Natalıa Mıshýkova: Qazaq tilinde qatyryp jaza almasa da, onyń maǵynasyn túsinetinderdiń kóbeıgeni qýantady

Foto: Avtordyń arhıvinen

Qyzylordalyq Natalıa Mıshýkovany maǵynasy, tarıhı tamyry tereńde jatqan ulttyq salt-dástúr qyzyqtyrady, dep jazady Qandastar.kz.

Natalıa Mıshýkova – Syr óńirine tanys esim. Ol joǵary sanatty muǵalim. «Mansap» jeke mektebiniń quryltaıshysy, Qazaqstandyq úzdiksiz bilim berý assoıaııasynyń Qyzylorda fılıaly dırektory, «Qazaqstandaǵy orys qaýymdastyǵy» QB Qyzylorda oblystyq fılıalynyń tóraǵasy, «Atameken» UKP bıznes-treneri. Biraq onyń basty ereksheligi – memlekettik tildi jetik meńgerip, barlyq sabaqtaryn qazaq tilinde júrgizedi.

Natalıa ózin «kapıtan qyzy» dep ataıdy. Ol Aral qalasynda balyq aýlaý flotynyń kapıtany Valentın Fedorovıch Mıshýkovtyń otbasynda dúnıege kelgen.

1956 jyly týǵan máskeýlik Gýrev balyq aýlaý ýchılıщesin bitirip, Aral teńizine áskerı boryshyn óteýge keledi. Munda Aral aýdany, Bógen aýylynyń týmasy Elıseeva Anna Semıonovnamen otbasyn qurady.

Kapıtan teńizdi zerttep qana qoımaı, áli de jumys istep turǵan balyq sharýashylyǵy tarıhı murajaıynyń negizin qalaýshylardyń biri boldy.

Natalıa bala kezinen qazaqsha sóıleıdi. Tiliniń qazaqsha shyǵýyna kóshedegi oıyn balalary men balabaqsha septigin tıgizdi. Tipti 3-synypta júrgen qazaq tilin jetik meńgerýge kirisip ketti. Sebep bolǵan dıktant baǵasynan alǵan «ekilik» edi. Barlyq jaǵynan belsendi Natalıa úshin ol qatty soqqy boldy.

– Sol kezde menimen jumys istep, qazaq tilin tereńdetip oqytqan Mereke aǵaıǵa alǵysym sheksiz. 6 synypta-aq nátıje kórsetip, qazaq tilinen olımpıadalar men túrli baǵyttaǵy konkýrstan júldeli oryndar aldym. 10-synypta júrgende dombyra úırenip bastadym. Kıeli aspap asyǵymnyń alshysynan túsýine septigin tıgizse kerek. Bitiretin jyly olımpıadada jeńiske jetip, Qorqyt ata atyndaǵy Qyzylorda memlekettik ýnıversıtetine «Orys tili jáne orys ádebıeti pániniń muǵalimi» mamandyǵyna grant utyp aldym, – dep esine aldy. N.Mıshýkova.

Ýnıversıtetti támamdaǵannan keıin Natalıa №3 jáne «Parasat» mektepterinde jumys istedi. Sondaı-aq qosymsha №144 mektepte ǵylymı qyzmetke kirisip ketti.

– Mektep dırektory Balaıym Nııazbekova meniń qabiletterimdi ashty desem de bolady. Joǵary synyptarǵa sabaq berip júrip, túrli pedagogıkalyq konferenııalarǵa qatysty. Osylaısha 12 jyldyq bilim berý boıynsha pılottyq jobasyna birinshi bolyp orys tili oqýlyqtaryna salystyrmaly taldaý júrgizdim. Mektep janynan shaǵyn ortalyqtar asha bastaǵanda, «Beıbarys» shaǵyn ortalyǵyna úsh tilde bilim berýdiń alǵashqy baǵdarlamasyn jazdym. 10 jyldyq tájirıbemmen «Balapan» baǵdarlamasy aıasynda «Damır», odan keıin «Tomırıs júregi» jáne «Syr balajany» balabaqshalaryna basshylyq ettim. Qosymsha iskerlik saýatymdy damytyp júrdim. Osylaısha búginde quramynda 210 qalalyq jáne 390-ǵa jýyq aýyldyq balabaqshalardy biriktiretin «Úzdiksiz bilim berý qaýymdastyǵy» fılıalyn basqardym. Bul senim memlekettik tildi jetik meńgerýimniń arqasynda berildi dep oılaımyn, – dedi ustaz.

Natalıa bala kúninen qazaqtyń ulttyq salt-joralǵylaryn oryndaýdy úırenip ósti. Sondyqtan bala kúnimdegi jegen baýyrsaq, sary maı jáne «aщy kámpıttiń» dámi áli aýyzymda deıdi.

– Bala kúnimizde toı bolyp jatqan úıden shyqqan kólikterge arqan tartatynbyz, olar aqsha nemese táttiler berip jolyn ashyp alatyn. Osyndaı syndy ádet-ǵuryptar unaıtyn. Búginde qazaq otbasynyń kelinimin. Joldasym Qanat Baqytbekuly Teleýbaev Kishi júzdiń Úńgit Jappas rýynyń azamaty. Otbasynyń uıytqysy retinde birden eki ulttyń orys jáne qazaqtyń salt-dástúrin birge ustanyp otyrý úlken mártebe. Balalarymyz da eki tilde erkin sóılep, barlyq dástúrdi qurmetteıdi, – dedi ol.

Osy kúnderi Úzdiksiz bilim berý qaýymdastyǵynyń fılıaly «Senimen bolashaq» QB jáne «Áıelder kúshteriniń alıansy» uıymymen memorandýmǵa qol qoıyp, otbasylyq dástúrdi jańǵyrtý maqsatynda balabaqshalardyń birinde pılottyq rejımde «Ájeler mektebi» men «Atalar mektebi» jobalaryn júzege asyrýda.

Sonymen qatar, Natalıa Mıshýkova «Amanat» partııasynyń «Qaryzsyz qoǵam» baǵdarlamasynyń tálimgeri retinde oblystyń eldi mekenderinde qazaq tilin oqytý kýrstaryn júrgizedi.

QR Prezıdentiniń tapsyrmasyna sáıkes, jerlesterdi qarjylyq saýattylyqqa oqytý tegin júrgizilip keledi. Natalıanyń tájirıbesi mol – ol birneshe jyldan beri óńirdegi kásipkerlerdi qazaq tilinde «Bastaý Bıznes» baǵdarlamasy aıasynda oqytyp keledi.

Memlekettik tildi damytý máselesine toqtalǵan Natalıa Syr óńiri halqynyń 98 paıyzǵa jýyǵy qazaq tilinde sóıleıtinin atap ótti.

– Baıqaǵanym, tipti qazaq tilinde jaza almaıdy degender aýyzeki tildi túsinedi. Ásirese, jastar úshin qýanamyn. Qazirgi óskeleń urpaq – bilimdi, – dep túıindedi áńgimesin.