǵy saıası qysymǵa ushyraǵan budan ózge de kóptegen qazaq azamattarynyń bar ekeni anyq.

Qandastar.kz